Damokles

Of een bericht voor de scheepvaart in verband met een storing is door spoel de sluis in zwolle tot nader bericht gestremd.

Even na middernacht welkom bij de kro via radio één en twee ook deze nacht tot drie uur kunt u terecht bij het.

Haro nacht pastoraat en het telefoonnummer is nul drie twee nul twee vijf zeven vier nul nul nul drie twee nul twee vijf zeven vier nul nul.

Mmm ja.

Maar ook zij zijn heel erg voorzichtig in zich te pessimistisch uitdrukkelijk niet alleen voor de deskundigen en degenen die ophalen er alle belang bij hebben dat ik doorgaat maar ook voor hun familie als ze dus echt een.

De paniekerige geluiden zo laten horen dan dringt dat via via ook door tot hun vrouwen en hun kinderen en ze zijn dus.

Uitermate voorzichtig bovendien is het ook hun baan zij willen ook nog wel weer eens een keertje met het internationale ruimtestation mee dus ook zij hopen dat ze de zaak kunnen redden.

O.

Oh.

Intussen de grijstinten van baan en werkelijkheid in het verdwijnend contrast van de late schemering zoekt de waarheid naar haar zelfportret gevangen in beeld en geluid.

Damokles kro 's radiodocumentaire.

Nieuwslicht mensen en gebeurtenissen.

Mmm de nazomer van der meer.

Mmm.

Mmm.

Mmm.

De bemanning van het ruimtestation meer heeft voor het eerst weer per televisie contact kunnen maken met het russische vluchtleidingscentrum op aarde de kwam afgelopen woensdag in de problemen aan botsing met een onbemand ruimtevrachtschip de twee russische kosmonauten en het amerikaanse bemanningslid van der meer.

Spraken lachend met het vluchtleidingscentrum en met journalisten na de botsing in de ruimte nam de luchtdruk in de meer sterk.

Maar de situatie zou nu onder.

Controle zijn over een kleine twee weken komt er een apparatuur aan bij de meer om de schade te kunnen herstellen.

Over over die uitzending van gisteren dat is dus een directe tv uitzending geweest van een nieuwsstation omdat ze voor langere.

Tv uitzendingen een geostationaire satelliet nodig hebben die geostationaire satelliet die staat op zestien graden west.

Maar ze kunnen met die satelliet niet werken omdat de zender aan boord van het metrostation kapot is daarom zijn ze voor tv verbindingen aangewezen op hele korte vensters ze hebben de afgelopen weken vaker tv uitzendingen vanuit het metrostation.

Gemaakt maar in dit geval was het echt een uitzending bedoeld om zeg maar de gemeenschap in de wereld die zich bezighoudt met ruimtevaart een beetje moed in te spreken het is niet zo dat de situatie.

Zo gunstig is als gisteren werd voorgesteld de situatie is nog steeds precair en d'r zijn.

De plannen om de situatie te verbeteren in ieder geval te proberen dus.

De stroomvoorziening vanuit die beschadigde module weer terug te krijgen maar dat is iets wat nog nooit is vertoond en wat dus voor het eerst moet worden beproefd.

Het systeem wat nodig is daarvoor wordt in deze dagen gemaakt en zo als het goed is vandaag naar baikonoer worden overgebracht naar naar baikonoer dat is de lanceerbasis van waar het volgende vrachtschip zal worden gelanceerd dat spul.

Die plaat die daarvoor nodig is met een aantal kabels en contacten.

Wordt in die pronk geladen en die moet dan in de komende weken naar het nieuwe seizoen toe.

Nu is het zo om die plaat aan te kunnen brengen moeten de kosmonauten een.

Interne ruimtewandeling maken ze moeten in een soortement van sluis een koppel stuk moeten ze met hun ruimtepakken gaan dan moet dat vacuüm getrokken worden en dan moeten ze proberen via het luik.

Weer in die spector te komen en in die spector moeten ze in de eerste plaats.

Kijken hoe het met dat gat zit of het gaatje scheurtje maar ze moeten ook die kabels van die aansluitpunten.

Waar die zonnepanelen op zitten.

Naar die plaat toebrengen dus die moeten ze als het ware van binnen af aansluiten op die plaat.

Dan moet die plaat worden aangebracht in de plaats van het luik waarmee die spector luchtdicht wordt afgesloten.

Als dat lukt dan vastzit en luchtdicht is dan moeten de kabels verder worden aangesloten op het elektrische net van het hele complex maar waarom zijn de kabels of die kabels die zijn d'r afrikaans die lagen los van uit die.

Spector door dat koppelt stuk ze moeten dus ze moesten om.

Die naar de spector te kunnen sluiten want de die liep leeg de lucht liep weg en dat betekende dat de lucht uit het hele complex weggelopen omdat luik te sluiten moesten ze die kabels weinigen die kabels die dus.

Dat sluit onmogelijk maken als je een stelletje kabels door een deuropening legt dan kun je die deur niet dichtdoen.

Ze hebben die kabels gewoon rigoureus voor zover mogelijk losgetrokken maar d'r waren d'r een paar kon dat niet meer heen die hebben ze gevonden een mes doorgesneden en toen konden ze pas het luik sluiten inmiddels was de luchtdruk teruggelopen van zo'n zevenhonderdvijftig millimeter kwik druk popsong.

Zeshonderdvijftig.

U hier te horen is dat is de bemanning van het nieuwe station die kon op het ogenblik binnen ons bereik dat houdt in dat u dus.

Ongeveer een westelijke richting over de horizon is gedoken.

En nu dus door mij kan worden om van.

Datgene wat hier besproken wordt en dat kan ik natuurlijk wel in de vluchtigheid een beetje.

Vertalen maar mijn de gebruikelijke procedure is om op te nemen en het op m'n gemakje als deze wat ze dan noemen doorgang voorbij is te analyseren is russisch het is russisch het is zo dat daar wordt natuurlijk aan boord van het metrostation op het ogenblik niet alleen russisch gesproken.

Maar daar word je ook engels.

Voorlopig althans amerikaans maar amerikaans door een amerikaan van engelse origine dus het is.

Een zeer mooi soort engels.

Alleen deze man is niet constant natuurlijk bezig met zijn begeleiders op aandringen dat meestal als je hem hoort spreekt ie ook ruzies en werkt u ook maar.

Russische vluchtleiders von vol michael vol maar het is een een bedreven een geroutineerd astronaut heeft al eerder een ruimtevlucht gemaakt.

En hij.

Het is dus ook op het ogenblik de meest fitte van het gezelschap omdat die het kortst aan boord zit.

Deze andere kosmonauten zitten al bijna een halfjaar aan boord en hebben allerlei tegenslagen gehad.

Technische problemen hebben ook herhaaldelijk kun je rustig stellen in levensgevaar verkeert ook datgene wat in de afgelopen week is gebeurd is een levensgevaarlijke situatie geweest.

Vorige week was dat wanneer het hier een echte gat had betroffen.

Dus een gat.

Dan zou zouden deze mensen niet meer leeft nu was het een dusdanig klein scheurtje dat de decompressie langzaam verliep waardoor ze nog tijd hadden om iets te doen zou het een gat zijn dan zou het een eens in een paar seconden zouden het station.

Vacuüm getrokken zijn en hadden zij het niet overleefd.

Dat is echt dat dat ja betekent dat heeft niks met me te maken maar dat is gewoon ja u russisch ja dat dus eigenlijk.

Kern kenmerk dat ik deze hobby kan doen zonder dat ik die taal verstond was dit natuurlijk onmogelijk.

En het ja een beetje vermoeiend feit wat erbij komt is dat ik daardoor voor een hele hoop mensen een soort vraagbaak ben en ook een soort referentiepunt d'r zijn mensen over de hele wereld die dit ook beluisteren maar die verstaan dit niet.

En wanneer dat dus op een gegeven moment zo'n moeilijk de situatie zich voordoet van calamiteit.

Dan zeggen zullen we moeten toch chris van den berg bellen en dat gebeurt dan ook ik zou ook in verbinding met een hele hoop buitenlandse.

Zeg maar deskundigen zowel in de hobby sfeer als in de confessionele sfeer en d'r zijn d'r die zelf ook heel erg deskundig zijn op het gebied van.

De ruimtevaart wat er allemaal gebeurt dat weerstation maar ook met andere satellieten met de shuttle z'n maar op maar die het russisch niet beheersen en dat is dus die krijgen van mij dus als het ware de aanvulling op een bepaald moment wanneer dat nodig is en het is ook zo dat geen wat ik dus.

Tegenkom in het radioverkeer dat leg ik neer in rapporten die ik dus via de tegenwoordige zeg maar elektronische snelweg maar eerder al vier jaar door verschillende bulletin board.

Verspreiden internet dus internet bijvoorbeeld maar ook bulletin board.

En het komt via radio amateurs ook wel in pak packet radiohead netwerken.

Maar wat wat hebt u dan het genoteerd een tijd ik heb alleen die tijd genoteerd dat die boven dat die boven de horizon kwam dus dat de verbinding begon en ik noteer gewoon direct de tijd dat ie weer weggaat dat is het zogenaamde venster wanneer ze bijvoorbeeld andere frequenties gebruiken.

Amerikaan vol die hier russisch spreekt.

Hij heeft het scheurtje mee bedoeld dat wat kunnen zij niet constateren.

Hij zal vermoedelijk iets vertellen over hij heeft een soort broeikassen religieus zullen biologische proeven doen met planten en dieren en dat is één van de weinige experimenten die is op het ogenblik nog geactiveerd worden.

Het experiment wat hij bedrijf maar vermoedelijk is die daarmee bezig ik natuurlijk straks.

Hier is iets wat neemt de commandant neemt het gesprek over de commandant die onderbreekt dus vol die het over zijn experiment heeft met een biologen op aarde.

En de commandant neemt het even over om iets te rapporteren over de giro dinant de girodienst want zijn gyroscopen die het station van standpunt doen veranderen en de stand kunnen doen handhaven.

Deze giro dinars zijn door het gebeuren van de vorige week uitgevallen girodienst vallen altijd uit.

Wanneer er een wanneer het station een schok krijg ik moet nu even een kleine procedure doen omloop vierenzestigduizend negenhonderdnegen tot hier nu is de verbinding voorbij en dan wil ik dus wat op de band goed kunnen opzoeken en daarom leg ik even vast.

Wat hier is de omloop voorbij dus.

Ik kan hier we gebruik van maken bij het uitwerken deze giro dynastie zijn dus doordat gebeuren uitgevallen maar bovendien konden ze die dienen als ook niet meteen weer activeren.

Omdat de de stroomsterkte of liever gezegd de totalen energieleverancier.

Sterk was teruggelopen door het uitvallen van die zonnepanelen van de specter maar bovendien door de stand verandering van het station waardoor nog actieve zonnepanelen ook niet voldoende energie konden leveren.

Daarom moesten de giro dienen als worden uitgeschakeld omdat ze inmiddels met sturen pakketjes het station weer een beetje vunzig hebben kunnen richten.

Vooral dat de zolder instraling op de verschillende zonnepanelen zo goed mogelijk is hebben ze weer voldoende spanning om geleidelijk te proberen die giro weer te activeren.

En dat gebeurt op het ogenblik in deze periode dan zijn ze gisteren mee begonnen en die commandant die geeft dus even daartussendoor die onderbreekt is ivo om even iets over.

Die giro dinars te zeggen hij constateert dat een bepaalde groep giro dinars weer in functie is of het niet doet dat moet ik straks nog goed uitzoeken dus dat gebeurt vaak dat men een gesprek voert.

Met een deskundige op adem want dat dat onderbroken wordt voor iets wat urgenter.

Oh.

Oh.

Oh.

Ho.

Ho ho ho.

Ho ho ho ho.

Oh.

Op de radio interesse bij mij dus de interesse voor het maken van radiogolven.

Zowel voor omroep als voor zeg maar commerciële doeleinden operationele luchtvaart scheepvaart en noem alles maar op dat is bij mij al heel vroeg ontstaan voor de oorlog toen nog kind was mijn vader was namelijk iemand die bouwden zelfs.

Een radio had helemaal geen verstand van elektronica aan maar hij is nog kans om dus met de schemas stopt bij een met een hoop moet toch een radio in mekaar flansen en dat was dan de radio.

Waar je alleen maar met telefoon op dan zal nog geen aan en.

Dat kwam op een gegeven moment tot moment tot de verongelukte.

En dan zag je mijn moeder die slechthorend was het die zag je met die koptelefoon achter die ontvanger zitten om te luisteren naar wat er met die uiver was gebeurd want het was een verschrikkelijke ramp voor het hele nederlandse volk het verongelukken van de en zijn.

Tel dat allemaal aan ons wat er gebeurt maar het is logisch dat ik als kind gefascineerd was door die radio door die koptelefoon en het gevolg was dat bij bij was toen eigenlijk al het zeg maar het verlangen geboren om later iets in de radio te gaan doen en dan kom je natuurlijk op.

Het vak telegrafist nou moest de tijd hebben we dan ook dan hebben we het in de jaren dertig.

Nou moest de oorlog nog beginnen maar de oorlog betekent ook dat de radio radioverkeer bijzonder belangrijk was en al was ik dan een.

Nog vrij jong kereltje nog wat we van het begin af aan thuis deden dat was nieuwsberichten opnemen.

Van de westerse kant dus toen frankrijk nog niet gevallen was wij wel.

Pikten we parijs op al het nieuws wordt uit parijs kwam dat we het opgeschreven en dan werd geprobeerd om daar hoop uit te putten.

Dus toen was dat illegaal maar het viel nog niet zoveel op want mijn vader had op een gegeven moment inmiddels een ander toestel een loods vier en die zetten die gewoon een vensterbank dat de buren mee konden luisteren.

Later werd dat verboden en toen gingen we dat dus stiekem doen en op een gegeven moment werd het helemaal verboden van toen moesten we de radios inleveren nog wel was een halfbroer van mijn vader die was.

Melo was een aardige kerel maar het was een meeloper en die woonden in het huis van mijn grootvader.

En die mocht radio ik zat op school.

Niet ver van dat hij zelf altijd wanneer ik de gelegenheid kreeg dan ging ik van school nadat huis als men om je niet thuis was en dan ging ik op die ontvanger.

Luisteren naar de bbc naar de nieuwsberichten in het nederlands ik luister dan vaak ook met de italiaanse uitzending daarvoor want in de italiaanse uitzendingen kwamen plaatsnamen voeren.

Ik kon het italiaanse niet verstaan en dan kreeg je de nederlandse uitzending en die werd zwaar gestoord.

Dan had ik op een gegeven moment in die italiaanse uitzending gehoord bombardier mandy.

Het cidi branie el alamein en dan kreeg ik de nederlandse uitzending en dan kon ik die brokstukken die ik miste door die storing van die duitsers als het ware vullen met die gegevens uit de italiaanse uitzenden.

Dus dat was een constant een een bedrijf.

Om meerdere uit te halen dan eigenlijk voor een eenvoudige jongen mogelijk is en dat is bij mij dus altijd zo gebleven en heeft er ook toe geleid dat ik vrij kort na de oorlog toen ik de kans schoon zag.

Bij de marine ging om het vak telegraaf installeren.

Toen kwam ik dus bij die marine.

Bij de dus ik kreeg niet alleen een opleiding voor telegrafist maar later ook een opleiding om dat vak te bedrijven vanuit een vliegtuig.

Al die vliegtuigen hier aan de want ja dat is men wat je daar ziet dat is mijn heb ik met die niet zo vaak gevlogen maar ik heb wel een paar vluchten met de gemaakt die mitchell die vloog in de oorlog veel boven nederland is ook betrokken geweest bij het bombardement van het bezuidenhout helaas.

Die andere vliegtuigen die je dan ziet dat zijn de harpoen dat zijn dus vliegtuigen die veel later zijn gebouwd en daar heb ik heel veel mee gevlogen maar ik kan het aantal types zo in de vluchtigheid niet opsommen.

Nu is het zo dat dat radiowerk dat liep bij mij ook parallel met een interesse voor de ontwikkelingen zoals die in europa waren de koude oorlog dus al ver daarvoor het is zo ik ben als kind erg geschokt geweest.

Eigenlijk ben ik dat nog toen in negentien achtendertig bij dat verdrag van münchen.

Campbell alleen een dollar j zo'n prachtige land als tsjechoslowakije prachtig volk wat nog maar kort van de onafhankelijkheid had.

Kunnen profiteren want vanaf negentien.

Twintig was dat pas dat dat volk overgeleverd werd aan een.

Misdadiger als hitler verraden en dat heb ik zo iets verschrikkelijks gevonden en wat ik ook erg heb gevonden dat mensen in nederland hè in arnhem had je bijvoorbeeld de park staat waar nogal wat mensen van goede huize wonen daar hadden veel van die mensen de vlag uithangen.

Want men vreesde oorlog door dit verdrag van münchen ging die oorlog niet door.

Het gevolg was dat wij dus lekker vrij sober blijven over wat volk werd verder niet gepiekerd.

En daarom werd door de vlag uitgestoken mij heeft dat enorm geschokt en dit soort gevoelens heeft al geleid tot een wat grotere interesse in een land als tsjechoslowakije wanneer je interesse hebben in zo'n land dan stuit je meteen op die afschuwelijk moeilijke taal de zodat tsjechisch.

Slowaaks is een iets andere taal maar tsjechisch is een een slavische taal was een west slavische taal maar het is de moeilijkste het is de moeilijkste taal om te leren zal niet ingaan op de aspecten die dit zo moeilijk maken maar het is een slavische taal- en om toch.

Iets van slavische talen de week ben ik.

Russisch gaan doen zegt me op z'n janboerenfluitjes te beginnen met de een eenvoudige schriftelijke cursus toen ik voor de marine uitgezonden werd naar.

Nederlands indië zo heette dat toen nog toen heb ik daar.

In mijn vrije tijd zo veel mogelijk russisch gestudeerd maar ook zoveel mogelijk russische radiostations beluisteren wat ik dus vrij snel kon ik was te laat geweest dat was het opnemen van.

Morse uitzendingen in het russisch dan was tot de één of andere russische station dat zijn de nieuwsberichten inlossen.

Bestemd voor verschillende ver afgelegen persbureaus.

Binnen het sovjet territorium ik schreef dat op dus ik had op een gegeven moment die russische tekst voor m'n neus en dan probeerde ik af te stemmen op een russisch omstreden john en dan ging ik dus als het ware een soortement van wat je zou kunnen noemen lingo foam.

Praktijk bedrijf ik las de russische tekst en ik beluisterde diezelfde tekst uit die nieuwsberichten.

En dat was dus mijn eerste zeg maar aanloop tot een wat diepere kennis later heb ik van het russisch heb ik later wat meer geperfectioneerd.

En wat dus het voor mij bijzonder makkelijk maakte dat was het ontstaan van de koude oorlog.

De koude oorlog betekende een propagandaslag tussen het westen en het oostblok en dat gebeurde via.

Radio uitzendingen maar die uitzendingen die heb ik heel veel beluisterd en dat betekende ook weer een toename van men luistert praktijk in het russisch was niet beroepsmatig het was niet beroepsmatig maar.

Ja d'r zijn mensen die hebben een hobby die kweken visjes in een aquarium en anderen die zitten achter een aan te rennen weer weer andere die naar de doen bepaalde sporten.

En dit was voor mij dus één van mijn hobbys.

Ik had er nog wel een paar meer maar goed dit was dus een echt een een hobby en wat ook makkelijk de bedrijven was ik kon dat op mijn werk makkelijk doen we hadden dus een communicatie station op een vliegveld waar dus duet vlucht voorlichting gegeven aan vliegers die d'r aan maar wij hadden tevens.

Apparatuur ter beschikking om radioverbinding te maken met weer schepen met vliegtuigen die nog met telegrafie werkte maar ook.

Voor het controleren van bakens bijvoorbeeld en die ontvangers die die kon ik mooi gebruiken in periodes dat het wat het werk betreft rustig was perioden met mist werd er niet gevlogen dan zat je dan maar en dan kon ik mijn tijd nuttig besteden daarmee de waren in die.

Koude oorlog een aantal hoogtepunten daar hebben dus de hongaarse opstand gehad.

En die hongaarse opstand die leek aanvankelijk te lukken dat.

Het gaf een enorme kick aan degenen die in het westen een eind wilde maken aan dat communistische regime na dus wat deden ze vlak aan de grens gingen ze met zenders zitten om de russische tankbemanning te bewegen.

Zich aan te sluiten bij de hongaarse opstandelingen en in die tijd zat er bij mij in dat dorp waar ik woonde een aantal russische emigranten zelf vluchtelingen d'r zat op dat vliegveld daar een vlieginstructeur hongaar van origine.

Dus er waren in een enorm veel mensen in datgene geïnteresseerd wat ik uit die uitzending oppikte.

En dat was dus.

De zeg maar een alles gericht op dat politieke aspect dus bestuderen van de tegenstellingen oost west maar het diepte ook mijn talenkennis verder uit.

Dan kreeg je op een gegeven moment de in drieënzestig de cuba crisis de cuba crisis die werd gekenmerkt door het sturen van russische schepen naar cuba.

Met raketten en alles wat daarbij kwam om eventueel dicht bij de weke onderbuik van de verenigde staten een bastion te hebben om eventueel iets ondernemen.

Chroetsjov was nog.

De de baas van de sovjet unie tot op zekere hoogte een een beetje een dwaas waar je de meest gekke dingen van kon verwachten en bovendien had je daar een hele sterke militaire industriele complex wat alleen maar belang had bij bewapening bewapening.

En machtsvertoon was echt niet de bedoeling om dus de zeg maar de hele wereld communistisch te maken maar het was meer bedoeld om door dat machtsvertoon en i eigen status hoog houden zichzelf te handhaven.

En dat betekent dat het gevaarlijk was we waren ontzettend veel haviken.

Je had natuurlijk altijd die dreiging in die verschillende landen waar je een communistische en niet communistische systemen noord zuid korea vietnam je had hoe heet dat jemen je kunt en dan alle landen in in in afrika die vatbaar waren voor dit alles dus 't 't 't was een.

Zeg maar een gevaarlijke situatie toen ging op een gegeven moment is de sovjet unie door middel van deze transporten dat arsenaal opbouwen op cuba en dat was voor mij een uitgelezen kans uitgelezen kans om.

Op een gedegen manier te volgen hoe het zou gaan zou de ontstond in ons land echt een soort angst dat er een oorlog uit zou breken niet alleen hen en als je dus.

In staat was om die schepen te volgen wat ik dus kon het dan kreeg je.

Iets meer grip op de praktijk zoals die aan de gang was.

Daarom ging het met die schepen zo dat het was een soort vloot zaten vrij dicht bij mekaar ze voeren van de zwarte zee grootste deel kwam dus uit de zwarte zee via middellandse zeestraat van gibraltar en dan langs de azoren.

Richting cuba en hadden die schepen de prettige gewoonte om.

Iedere twee keer per etmaal dus twaalf uur 's middags een.

Twaalf uur 's nachts een positie door te seinen aan odessa dat ging in klare taal en ik kon dus die positie oppikken en meteen op een grote cathy hadden met vlaggetjes ieder schip.

Roepnaam stond op dat slangetje natuurlijk rooie vlaggetjes en op die manier.

Kon je dus zien hoe die vloot opschoof.

Daarmee verboden of illegaal.

Nee het is in en dat is het gekke in het in in de telegraaf fred radio is is het zo het wordt pas illegaal wanneer je dus zaken oppikt die je commercieel gaat uitbuiten.

Als ik dus een een een bericht van een kapitein op ik over een lading die die ergens op kan gaan halen wat voordelig is voor die rederij en ik pik dat op en ik geef dat door aan een ander schip wordt die misschien iets dichterbij is dan ben ik natuurlijk fout.

Want dan ga ik ingrijpen op iets waar ik niks mee te maken hebben het oppikken mag je eigenlijk alleen voor oefent doellijn nou ik voor mij waren dat oefent doeleinden en dat mijn makkers mijn collegas daar van op de hoogte waren dat was helemaal niet van belang.

't is zo je kreeg op een gegeven moment de zaak liep naar.

Climax het ging naar een hoogtepunt en dat werd bloedlink.

Later heb ik gehoord veel later en dat is nog maar kortgeleden dat het echt link is geweest heeft van een haartje gescheeld of er was inderdaad een een bom op new york terechtgekomen nadat komen we later over.

Op een gegeven moment gingen die schepen meldden.

Dat ze werden verkend door amerikaanse vliegtuigen de berichten die ze dan doorgaven die werden geseind dat dat zijn begon met het woord schots naar schots naar is dringend.

En dan zat ik natuurlijk rechtop op m'n stoel een ik helaas had ik toen geen bandrecorders ter beschikking dus ik moest dat allemaal opschrijven.

En ja hoor dan kwam er een bericht van we zien op een gegeven moment viermotorige vliegtuig dat type werd genoemd als een een nummer konden lezen werd dat ook op gegeven die rondjes draait op zoveel kilometer afstand.

En dat ging alsmaar door tot er ook amerikaanse schepen opdoken ik volg je natuurlijk met een halve ook het nieuws dus daarin kon je ook horen dat 't erg precair begon te worden en toen heb ik het moment opgepikt dat een schip.

Tot stoppen werd geboekt drongen gedwongen en dat er een amerikaanse.

Ploeg aan boord kwam onder leiding van een hoge amerikaanse marineofficier en vanaf dat moment.

Lag die hele vloot stel werd nog een soort na een bericht gestuurd dat ze zich hadden gehouden aan de instructies die ze hadden gehad.

En die amerikaanse officier werden ook gemeld is weer aan boord van zijn eigen schip gegaan en vanaf dat moment zag je de positie van die vloot veranderen.

Op het moment dat ik dat bericht hoorden van dat ze zich aan de instructies hadden gehoord dat die amerikaan vermoord was gegaan dus dat je duidelijk merken dat het niet tot een crisis verder leiden zei ik tegen mijn collegas.

Tien voor half vier in de middag ik had geen dienst meer dus ik was gewoon blijven zitten omdat het zo interessant was jongens d'r komt geen oorlog.

Ik ga naar huis die collegas van mij die zei jij bent hartstikke gek dat vaker gezegd hebben ze misschien gedeelde vergelijk ik fietste naar huis om tien voor vier extra uitzendingen van het anp dat de crisis was bezworen dus dat was zeg maar.

De koude oorlog en ook zeg maar een manier waarop je dus daar voor een deel in kunt meeleven en.

Oh oh.

Oh.

Ho ho ho ho ho.

Oh oh.

Ja.

Oh.

Ho ho ho ho.

De nieuwe bemanning zal donderdag bij het kwakkelende ruimtestation aankomen daar wacht een zware en riskante klussen moeten onder meer zonnepanelen herstellen die werden beschadigd bij een botsing twee maanden geleden meer beschikt nu nog maar over één derde van de energie die het nodig heeft.

Vlak voor hun vertrek beloofde defensieminister zette de de twee kosmonauten het russische ruimtevaartprogramma snel te verbeteren.

Eierstokken geen.

Het is zo dat wat hij hier toont dat is d'r zit weer een technische onvolkomenheid een bepaalde slang.

Voor het systeem van het sluiten van de lucht was niet uitgesloten dat hebben ze dus geconstateerd ze hebben dus nu geconstateerd dat het systeem.

Nodig om de rodney rodney kan is hoe ontvangen maar dat systeem dus om de lucht te zuiveren.

Daar hebben ze een voor en dan was de slang is aangesloten in de hij heeft dat ontdekt heeft die slang is aangesloten maar hij rapporteert dat dus er is een technisch falen geweest op de aarde dat die slang die dan.

Maar een op aarde gemaakt.

Alleen ontdekt hij het nu want als zij startte dan zitten ze niet in welk compartiment waar hij het over heeft hij is klaar hij is ergens mee klaar of bereid om ergens mee te beginnen.

Dus hij zit op het ogenblik gewoon dingen te noteren beneden vertellen yes dat is ook geen woorden ik hebben gegist.

Wat ze heeft dus een tijd op de wat en geen tussentijds drieëntwintig achtendertig door dus twintig achtendertig utc.

Dus dat is over ongeveer een half uurtje moet hij doen de commandos uit of hij heeft het over de eventuele baan correctie wat ie moet nog ook ongeveer plaatsvinden.

Maar dat werd niet gezegd maar dat kan zijn dat de man op aarde dat gezegd heeft.

Goedenavond dames en heren de russisch amerikaanse bemanning van de kan opgelucht ademhalen want de aflossing van de wacht kan beginnen.

Een uurtje geleden vond de koppeling plaats tussen het russische ruimtestation mir en de eergisteren gelanceerde sojoez capsule aan boord van de capsule de tweekoppige bemanning die het vermoeide drietal uit de veelgeplaagde meer zal gaan vervangen.

Over een klein half uur zullen ze elkaar de hand kunnen schudden.

Als de luiken tussen de en de sojoez opengaan.

Rond zeven uur vanavond naderde de sojoez capsule met aan boord de kosmonauten solovjov en winnen beraden of het ruimtestation meer om twee over zeven precies want de koppeling plaats.

Op dit moment zijn de kosmonauten bezig met de voorbereidingen om de luiken tussen de meren en de sojoez te openen de vijf kosmonauten zullen een week lang gezamenlijk in de meer doorbrengen voordat een deel van de oude bemanning terugkeert naar aarde amerikaan vol zal nog tot september aan boord blijven.

Met zon op joop heeft rusland een van z'n meest ervaren kosmonauten naar de muur gestuurd.

Voor hem is het als thuiskomen al vier keer eerder bezocht door het elf jaar oude ruimtestation samen met de nieuweling linguine raden of zal hij de reparatie van de meer ter hand nemen sinds de botsing met een bevoorradingsschip capsule meer te maken met uitgevallen stroom losgerukt.

Kabels en niet werkenden zuurstof generatoren nog deze maand zullen de twee proberen de stroomvoorziening te herstellen en daarvoor moet een aantal is kanten ruimtewandelingen worden uitgevoerd.

Met de reparaties aan de meer staat niet alleen het voortbestaan van het ruimtestation op het spel maar ook het prestige en de toekomst van de russische ruimtevaartindustrie internationale belangstelling voor de reparatie missie is dan ook enorm niet alleen in de media maar ook bij de zogenoemde meer watchers.

Het aflossen van de bemanning in de ruimte.

Het was al lang geen opzienbarend nieuws weer maar het is vanavond wel even anders want de meer kampt met veel technische problemen en de bemanning is bekaf zo ongeveer overspannen een snelle aflossing was van groot belang en de twee nieuwe kosmonauten zijn en chris van den berg de koppeling te volgen vanuit zijn flat in kijkduin.

Maar het contact verloopt moeizaam d'r is veel storingen op de satelliet de gepensioneerde ambtenaar die ooit werkte als telegrafist in de luchtvaart volgt de problemen met de meer al weken met zijn radioapparatuur omdat ie russisch spreekt kan hij alle gesprekken verstaan.

Is hier afgelopen nou zit die buiten bereik.

Helaas voor van den berg en moet de koppeling nu via de amerikaanse zender cnn zien van den berg maakte de botsing tussen de en een vrachtschip zes weken geleden als eerste wereldkundig hij hoorde veel irritaties en gefoeter.

Ze zijn doodmoe.

En het is vooral de commandant die d'r wat betreft de grens.

Van onze vermogens echt aan toe is maar bent u niet bang dat ze de gesprekken gaan coderen voor buitenstaanders zoals u ik ben wel bang dat ze in de toekomst zullen proberen door het toepassen van andere communicatiesystemen datgene wat ik doe onmogelijk te maken.

De nieuwe bemanning stapt over enkele minuten over in de meer want dan gaat het luik van het ruimtestation open de reparaties kunnen dan beginnen maar volgens van den berg kan de beter worden afgeschreven.

Uitgaande van de veiligheid van de mensen en de gezondheid van de mensen zou ik gezegd we stoppen.

De koppeling is in elk geval geslaagd eindelijk tijd dus voor vakantie.

Nee dat dat kan ik niet zeggen ik ga lekker met vakantie ik verwacht zich nog enorm veel problemen zullen voordoen.

De heeft een.

Wanneer dit station ongecontroleerd niet meer omhoog kan worden gestuurd.

Omlaag komt dan op een gegeven moment naar beneden in een gebied tussen tweeënvijftig graden noord en tweeënvijftig graden zuid- en dan krijg je een enorme klap ergens op aan.

Oh die.

Wel gelijk zou kunnen zijn aan.

De meteoor die destijds terechtgekomen is in siberië daar maakt men zich ook heel erg ongerust over dus maar.

Ik moet even wat anders die mensen die dus die kosmonauten noem ik maar een astronauten dus maar één die weten dit ook allemaal dus dat is voor hen niet zo'n prettige gedachte denk nee maar zij blijft natuurlijk wanneer het fout gaat niet aan boord kunnen vluchten met hun schip dan zit een redding schip m sojoez tm vijfentwintig in dit geval.

Dat.

Het schip dat kan worden losgekoppeld en na een uur of drie.

Komen ze veilig ergens op aarde neer als het een beetje van tevoren bekend is wanneer ze vertrekken wanneer dat nog bepaald kan worden dan komen ze neer ergens in het grote territorium voor kazachstan als dat niet zo is dan worden d'r toch maatregelen genomen dat ze ergens op aarde veilig landen.

De stad is geen probleem maar het gaat erom voor de verdere toekomst dat het station op de één of andere manier toch omhoog moeten moeten worden gestuurd om het station in de ruimte te houden terwijl men bezig is om een scenario te bedenken om.

Als men dat station afdanken of veilige manier eventueel in stukjes en beetjes het geheel naar beneden.

Te krijgen en wanneer ze nu dus met de exploitatie zou stoppen dan zitten ze meteen nu met dit probleem en dat is ook één van de redenen dat ze zich in allerlei bochten wringen en alles doen wat mogelijk is.

Op het station in bedrijf te houden gaat dat lukken is reëel.

Dat is dus in dit geval de hoe noemen ze het de de tienduizend dollar of zo ik persoonlijk ik geloof het niet.

Ik geloof dat dit niet reëel is datgene wat nu gebeurt is dat is iets wat zich in het verleden ook al een beetje.

Ongeveer net zo zij het in m'n met minder gevolgen heeft voorgedaan maar dat is voor dat dit gebeurde al zoveel fout gegaan.

Ook levensbedreigend vooral in het laatste half jaar het dat de hoeft maar heel weinig gebeurt en het is definitief afgelopen en de problemen zoals die nu zijn die worden dus nu.

Voorgesteld het wordt nu voorgesteld het station daar is het prima mee gestart.

Uit dit probleem dat kunnen we oplossen maar dat eerste wat ik zeg is het prima mee gesteld dat is niet zo want terwijl.

Dit gebeurt terwijl dit probleem zich voordoet is men nog bezig met een hele hoop andere problemen op te lossen die d'r waar en bij die problemen is bijvoorbeeld de het koel- en verwarmingssysteem.

De zuurstofvoorziening het koel- en verwarmingssysteem vol het koelsysteem.

Dat heeft heel veel lekkages vertoont bij die lekkages is glycol ethyleen vrijgekomen in de atmosfeer van het metrostation deze kosmonauten zijn weken beziggeweest om plekjes op te sporen en lekkages te dichten.

En zo gaat dat dan weer gelukt is duikt er weer ergens anders een plekje op want die buizen die daarvoor gebruikt worden die zijn door corrosie.

Over hun garantietermijn heen en d'r zijn stukken waar ze daarbij kunnen waar ze dus.

Door bij wijze van spreken met bepaalde soorten stevige plakband of wat ze dan noemen een soortement van vacuüm lijm dus een soort lijm om echt.

Zaken goed dicht te krijgen de zaak te repareren maar er zijn ook stukken waar ze absoluut niet bij kunnen dat zit in die structuur van die wand en dat totaal fout gaat kunnen ze niet bij een op een gegeven moment gaat dit proces dat.

Schrijdt geleidelijk voort en is op een gegeven moment.

Onoplosbaar dit glycol ethyleen als dat in voldoende mate in de lucht zit en je ademt in dan kan dat op den duur ernstige nier- afwijkingen geeft.

Dus naarmate die veroudering doorgaat van dat basis blok en deze module waarin dat koelsysteem zit wordt ook i dat gevaar steeds groter.

Oh.

Is een ruimtepak aan.

Ja.

Zijn terug in de.

En voor die moet het luik sluiten en dat lukt hem niet het gaat niet helemaal dicht het is niet volledig gesloten hij zegt het niet volledig gesloten en dat luik moet helemaal dicht zitten om de is weer op drukten kunnen brengen.

Want ze zijn nu buiten de reguliere behandelingen.

En hij rapporteert dit aan de man die bij hem is de commandant.

Is op het ogenblik echt bezig om dat luik goed dicht te maken.

Royal op ruimtewandelingen altijd.

Het was heel erg zwaar.

En toch redden het iedere keer weer.

Betekent het is gelukt dus het luik zit dicht en dit was het dus precies om zeven minuten over negen onze tijd kunnen die tijd er altijd bij hoge ballen jealous en zegt het nog een keer dus ze zijn nu veilig nu kunnen ze dus op hun gemakje.

De sluis op druk brengen hier dus een transparante het waarschuwingslampje het uitstapt luidt is gesloten brand op het ogenblik.

Ja het is niet geslaagd.

De ruimtewandeling als zodanig is vlekkeloos verlopen maar datgene wat ze geconstateerd hebben een liegt er niet om flink veel schade en ze hebben geen plekje kunnen ontdekken we echt lekker zitten en dat was één van de hoofd.

Het doel is om deze ruimtewandeling kijken waar die lekker zitten om te weten hoe je dat moet kunnen repareren en dat is niet gelukt hij heeft wel een plek gevonden die er verdacht uitziet maar hij kon geen scheur of gat ontdekker.

Het is zo dat luik is al eens eerder bij een vorige ruimtewandeling ontzet geweest en gemoed moet iedere keer op een primitieve manier met klamme extra worden vastgezet en dat is wat hier op het ogenblik verbeeld.

Die vol die draait ie klemmen aan en die zegt ook dat ie daarmee bezig is maar het is.

Uitermate primitieve.

Nou dat zou ik niet willen zeggen het is zo wanneer de mieren afdoende ado terugkom dan zou je een hele.

Dingen lekker kunnen vervangen maar zo'n luik dat is niet te vervangen dat is een enorm joekel van een ding wat zon maar niet met een fax mee kan.

Dit luik heeft een doorsnede van één meter en daar zitten een paar stenen aan die ook heel erg groot zijn en onhandelbaar om het met een vrachtschip naar boven te sturen.

Het cbs onterecht volgens mij maar dat komt nog wel voor de dag want ten eerste is de verantwoordelijkheid de gedeelde verantwoordelijkheid want ook mensen op de grond hadden dit kunnen voorkomen dat is ook niet gebeurd maar dat dat het meisje heeft nog wel een staartje.

Ja dat het in ieder geval niet zo erg is als nu wordt voorgesteld.

Voorspelt dat die niet zo lang meer te leven heeft wat gebeurt er dan.

Het leven dat biedt nog eens lorm veel perspectieven in de eerste plaats komt straks het internationale ruimtestation en ik probeer natuurlijk het begin van het internationale ruimtestation zelf nog mee te maken.

Maar ik denk dat ze dat als of coderen die uit zijn.

Weet ik niet ik heb wel gezien dat het eerste basis blok wat als tweede deel naar het internationale ruimtestation gehad.

Dat heeft net zon antenne als het oude station voor de verbinding met de satelliet dus ik hoop dat ik dezelfde faciliteit voor wat betreft de russen kan houden.

En dan haal ik in ieder geval bij wat de russen doen.

Want 't internationale ruimtestation dan wordt de voertaal engels dan hoef ik dat niet meer te doen dan had ik alleen de russen die daarbij zijn in de gaten.

Informatie.

Nou dat denk ik niet omdat uit datgene wat die russen met mekaar bespreken maar ook wat zij doen specifiek voor hun eigen doeleinden.

Dat kan nog interessant genoeg zijn bovendien wordt in een hele hoop vluchtten naar het internationale ruimtestation ook gemaakt met russische science schepen weliswaar gemodificeerd.

Ook met het vak schepen gaat men daar naartoe ook van russische makelij dus we blijven toch wel een interessant werkterrein houden.

En bovendien is het niet alleen de bemande ruimtevaart die mijn interesse heeft maar daar is nog een hele hoop onbemand ook aan russische zijde wat de aan.

Dat verdient en dat blijf ik volgen zolang ik daar lichamelijk niet in staat ben.

Damokles werd deze week gemaakt door ernst liz houden.

Techniek jaap vermeer redactie christof van basten batenburg u kunt elkaar zetten van deze uitzending bestellen door een briefkaart insturen naar.

Caro cassette servers postbus drieëntwintigduizend twaalf nul twee e a in hilversum postbus drieëntwintigduizend twaalf nul twee e a in hilversum en vermeld hierbij de datum en het onderwerp van de uitzending en dat was vanavond de nazomer van der meer.

En uiteraard natuurlijk uw eigen adres en telefoonnummer een programma kost twaalf gulden vijftig die u na ontvangst van de cassette betaalt zodadelijk na het nieuws van één uur is de kro bij u terug met niemandsland.