Damokles

De hongerdood

Damokles kro 's radiodocumentaire. Kunt u dat eerste servetjes omschrijven wat u daarmee bedoelt want dat begrip ken niet iedereen. In feite om dat duidelijk te zeggen je eet je zelf op. Het was niet wat is die tussen te. Vijfenzeventig vindt niet dat is gewoon halvarine blijft veer. Dus ja voordat het versterven gaat beginnen is er een zekere lang traject voorafgegaan. Ja heel ineens hij is natuurlijk een beetje al meer dan is het toch komt ja nou ja ja ja. Prettig maken dat laatste leven. Willen we dus de verzorgingshuizen bezoeken maar niet. Het niet van deze zuster nee zeker niet ik ben van de oudere partijen. Ik kan me die zorg wel een beetje voorstellen als je als je denkt aan. Aan het eenvoudige beeld van een. In een tropisch ver land of zo dus op zich kan ik met deze. Dat gebeurt ook dus de sjabbat die kletst. Dat niet eten daar heeft die club in tiel. Het versterven schijnt volledig pijnloos te gebeuren kletskoek hoe weet u dat. Maar kijk als als iemand dus op het laatst.

Transcriptie: De hongerdood

Is informatie een waarschuwing in het hele land kan het tijdens hagel of sneeuwbuien plaatselijk glad worden.

Oh.

Even na middernacht welkom bij de kro via radio één en twee ook deze nacht tot drie uur kunt u terecht bij het caro nacht pastoraat.

En het telefoonnummer is nul drie twee nul twee vijf zeven vier nul nul nul drie nul twee nul twee vijf zeven vier nul nul.

Mmm ja.

En met kerstmis kreeg iedereen van een slaatje gewoon asperges en ham en ei en weet ik veel en die geen kreeg alleen zo'n plekje van een van de bazen slaan zullen we maar zeggen.

Klein rot hoop je geen boterham ik zeg waarom krijgt iemand die geen eten dat mag die niet was geen enkele indicatie voor maar dat was al van hogerhand besloten van die krijgt geen eten meer en geen drinken.

Nou en dan wordt de familie het erbij gehad ja hij wil niet eten en drinken en waarom dan niet hij bed in het glas.

En dat betekent dat die niet wil eten en drinken maar waarom ontbreekt die figuur in het glas omdat die verrekte van de dorst.

Want dan krijg je zo'n hap slik neigingen nou en toen hebben wij gezorgd dat ie weer dronk en toen kwam die weer bij hen ging natuurlijk toch wel door maar mijn dochter en ik heb dat.

En tussen de grijstinten van waan werkelijkheid in het verdwijnend contrast van de late schemering zoekt de waarheid naar haar zelfportret gevangen in beeld en geluid.

Damokles kro 's radiodocumentaire.

Nieuwslicht mensen en gebeurtenissen.

Mmm.

Meer.

Mmm.

Mmm.

Nou ik ben een fysioloog en psycholoog vroeger hebben dus op taksim voor lichamelijk opvoeding gezeten daarna ben ik psychologie gaan studeren maar voornamelijk heb ik me de laatste tijd met ademhalen en bloedsomloop bezighouden en met gezond.

De stress.

Een stress komt natuurlijk ook van van slechts in liever gezegd iemand gaat slecht adem als die in de stress zit dus het heeft allemaal in principe met mekaar te maken.

Mijn hoofd begrip is dat dat hier dat de maatschappij over gesocialiseerd is daar komt stress van daar krijg je arme mensen van daar krijg je boven groepen van dus dat is de markt hè de markt beheers dus je krijgt in feite een splitsing.

En de mensen die dus of op de rand zitten horen we nou wel bij die mark bij heersers of niet die zitten meestal in de stress want die hangen overal tussen de armen die hebben afgeleerd om stress te zitten maar ja die raken weer in stress omdat ze.

In feite hun hoofd boven water moet trouwen met te weinig geld en die hebben echt te weinig geld om gezond te eten en.

Daarom ben ik dus in feite aan dat verhaal gegaan over dat versterven.

Kunt u dat eerste servetjes omschrijven wat u daarmee bedoelt want dat begrip ken niet iedereen.

Ja versterven is het afsterven van weefsel dus versterven is in principe dat je je eigen weefsel op opeet hè dus je eiwitten en voornamelijk hemoglobine hendriks rode bloedlichaampjes en als je niet genoeg eiwitten eet eet je dat op.

Nou en dan word je hoe langer hoe beroerder op het ogenblik hebben ze ook onderzoek gedaan dat er heel veel mensen in ziekenhuizen ondervoed binnenkomen die moet het u zeer bijgespijkerd worden voordat ze een operatie kunnen ondergaan.

In feite om dat duidelijk te zeggen je eet je zelf op.

Ja jeetje zelf op.

En kijk dan zeg ik dat versterving fase één hè als voor arme mensen of ook mensen die absoluut niet te weten wat ze moeten eten hoor cor wel als links en rechts dan komen de mensen hier op mijn anti stress cursus.

Zit ze in de stress dan vraag ik eet je genoeg vitamine b en dan zeggen ze oh ja weten sinaasappels uit dat is zeker geen b en b zit in dierlijke dierlijke eiwitten maar goed moet je luisteren en op het ogenblik kan je die ook al niet meer eten.

En koeien ook hè dus in principe kun je alleen nog maar paardenvlees eten of een vis dat doet u dan ook.

Ja dat doe ik ook ja.

De eerste fase daar heeft het over van het versterven dat is dus dat je jezelf opeet weet wegens in principe wegens geldgebrek tweede fase.

Tweede fase zou dus zijn in in een verzorgingshuis waar het ook geen vetpot is en waar je dan niet op gelet wordt en waar de mensen geen tijd hebben of op hè zelf niet oplet en en de derde fase dat is dan ook als.

Terminaal zijn geworden wegens gebrek aan en dan tegen die tijd dat zegt terminaal zijn dan zegt die dringend zijn terminaal zullen we ze maar versterven.

Nou en dan zeg ik er is maar één ding dan moet je een diagnose stellen of zegt al terminaal zijn en de ik ben naar twee conferenties geweest waar ook artsen en juristen waren.

De ene was hier nederlands en de andere was internationaal en het grappige is dat ik heb al die artsen proberen duidelijk te maken dat er maar één manier is om een diagnose te stellen je behandeld die patient en als het aanslaat was die dus niet terminaal.

Het was niet wat is die tussen te.

Meneer van es u zegt dat wij nuchter in de betuwe zijn niet anders gewend van versterven dat hoort nou eenmaal bij het eind van het leven en in feite is versterven hetzelfde als sterven.

Het is onderdeel van het sterven zou je mogen zeggen ik kan me best voorstellen dat mensen ik weet niet of de betrokkenen waar dit programma over gaat daar ook toe behoort maar ik kan me best voorstellen dat mensen die niet veel van versterven weten of het ook niet veel van begrijpen of of op een andere manier.

In met in een verkeerd verkeerde relatie daarmee zijn gekomen of ze dat overzien maar ja versterven een beetje minder eet een beetje minder drinken een beetje.

Minder van alles en op een gegeven moment doodgaan dat is natuurlijk altijd al zo geweest.

En het het het gedwongen voeding toedienen hoe zou u dat dan noemen stelde dus dat iemand.

Ja die die geeft toch zelf aan ik ik hoef niet meer maar de familie zegt ja we moeten toch voedsel blijven toedienen.

Ja het gedwongen voedsel toedienen in wezen is dat ook in de wet geregeld je mag niet zomaar één twee drie tegen de wil van een patiënt iets doen en dat kan alleen maar.

Ja natuurlijk ga je eerst goed kijken wat er aan de hand is en als er voedsel moet worden toegediend omdat iemand tijdelijk ziek is of omdat er een overdruk overbrugbare ziekte is hè bijvoorbeeld een een coma door suiker of wat.

Dan ga je natuurlijk voeding of vocht toedienen bij iemand die comateus is en dan heeft hij ook geen mening en als iemand.

Nog een beetje een mening kan uiten en je kan 'm uitleggen van 't is misschien verstandiger dat je dat volgt wel neemt dan lukt dat ook wel maar het echt tegen de zin geven van vocht ja dat mag in nederland niet want dat is geregeld via via onze wetgeving en het mag eigenlijk alleen maar bij.

Binnen een psychiatrische setting waarbij je in in een soort noodverband gedurende maximaal zeven dagen.

Iemand tegen de zin voeding en of vocht geeft.

Dus het is als zodanig wel geregeld maar dat moet noem je echt uitzonderingen alleen het fijn is binnen in verpleeghuis werken zoveel verschillende mensen verpleegkundigen ziekenverzorgenden artsen en die zijn in staat om samen met de familie tot een goede en gegronde keuzes komen maar niemand achteraf spijt over heeft.

Wat moet men eten om gezond te blijven nou in ieder geval vijfenvijftig gram eiwitten gemiddeld dan hoe zit dat er bijvoorbeeld in.

Dat zegt het dat zij in die drie iets van weet hè dat gemiddeld is vlees vis kaas en dat is allemaal twintig.

Gram eiwitten in een om.

Ons van dat spul dus dat is één vijfde is echt gezond weer terug is moet ik speel nou dus een mens moet sowieso.

Genoeg gezond vlees eten want kijk voor worst geldt dat niet natuurlijk hè als vet dat is geen dus dat heeft veel minder eiwit dat erin wat is er nou altijd in de aanbieding hè van die op.

Hoe heten die dingen verse worstjes of zoiets hè wat meer vet is dan.

Dan eiwit die moet je dus helemaal niet nemen maar mensen die arm zijn die krijgen te weinig binnen en wat me is mij eind vijfennegentig al opgevallen ik begon daarmee boodschappen te gaan doen kijken hoe duur is alles.

Wat zag ik binnen zeer korte tijd bijvoorbeeld de eta hield altijd van die parketten van vlees met een korstje droom van paneermeel dus dan eet je mail in plaats van vlees.

En dat die waren altijd in de aanbieding en iedereen ging dat kopen dus binnen zeer korte tijd werd het vraag en aanbod het werd duurder wat zegt.

Het voorlichtingsbureau voor de voeding wat je moet eten nou vijf a zeven sneetjes brood daar is geen oud mens die zo veel boterhammen eet er staat hier drie tot vijf aardappels dat doet ie iemand ook niet die groente nou dat zullen ze misschien dat eten ze niet hoor die groente.

Twee vruchten nou dat misschien ook wel nou dan moeten ze twee.

Drie glazen melk één à twee plakken kaas één à twee plakken vlees beleg nou als je dat allemaal bij mekaar optelt dan hebben ze inderdaad.

Vijf.

Wat waar lopen nu hij net dirk zo kijken hoe duur alles is we gaan dus uw onderzoek wat u een tijdje geleden gedaan heeft eind vijfennegentig hè wat gaan we nu eens eventjes kijken opnieuw doen nu zitten oké en in de praktijk komt het erop neer mensen die weinig geld te besteden hebben.

Die kunnen eigenlijk niet gezond eten dat is wat u uw stelling is.

En dat zijn ook een hoop oudere tuurlijk.

Twee.

Maar wacht steve jobs musevenis in appels hoe rustig u stuk voor staat er een prijs voor drie vijf voor zes.

Zes dus zo tussen de zestig cent inderdaad dat blijft dus zo diep terug te nou niet groente bloemkool wacht even wat heb ik gezegd.

Een opscheplepel schoenen plus rauwkost nou tot klopt wel ongeveer ja plus plus oh nee gaan kost vijftig cent heb ik gezegd dat zijn twee miezerige tomaatjes ja we kijken even.

Tijger vloer één twee drie vier vijf zes zeven acht negentien elf twaalf dertien sneetjes in een half tijger.

Is dertien zestien.

Dat door de helft dus was tachtig cent brood is dus ook duurder zo klaar witbrood en bruinbrood als je zes graden brood hebt zon half vier is twee gulden als je gezond hoopt heb.

Nou dit is dus nu in de aanbieding dus dat het betekent drie vijftig per vijfhonderd.

Dus per ons nee je moet er meer van eten want er zit dus moet je anderhalf ons ongeveer nemen zullen we maar zeggen dus dan is het niet drie vijftig.

Maar ik zie je nu.

Die sukadelappen twee gulden nou dan doe ik in.

Vijfenzeventig vindt niet dat is gewoon halvarine blijft veer.

Terug en margarine is te win terug.

Nou is nou kom ik aan negen gulden tien en dan hebben ze nog geen koffie thee suiker niets geen geen jam niks nou nou zakjes wat vertellen nou weet ik toevallig dat ze in verzorgingshuizen budget zo wel.

De cock het personeel de keuken en de hele rotzooi per mens acht vierentwintig uitrekenen.

Wij kunnen dus nooit gezond eten want hier eten ze brood hè om aan hun eiwitten te komen dat brood eten ze niet dus moeten ze meer van dat duurdere spul eten en in ziekenhuizen loopt tegen een tientje maar ik heb dat ergens is dus ongeveer maar in ieder geval.

Je weet zeker dat de mensen er niet van uit komen nee dan heb je nog de heb je heb je wc papier nog niet je keukenrol enzovoort.

Nee ik denk dat je je wc papier dat tot onder onder andere postvat bij het nibud maar je moet in ieder geval je komt sowieso niet uit met je suiker en je koffie en je thee en koekjes enzovoort.

Nou dat we nu nog slechter kunnen eten dan toe dat er nog meer mensen voor versterven moet je dan zeggen dat het goed is doodgaan en nou en voor versterving daar zeg ik ze eten hun eigen eiwit op.

Ik zit hier volgens mij tegenover twee verpleeghuisartsen klopt dat het klopt.

Mijn naam is met een verpleeghuisarts hier in tiel in het verpleeghuis vrijthof frits van is ook verpleeghuisarts en tevens hoofd medische paramedische dienst van de stichting waar het verpleeghuis deel van uitmaakt dat specialismen überhaupt een verplegers ineens een ja plegen dat is specialismen ja.

Ik wil u gelijk even een uitspraak voorleggen uit letter en geest van trouw versterven is gewoon een rotwoord hoorde ik een verpleger zeggen het is een rustige manier van doodgaan bij dodelijke ziekten die niet meer eten en drinken wat je ze ook geeft.

Ook met de beste verzorging zakken ze langzaam weg in een soort slaap en geven na een paar dagen de geest waar is iedereen eigenlijk zo bang voor.

Je bent eigenlijk helemaal mee eens wat deze uitspraken versterven dat dat woord kende maar eigenlijk helemaal niet in de verpleeghuizen wereld tot tot voor kort tot voor twee jaar toen eigenlijk de term geïntroduceerd is door de psychiater chabot maar daarvoor kunnen wij dat deze term niet.

Na opvallend is ja versterven dat doet zich nu voor als een soort controversieel onderwerp.

Maar het is natuurlijk helemaal niet controversieel want door de jaren en door de eeuwen heen en in alle culturen is dat het een heel bekend mechanisme om dood te gaan immers wij mensen zijn niet eeuwig.

En ik moet zeggen de bevolking hier in de betuwe die is heel nuchter gewend om met met de veeteelt om te gaan staat midden in de natuur en versterven wordt hier door de meeste bewoners maar ook door de meest familieleden als iets van de natuur gezien.

En of dat nu actief of passief gebeurt daar zit natuurlijk nog wel weer de grens nee het.

Het actief en passief moet u even hier vermijden want dat heeft niets met euthanasie te maken en versterven of of of laat 'k zeggen langzaam uitdrogen en overlijden door het tekort aan vocht en voeding dat heeft niks met euthanasie te maken immers de euthanasie.

Dat is een een handeling gericht op overlijden en je pakt een spuit of je of iemand neemt een slok en die gaat dan vijf of tien of een paar minuten of een kwartier later dood dat is euthanasie- en versterven dat is dat is heel wat anders dat heeft niks met euthanasie te maken.

Maar d'r zijn mensen zoals bijvoorbeeld mevrouw pelsser die volgens mij die die verbinding wel sterk leggen met versterven een euthanasie.

Nou dat willen wij toch eigenlijk wel bestrijden je moet het zo zien dat als iemand gaat sterven dan is dat toch een heel proces aan voorafgegaan.

Op een moment dat wordt waargenomen dat een bewoner minder gaat eten en drinken of dat mensen gaan toch wat signalen loskomen wij zullen dan ja allerlei moeten gaan getroosten om te ontdekken waardoor het komt dat ie bewoner minder gaat eten.

We hebben daar eigenlijk een soort protocol voor in huis en het protocol wordt doorgenomen vervolgens zal de arts die patient of bewoner goed gaan onderzoeken zullen allerlei disciplines bijgehaald worden zoals een diëtiste zoals een logopediste om te kijken waar de oorzaak zit.

Dus ja voordat het versterven gaat beginnen is er een zekere lang traject voorafgegaan.

Vraag.

Nee wat hè ja ik zie dat wel.

Oh ja van vijf bij bij andere oma hè gaat niet zo goed mee hè nee wat is er met de.

En wat heb je dan nog gezien nee een paar dagen geleden hè en wat trieste nou mag ik even je andere oma oké.

Hallo het nog wel zo sluit zijn marleen slaapt hè ja ja ze blijven misschien vannacht wel slapen en in weesp en zegt ja.

Niet hoe lang stil liggen denk ik.

Ja heel ineens hij is natuurlijk een beetje al meer dan is het toch komt ja nou ja ja ja.

Misschien dat ze toch bekend dat ze dan toch maar even herkent zo tenminste want was zaterdag ook zo nu en dan even dat ze weet dat je ernaast zit.

Hij dit het toch belangrijk dat ze dan mag niet meer wil niet spreken zoals nee het was heilig groeien zeer ik heb niets meer gehoord van sorry ik heb maar even.

Kon je het gehaald van telefoon dat bleef slapen dus ik weet niet precies hoe het gaat hoor ja ja ja ja heel.

Verdriet en aan het hoopje maar het is voor die moeder toch hè jij hebt best wel weer heel wat hè zegt je weet niet hoe lang ze nog kans spoorlijn per se hè marjolein.

Bij het zo goed dat ze ook geweest zijn.

Vannacht erbij geweest zijn voor hun kinderen.

Het is mooi dat u daar kan zijn eventjes oke mensen sterkte daar werkt hè.

Mmm.

Als je de krant ziet wat wat erica terpstra en borst hebben gezegd m op borst dus ook in een brief aan de tweede kamer heeft gestuurd die.

Doet als of versterven.

Palliatieve zorg is en die zegt dus waar wilders palliatieve ja dat zal zeggen dat is dus dat leven.

Prettig maken dat laatste leven.

Zonder het expres met allerlei kunstmatige troep ten onrechte te verlengen hè want kijk als iemand nou echt terminaal is dan hoef je niet.

Met een ventilator te laten aten maar zullen we maar zeggen want dan heeft dan ligt die gewoon half dood zogenaamd te praten maar dat heeft geen zin maar.

Als die dus nog gewoon levend en nog enigszins lol in z'n leven kan hebben hè al is het maar praten met zijn kinderen en kleinkinderen.

Dan en en dan kan die dan kan dat heel goed want er bestaat dus op staan honderden medicijnen maar die worden heel dikwijls niet gegeven punt één omdat ze d'r omdat ze geen weet van hebben misschien omdat ze zich er niet echt in verdiept hebben en.

Maar wat dus borst en erica terpstra die toen net alsof versterven dus geen.

Eten en drinken geven dat noemt ze dus 't niet belemmeren van het natuurlijke stervensproces nou dat vind ik een volkomen uit z'n verband gerukt verhaal dus heb ik vragen terug gesteld van mevrouw borst weet u wel zeker.

Dat u het over versterven hebt want het u hebt het eigenlijk over palliatieve zorg kijk en daarmee zetten ze iedereen op het verkeerde been komt een verzorgingstehuis of bejaardentehuizen nou de bedoeling is dat als wij na de verkiezingen.

Willen we dus de verzorgingshuizen bezoeken maar niet.

Om te spioneren maar gewoon om te zeggen mensen we moeten samen de handen ineenslaan en de zeven die rottige ministerie van volksgezondheid aanpakken.

Het is curieus dat de minister borst hier vlakbij want bij u om de hoek.

Ik heb het nog nooit bij alle partijen zie ik een stel dat uw haar zou zien zou hij dan aanspreken.

Nou misschien nou wacht even zei ze hebben van d zesenzestig woensdagavond een bijeenkomst voor de sport daar ga 'k he ik ben zelf een academie voor lichamelijke opvoeding dus ik.

Het niet van deze zuster nee zeker niet ik ben van de oudere partijen.

Dat zie je hier staan aftrap landelijke d zesenzestig campagne door els borst op woensdagavond veertien januari negentien achtennegentig in de bilt ik heb niet het gevoel dat het landelijk is want ik zie hier een.

Het beeld is een programmaatje en vanwege de sport die op het programma staat er niet om mevrouw borst wat nu dit nou ja.

Ik ik heb er al zo vaak op de tv gezien het maakt niks uit in feite wat zijn volgens de geen idee dat wachten we gewoon hè.

Zullen we nog wel toegang nou voorzitter ik zie ik niet zo zitten hoor.

Mag ik ook vragen wat u wilt.

Ik wil eigenlijk niet zoveel vragen maar wat wat die mannen die min die ministers aan sport.

Nee daar wil ik het over hebben.

Nee nee nee nee nee nee zeker.

Nee dat kan ook niet maar is het u niet opgevallen dat die eerste drie lezingen bijna allemaal over het zelf te ging dat die kinderen op hun derde en zesde zo'n beetje leerde wat links en rechts was wegens gymnastiek.

Dat is natuurlijk larie dat leer je al in de.

Ik weet niet of het hangt er natuurlijk ook van de ontwikkeling van het kind af maar ik heb zelf vijf kleinkinderen variërend van tien.

Jaar tot acht weken en ik denk toch dat ze nou dat ze in de box al links en rechts ja ze kunnen er wel mee hebben wel ruimtelijke oriëntatie doen dat wel is misschien.

Nee ik bedoel mijn kind zei vroeger papa kant zat en als ik d'r aan het stuur zat was links mama kant en dat blijft dan ook verder op maar ik heb het idee dat.

Dat er veel te weinig veel te weinig wil plaatsen zijn voor echt kleine kinderen om fatsoenlijk buiten het spelen toen wij klein waren was het oorlog daar hebben wij geluk.

Speelde op veldjes jaar opgespoten land waar nog ooit gebouwd zou worden lag in de ja ja ik ook ja.

Slootje springen en op zo'n veld je veel gezondheid is naar maar ik vind wel één twee van mijn kleinkinderen wonen in amsterdam in de jordaan en daar heeft men toch op telkens op echt op loopafstand van iedere woning is daar een een speelplaatsje met toestellen.

Is een kleine.

Die twee jaar die leren klimmen op zeggen collega worden.

Van.

Een discussie los en maakt een hoop duidelijk want ik denk om uiteindelijk zal blijken een hele hele gewone manier van doen te zijn en persoonlijk ben ik het er met de leer hertog heel erg eens.

Zelf heb ik ook nog nooit uit passen om dat als je als je dit in je scala van behandelingen en zorg opneemt dan kan je een heel eind komen dan kan je de meeste euthanasie- vragen ook vermijden ja ik wil nog wel even opmerken van daar straks van die verpleeghuizen juist verpleeghuizen.

Dit verpleeghuis bijvoorbeeld daar wordt drie keer zoveel.

Mensen ontslagen dan dat er overlijden en en en en dat geeft ook weer de de vinden functies als revalidatie en alles plaats en en als ik naar de after sales kijken als ik gewoon naar de tevredenheid scoren scores kijk van patiënten of bewoners die hier gezond zijn ontslagen of gezond tussen aanhalingstekens en ontslagen.

Ja dan moet je toch constateren dat de uitspraak verpleeghuizen gaat daar nooit naar binnen dat dat in ieder geval niet de uitspraak is van de van onze ex klanten of familieleden en dat dat waarschijnlijk een uitspraak is van iemand die er echt niks van begrepen heeft.

Maar waar zou die zorg dan op gebaseerd zijn is het een angst voor de dood.

Ik kan me die zorg wel een beetje voorstellen als je als je denkt aan.

Aan het eenvoudige beeld van een.

Van een bewoner of een patient die in een bed ligt te vermageren en die je niks meer te eten krijgt en niks meer te drinken krijgt en en geen aandacht krijgt nooit iemand komt kijken en licht te vervuilen en op gegeven moment keertje doodgaat maar ja dat is alleen het beeld wat niet in het verpleeghuis voorkomt dat zien we wel eens in een.

In een tropisch ver land of zo dus op zich kan ik met deze.

Deze angst wel voorstellen alleen 't is niet gebaseerd op.

Het enige kennis van zaken.

Ja dus eigenlijk duidelijk en en op zich vind ik dat ook weer jammer want mensen die zich zorgen maken zijn vaak natuurlijk hele aardige mensen en die willen ook allemaal goede dingen.

Ja wij willen ook goede dingen en het is jammer dat dat dat als het ware als een controversieel iets lijkt te worden in in de discussie maar ja zo langzamerhand is in de nederlandse discussie over versterving denk ik algemeen wel gebleken dat het eigenlijk helemaal niet zoiets wat is wat van de norm afwijkt.

Dan kan ik een chirurg uit alkmaar die zegt dat versterven in feite een pijnloze dood is.

Het is dat is nou het jaar helemaal honderd procent bewezen kan je zoiets niet omdat je natuurlijk niet aan de mensen in het hiernamaals kan vragen hoe het nou echt was.

Maar in feite is zijn alle.

Alle symptomen zijn om dat ook zo te zien zowel van de mensen die toch weer in een soortgelijke situatie zijn geweest en en welzijn opgeknapt als vanwege het feit dat je gewoon en ziet dat mensen heel vredig liggen in bed op zo'n moment en daar is ook wel medisch technisch te verklaren.

Want de zout water balans ja die blijft dan steeds op zo'n manier zodat de dorst gevoelens betrekkelijk weinig zullen zijn en dat dat een goeie reiniging en en bevordering van de mond.

De symptomen zou moeten kunnen bestrijden.

Staat er in de bijbel hè het bevorderen van de mond.

Nou ja dat weet ik even niet maar wat ik wel weet moet het absoluut niet verwarren met acute uitdroging of plotselinge uitdroging meisje van dag tot dag beh niks meer te eten of te drinken krijgt natuurlijk een ramp maar we hebben het nu over hele geleidelijke.

Uitdroging of of ja uitdroging zodat je niet niet de noodzakelijke anderhalve liter drink maar bijvoorbeeld een halve liter en dat een aantal weken achtereen over dat zwarte.

Mensen hebben daar hebben we dan een aan het kan best tot een aantal weken duren en en dan vooral bij mensen die wat ziek en zwak zijn en in over dat soort mensen hebben we het en over dat beeld hebben dus niet de acute uitdroging want.

Inderdaad er wordt wel eens gezegd een acute uitdroging dat doe je nog je hond niet aan en dat en ik heb nu geen hond maar ik zou het mijn hond ook zeker niet aan doen want.

Als je het over het versterven hebt dan heb je het over een aantal weken gemiddeld hoe wat u zegt dat is.

Een aantal weken minimaal twee weken zo gemiddeld en.

Het is de patiënt dan dan nog bij of hoe moet ik me dat voorstellen.

Ja dat verloopt wisselend eigenlijk toch wat ik heb meegemaakt blijft de patiënt toch nog toch vrij lang goed bij ja.

Alleen in de laatste dagen als assad overlijdens fase aan bod komt komt er een zwarte rustig coma.

Nee.

Mmm mmm.

Een artikeltje hier in een regionale krant over u gezien en ik zag daar in dat u enorm gefascineerd was.

Door het begrip versterven volgens mij toen heb ik u opgebeld en gevraagd kunnen we daar eens over praten.

En toen bleek dat u dat versterven als een soort aanleiding ziet in een om omdat in een breder perspectief te plaatsen van wat er eigenlijk mis is in de maatschappij en hoe u denkt dat dat beter moet en.

U heeft daar zelfs met zelfs zo ver gegaan dat u de politiek heeft opgezocht en nu inmiddels lijsttrekker bent voor goed maar nu bent u zelfs lijsttrekker van de ouderenpartijen geworden.

In de bilt ik ben lid geworden van de ouderenpartij toen op te op de televisie kwam dat arme mensen niet genoeg konden eten.

En ik ben mijn leven lang beziggeweest met gezondheid tussen ik geef anti stress cursussen ik leer mensen hun hoofd boven water te houden in deze maatschappij.

Die inmiddels over socialiseren is en dat doe ik op verschillende manieren onder andere door gezonder te eten en door meer te bewegen door het.

Met wat ik dan zeg er beter uit je doppen te kijken met de veel vlakkere ogen van het insect hendrikje werkelijk ziet wat er gebeurt zonder eerst.

Een mening te hebben en dan gefocust te kijken dat dat noem ik dan kijken door het afgesneden riet hè dus toen zag ik dus dat men.

Niks aan die arme doe toen ben ik met inge die staat als derde op de lijst zijn wij een spot gaan maken voor de aov.

Om arme mensen op te roepen in een netwerk.

Hoe komt het ik begrijp u bent altijd met gezondheid beziggeweest u zelf een opleiding gehad lichamelijke opvoeding.

Ja hoe komt het dat u zo ver gaat door dat te koppelen met het je zelf opeten en het versterven.

Gezondheid en jezelf opeet dat nou het is toch logisch als iemand niet genoeg eiwitten eet en hij gaat dan z'n eigen weefsel opeet dat dat dat verschrikkelijk ongezond is dan gaan de organen het eraan welke dan ook.

Ik vind het echt heel erg hè wat er gebeurt in hun momenteel in verpleeghuizen.

Nou dus nog genoeg is dat is toch ook erg het het het het erge is dat er gewoon geen geld is om de oudere mensen goed te verzorgen.

Terwijl je daar best gaat voor kan regelen hoor zijn uw eigen ouders gestorven gewoon.

Nergens niet aan een ziekte gewoon aan ouderdom wat is gewoon sterven noemt tot aan ouderdom is dat niet versterven nee nee nee.

Echt als iemand terminaal is dan gaat natuurlijk vanzelfsprekend dood hè nou dat er dus gingen ze dood moet je luisteren mijn vader heeft tot het laatst toe gedronken tussen en mijn moeder heeft ook tot het laatst toe gegeten en gedronken.

Bent erbij geweest.

Is dat lang geleden is gevoerd hè ja en die die ja de idee dat gewoon hè een marja dat ziekenhuis had die in die tijd ook kijk het feit dat ik in.

Ik heb ze mijn moeder voer.

Dat is op zich al gek dat ze zei en toen zei die zuster nou het zou wel handig zijn als er altijd iemand om twaalf uur was en dat is puur hè van bezoek puur omdat ze zelf verschrikkelijk weinig tijd hebben maar dat is een ziekenhuis of verpleeghuis is nog veel erger.

En het personeel ik moet eerlijk zeggen dat ik heb voor moeten doen aan het personeel daar hoe mijn moeder uit 'r bed getild moest worden en moet je moet je knieën.

Tegen hun knieën anders gaan hè zodat ze rechtop kunnen gaan staan als je ze oprijst nou meestal sleuren ze die mensen aan hun armen dan doen je gewrichten pijn dus je moet gewoon aan hun ribbenkast vastpakken nou dat weet het gewoon plegen personeel moet ik dat nog voordoen.

Het.

Begrip versterven is in nederland geïntroduceerd door de heer shah bots zoals u misschien weet in zijn boek.

Maar die heeft die ik weet niet precies wat hij er van maakt.

Hij zegt in feite is versterven een natuurlijke dood in dit is door alle eeuwen heen gaan gebeurt het eigenlijk altijd al zo.

Nou dat denk ik niet want vroeger waren die ouwe mensen die zelf niet in staat waren om te eten om om hun eten naar hun mond te brengen zou 'k maar zeggen die werden.

In gezinnen gevoerd.

Dan kijkt sinds de verpleeghuizen zijn is dat niet meer zo sinds dat tweeverdieners zijn is dat niet meer zo maar in die tijd in die echte vroegere tijd dat die gezinnen zo kan je erachter groot waren.

Nou dan werd er toch zeker altijd of als er toch altijd wel een kind of een tiener te vinden die die die die ouwe mensen voerden.

Dat gebeurt ook dus de sjabbat die kletst.

Hij zegt ook als een oudere zoals hij dat noemt klaar is met het leven ja die wil niet meer.

Ja en wanneer maakt iemand uit of iemand klaar is met het leven meneer sjabbat mevrouw borst hè d'r staat in het door mevrouw borst en erica terpstra geschreven dat zelfs een.

Geestelijk gehandicapten of wat dan ook kan aangeven dat die niet meer wil hè dus zij zullen wel eens even met de natte vinger beslissen of drie mannen ter terminaal is of niet en ik denk dat daarom.

Dat niet eten daar heeft die club in tiel.

Een verschrikkelijk goed protocol over het protocol kan dat er zoals bij pakken en dat mag het hebben van me.

Zij proberen dus in kaart te brengen in tiel in het ziekenhuis deed.

Waarom iemand niet eet en hebben ze een enorme vragenlijsten voor en het gaat niet alleen maar om de fysiologische aspecten van waarom iemand niet eet maar ook om psychische factoren en omgevingsfactoren en dan krijgen ze een beeld uiteindelijk van iemand.

Maar het blijft toch het punt dat de artsen in tiel waarmee gesproken hebben ook zeggen van ja in feite waar we het over hebben is een natuurlijk natuurlijke manier van doodgaan wat door.

Al eeuwen heen top plaatsvindt dat is mode tegenwoordig om dat te zeggen en maar om is dat mode weet ik veel.

Dat zei dit is dit stuk mekaar op en ik geloof mekaar ik bedoel dat is toch altijd zo je hebt toch altijd van die massa meningen en die gaan in golven de ene keer is het dit en de andere keer is dat.

Het is op en neer maar het is op het ogenblik zeggen die artsen allemaal versterven is een natuurlijke dood ik denk dat je het andersom zou kunnen zeggen als iemand aan zijn natuurlijke dood is dan voor sterft ie vanzelf.

Hè en als titus terminaal is dan voor sterft ie vanzelf oké.

Maar niet omgekeerd.

Ja hallo ja hallo ja met erin ja ik hoor maar ik ik ben benieuwd wat er gebeurd is.

Even gerard heeft zojuist opgebeld en zijn moeder is zojuist.

Is overleden.

En ja want we hebben er met z'n allen naartoe geleefd een verschrikkelijk grote klap u bent er vanmiddag buigen ja ja ja een een paar jaar geleden ben je nog met de kinderen geweest.

Ja ook nog hebben ze waren we nog heel blij omdat ze nog lachend reageerde op de kinderen zongen de kosten nog herkennen.

Zij erkent dat het kind dat ze daar kinderen zijn maar verder weet ik niet we echt praten nee dat was maar dat lukte niet meer een hoe oud was vierenzeventig ja nee nee.

Maar ja de belangrijkste reden waarom het zo achteruit is gegaan ze wilde niet meer eten en drinken.

Ik wilde eigenlijk niks meer.

Nee jij bent om de schoondochter maar de de echte kinderen die hadden zoiets van nou dat is ook maar dat moet ook maar zo en en het verpleeghuis heeft ook niet extra moeite gedaan van nou ja over dat eten van.

Nee en wat zo van wat was zo opviel was dat de mensen van het verpleegtehuis een paar weken geleden eigenlijk al heel goed voorspelde dat het hoe lang het nog zou duren ze wisten eigenlijk twee weken geleden al zo ongeveer het nog twee weken zou duren.

Daar hebben ze ervaring.

Maar ik denk dat het voor alle zagen dat zij het dat dat eten en drinken niet meer wilde.

En en en dat heeft ook geen pijn opgeleverd en zou denken.

Nee nee nou ze heeft wel wat pijn gehad nog ja want ze had last van botontkalking en daar had ze wat last van de gewrichten als in had ook last van allerlei houdingen of als anders moest gaan gaan liggen van het personeel daar had ze wel pijn van ja.

En heb jij het idee dat zij vredig gestorven is eigenlijk altijd wel op een goede manier gegaan hè.

Ja ja ja heel rustig gegaan ja.

En dat het verpleeghuis dit ook gewend is zo ons land.

Allemaal heel heel gewoon heel natuurlijk daar is niet heel veel medische gedoe meer aan te pas gekomen.

En de en de en de omgeving de kinderen die hebben hier ook vrede mee.

Ja ja ja nee iedereen heeft hem tegen wie nederland eindelijk toegeleefd omdat iedereen weer aan haar zag dat ze echt allerlei dingen die we wilden er echt wat eten en drinken niet meer wil dan ook echt de wilskracht niet meer had voor allerlei dingen.

Nou sterkte de komende dagen een nog wel oké goede mag.

Wij hebben hier een een protocol in huis en dat protocol gaat dan op het moment dat een bewoner minder goed eet of drinkt gaat het protocol gebruikt worden betekent dat te ziekenverzorgende.

Een aantal vragen doorneemt met hun team over de bewoner en ja dat zijn bijvoorbeeld vragen van.

Hoe is het eigenlijk de zithouding tijdens het eten is dat soms de reden om iemand niet goed eet of.

Ja is er iets met de mond of met het gebied aan de hand zit er heeft iemand niet de goede passende gebit prothese of is de voeding qua consistentie niet goed dat soort vragen worden allemaal zich afgevraagd en dan moeten ze ook ingevuld worden in het protocol.

Ook psychologische vragen over de geestesgesteldheid.

Juist juist zit bijvoorbeeld vragen van ja hoe ziet de omgeving van die bewoners d'r eigenlijk uit hè van ja hoe hoe gaat het tijdens het eten eigenlijk wat voor sfeer hangt daar en wie zitten aan tafel wat we wat voor omgevingsfactoren zijn aanwezig.

Heeft zelf dit protocol opgesteld om een soort hand leiding te hebben van wanneer besluiten we dat deze patient wel of geen voedsel meer tot zich moet krijgen.

Ten alle tijden zal een bewoner natuurlijk voedsel toegediend of aangeboden worden hè dat is namelijk ook zo'n misverstand die d'r vaak is van ja dan krijgt iemand helemaal geen voedsel meer nee wij hebben een eed af afgelegd waarbij we hebben we gezegd we zullen iemand te allen tijde voeding aanbieden.

Tot op het laatste moment alleen of de bewonen dat dan inneemt is een tweede hè maar ieder geval dit protocol en deze hele handelwijze gaan allemaal vooraf.

Totdat je dus gaat ja in overleg dan met of in een gesprek met familie en dan komt er uiteindelijk een besluit van ja we laten dit zo of of niet.

Er heel simpel te zeggen ja de bewoners echt gewoon die schoon chagrijnig wil niet eten en dat is en het komt een week voor wat dan.

Ja dan zullen we toch kijken als ze bewoonden chagrijnig is dan is het dus blijkbaar iets met de stemming aan de hand van die bewoner en ja dan zullen wij toch proberen met de antidepressiva misschien als dat ik financiert dus proberen die stemming te verbeteren.

Ja en in zo'n verpleeghuis werken ook psychologen en we kunnen nog eens een psychologisch consult of een analyse vragen.

We hebben een ziekenhuis naast de deur we doen natuurlijk bij zulke mensen in de regel altijd een bloedonderzoek om te kijken of er geen andere verrassende dingen aan op de achtergrond zijn en dan kan ander aanvullend onderzoek hier naast de deur plaatsvinden dus niet nat de aangewezen is gebeurd dat natuurlijk allemaal eerst voorafgaande aan.

Het laat maar gebeuren dat de fase van het versterven dus.

Kijk en daarom zeg ik dat natte vingerwerk en die discussies en dat in boeken gaan kijken nou ieder geval is natuurlijk een eigen geval de meest efficiënte manier om de diagnose te stellen is gewoon behandelen.

Ook als iemand niet meer wil.

Wat noem je als iemand die niet meer wil.

Als kijk als iemand bij wijze van spreken half in coma ligt kan je 'm niet vragen of die wil en dat is precies ook wat smalhout zegt hè dat 't d'r zijn zoveel mensen die in coma zijn of die die een.

één of andere hersenbeschadiging hebben gehad waar niet vlug genoeg iets aan gebeurt hè dan wordt er maar nou dat is gewoon pet pet gooi werk.

Als de persoon in kwestie nu gewoon wel bij is een helemaal helder en kant en zegt van ik wil gewoon niet.

Ja luister eens als ie dat hartstikke duidelijk zegt dan denk ik dat je daar wel gehoor aan moet geven maar ik ken ook mensen die zeggen dat puur om aandacht te trekken ze kunnen toch depressief zijn iemand die depressief is zegt toch altijd dat ie dood wil.

Nou moeten we dat dan allemaal maar geloven moeten we alle depressieve mensen meteen maar laten laten verdwijnen of zo.

Het versterven schijnt volledig pijnloos te gebeuren kletskoek hoe weet u dat.

Omdat ik weet dat het zo is als je iemand namelijk dat het risico dat die long moeilijkheden krijgt en crepeert wegens gebrek aan vocht hij krijgt long uiteen nou dat is natuurlijk nooit pijnloos want deden zich naar adem te snakken en dat kan nooit pijnloos zijn.

Maar kijk als als iemand dus op het laatst.

Langzaam zelf dood gaat als die werkelijk terminaal is maar hij wordt toch eerst terminaal gemaakt.

Artsen beweren bij hoog en laag en er zijn allerlei onderzoekingen geweest dat het wel pijnloos zou zijn.

Nee de op welke onderzoekingen hebben ze opgenoemd weet ik niet nee precies en ik heb d'r drieënveertig gezien in de bibliotheek hier van de universiteit was geen één.

Onderzoek van een nederlander in een gerenommeerd tijdschrift geen één ze kwamen niet uit de computer.

Dus ze zitten hier inderdaad ook met natte vingers te zeggen dat er onderzoeken allemaal nattevingerwerk laten ze maar eens een onderzoek toe in belgië hebben ze het gedaan in basel hebben ze het gedaan ze hebben het overal gedaan ik heb ik heb hartstikke veel ook.

Brieven discussies gevonden hè in de universiteit maar niks van nederland echt niks hier is de discussie alleen maar hebben we gelijk dus willen ze gelijkhebben.

Vindt u dat je het stervensproces moet tegenhouden als het eenmaal zover is.

Als iemand tegen terminaal is niet natuurlijk want als iemand echt terminaal hij slaat die domme sterven dat hoort toch zo dus punt uit maar als iemand niet terminaal is en je weet het niet zeker dat moet uberhaupt niet over versterven praten.

Ik denk dat dit wel een kwestie kan zijn voor de ouderenpartij datsja bot veel de publiciteit heeft gezocht en roept van ouderen moeten kunnen kiezen.

Wat moeten ze kunnen kiezen als er een euthanasie- of versterven.

Het is dus nu komt het punt hij introduceert het begrip versterven in feite als een soort derde weg als een weg tussen.

Maar dit is toch wel een nep nep uit de natie dat is euthanasie- zonder dat je het hoeft aan te geven denk kessel maar je moet versterven in principe ook aangeven net als euthanasie want het is natuurlijk uit naar maar het is verkapte euthanasie.

En daarom bent u er ook op tegen principieel vinden.

Kinderachtig om als je gewoon uit de natie dat is zeker pijnloos.

Kijk ik ken ik ken mensen die hebben afgesproken als ik zo ver ben in mijn ziekteproces van kanker dan wil ik er uit zie plegen.

Nou dat is gebeurd en de ken zelfs nog geen nou dat doe dat vind ik een keurige oplossing en dan heeft ie tenminste nog door zijn ook mensen die daar helemaal tegen zijn hoor stel dat ik hier brand zie bij een ander in de kamer.

En ik kan d'r niet in en ik sla een ruit in om die brand te blussen dan kan niemand mij pakken over het feit dat ik die ruit ingeslagen weg en dat is hetzelfde.

Als je dus gewoon aangeeft ik zag geen andere mogelijkheid voor het goeie doel om die patiënt verder niet maar er zijn ook normale palliatieve behandelingen waarmee iemands pijn kan verzachten zonder dat die perzik.

Dood hoeft te gaan nou en als zij.

Het woord versterven gaan gebruiken voor iemand die gewoon doodgaat dan misbruiken ze het woord versterven en dat is normaal.

Om het gesjoemel nog harder weg te sjoemelen.

Versterven is namelijk al sjoemelen en als je dan dat versterven nog vergen zegt dat dat palliatieve behandeling is is het niet waar en als je zegt dat het gewoon doodgaan is is het ook niet waar.

Zeg dan gewoon doodgaan is doodgaan en zich palliatieve behandeling is palliatieve behandeling versterven is iemand geen eten en drinken geven punt uit.

Tweehonderd te voederbak start fluit gaat die hondenrennen eerst is eet een hapje meer hij heeft geen tijd om die andere hond weg te werken want hij dat is natuurlijk gezond gedrag wat doen twee mensen die staan op de startlijn.

De fluit gaat biedt is voor op jan jan haakt.

Piet pootje en piet gaat terugvechten naar jansen komen nooit bij de voederbak iemand niet verstandig is laat.

De pootje haken liggen en loopt zelf door naar de voederbak zitten ergens een barrière loop dan om en gaan niet tegen die barrière aan kijk- en zo ver dik en ik vinden tussen overheid.

Tot zover damokles de hongerdood is gemaakt door kees wieringa techniek jurk wilg en redactie christof van basten batenburg u kunt een cassette van deze uitzending bestellen voor twaalf gulden vijftig die u na ontvangst betaald schrijft naar de kro cassette service.

Postbus drieëntwintigduizend twaalf nul twee e a in hilversum vermeld uw adres en telefoonnummer en uiteraard de datum van uitzending en dat dus twintig januari de titel van vandaag was de hongerdood.

Zo dadelijk na het nieuws van één uur weer bij je terug dan met het programma niemandsland marjan luif is onze gast tot die tijd muziek van.

Mooi naar vista social club met.

Goed.

Oh.

Nee.

Nos radio radionieuws de europese commissie wil.