Damokles

DAMOKLES

Even na middernacht welkom bij de kro op radio één en twee. Ja dat is mijn meer gezegd iemand zei ook tegen mij van. De wedstrijd ik ben je een marga miltenburg rebel die eerder dan je met je mee. Oh maar op de terugweg rijden maar wel met je en bier. Mijn grootvader was accountant en. Nou dat herinner ik me niet zo die trots nee nee. En het uitzicht de ene keer sterker dan. Wat wij nu niet meer met de kinderen nu natuurlijk thuis en zijn maar vroeger ja. Ja ik denk dat dat een beetje ingewikkeld we zitten hier heb je de. Het moederbedrijf het vlees is gans slinken. Het tempo is filerijden komt er ook niet uit. En ook die vrouw alles grijpt in elkaar zo en dat zal meer opgaan voor ja deze personen. Het is dat de vorige keer ook heel heel heel heel grondig en. Domein dus veel minder slangen. Vind je ook dat er te weinig aandacht voor is de verhouding. D'r is nu wel wat aandacht maar het is erg laat gekomen en het gaat allemaal nog veel te langzaam. Komen ze terecht waar komen ze terecht we hebben gewoon die planeet opgesoupeerd door ze mooi. Mijn het geheim functioneren mijn ja.

Transcriptie: DAMOKLES

Even na middernacht welkom bij de kro op radio één en twee.

Je hebt nu de anna bijns prijs gekregen haar moeder dat leuk vonden.

Ik denk het wel ik denk dat ze toch heel erg blij zou zijn geweest.

Vooral als ze zelf dan ook voort gegroeid was weg van d'r eigen verdriet en de teleurstellingen dan had ze het me zeker gegund en toch ook een gevoel van nou dat vonkje dat we samen gehad hebben dat is is voortgezet dat vlammetje.

Ja dat is zeker.

Een feit is dat zij als eerste mij dat vlammetje heeft aangereikt.

Dan was een zeer muzische vrouw en toen ik een kleinkind was dan ja wees ze alles aan de vogels in de bloemen en dan alles had ze een verhaal in het was zeer betoverende vrouw mijn kinderen zeiden nog hè toen pas dood was toen waren ze een jaar of negen en elf toen zij is ook yoma zo.

Omdat ze d'r jong maar was betoverend maggie overzicht en ja daar viel ik voor ik viel echt plat voor.

Tussen de grijstinten van baan en in het verdwijnend contrast van de late schemering zoekt dierbaar negenduizend zelfportret gevangen in beeld en geluid.

Damokles een fotoreportage op de radio gemaakt door remi van der elzen willem bert bakker marga miltenburg.

En fotostudio damokles vanuit de donkere kamer nieuwslicht op mensen en gebeurtenissen deze week.

Af te leveren.

In feite maar een uitingsvorm verschijningsvorm is.

Toen haar man yossi als twee jaar geleden overleden schrijfster inez van dullemen heeft dat misschien allemaal alhoewel inmiddels gehoord of gelezen krijgt op het grote vrouwen boekenfeest in de amsterdamse stadsschouwburg de anna bijns prijs negentien negenentachtig.

Het is een tweejaarlijkse prijs en die wordt toegekend voor de auteur die.

De vrouwelijke stem in de letteren laat klinken tienduizend gulden een leuke prijs dus een mevrouw van der hoeven vindt u het leuk eigenlijk de anna bijns prijs.

Is niet voor één boek en dan heb ik toch een gevoel van nou en het is voor die veertig jaar dat ik schrijf is het een aardige bekronen dan zijn er wel eens mensen bijvoorbeeld de afgelopen week in de groene.

Bas heijne die zegt het is gewoon een een belediging wat wat zegt u ook letterlijk een je kan beter zo'n prijzen helemaal niet krijgen want het is een oneigenlijke manier van de hand boven het hoofd houden en het doet af aan de kwaliteit in feite.

Ja dat is mijn meer gezegd iemand zei ook tegen mij van.

Ben je niet bang dat je een stigma opgedrukt krijgt en dat vind ik eigenlijk ook weer onzin ik bedoel waarom zouden we niet een grote variëteit van prijzen mogen bestaan hebben alle mogelijke prijzen dus waarom niet is vrouwen aan vrouwen maar het was vooral gezegd bij vrouwendingen hè ja zeker precies bij vrouwendingen worden gezegd en dan denk ik bij mezelf van.

Kijk stel voordat die overbodig zou zijn en dat het onzin zou zijn een eeuwen lang zijn de mannen aan het woord geweest toch die hebben de prijzen gekregen en de prijzen uitgedeeld.

Hun stem laten klinken en de vrouwen moesten zwijgen dus waarom zouden we niet dus een eventueel overbodige prijs uit.

Tegelijk worden hè die waarschijnlijk uit vrouwelijk spreekt dan de mannen dat hier op.

De wedstrijd ik ben je een marga miltenburg rebel die eerder dan je met je mee.

Van oh nou dat is fijn dat ik dat weet want anders was ik helemaal voor piet snot om gereden en ze woontoren niet naast de deur die van dullemen helemaal.

Oh maar op de terugweg rijden maar wel met je en bier.

Tjonge jonge wat zuidenwind nieuwsgierig maar jij je zin is al veertig jaar gelukkig getrouwd met erik vos van helemaal correct en ze hebben twee kinderen allebei de deur uit inmiddels.

Maar als ik nu weer even verder luisteren want van dulmen zit bij de vara nu in verband met die anna bijns prijs die ze gekregen heeft.

De voor de hele ja de werk.

Ja die schreef onder de naam jo de wit en met haar als enige dochter hele bijzondere band.

Kijk dit is mijn moeder schilderij een portret van haar gemaakt door isaac israëls heel mooi ik denk dat ze ja begin twintig was zoiets.

Ja want toen kende ze 'm denkt dat hij eigenlijk verliefd op de was hoor heeft een aantal schilderijen en eigen geven en dit heel mooi met die frivole bloem daar achter de en die peinzende vinger andere wang.

Ja dat was de vrouw die in de twintiger jaren echt al een beetje dolle mina was hè dat was een kende heel veel artiesten.

Nijhof.

Heel goed heel intieme relaties had ook allerlei amoureuze relaties met de artiesten.

Roland holst kende ze goed bloem jacques bloem en ja gewoon dat hele wereldje daar omheen dat zat al in de schrijverswereld ja door de oude johan de meester was daarin gekomen op één of andere manier en begon heel vroeg de publiceren.

En ja het was een mooie levendige vrouw die iets opeisten voor zichzelf een eigen leven onafhankelijkheid ze kwam uit een betrekkelijk bekrompen gezien.

Mijn grootvader was accountant en.

Mijn grootmoeder was een echte calvinistische vrouw zuinig hè bleek ik zie nog voor me zo in het zwart gekleed en ja mijn moeder die wou daar uitbreken die die kon gewoon niet ademen daar is het zo leuk.

Nu we het ook over de prijs hebben mijn prijs anna bijns prijs hè de vrouwelijke stem in de literatuur nu juist nu deze.

Weken dagen moet ik zo vaak aan denken.

Omdat.

Ja zij toch wel de aanzet heeft gegeven tot dit alles zij heeft zelf heel mooie gedicht gemaakt later maar kon toch het niet combineren de oorlog kwam en het was zo veel zoveel kwam er op haar schouders terecht.

Dat zijn ging eraan ten onder.

Het gekke was en dat is natuurlijk met zoveel vrouwen s vond het toch het moederschap ook wel heerlijk ja zoals heel warm was gek op onze brachten fondsen het wel eens een beetje geëxalteerd en.

Ja dan dat heb ik bij mezelf ook al vaak ondervonden je wilt het.

En je krijgt ook na een tijd weer een soort terugslag van waar ben ik gebleven waar hè ik ben helemaal in duizend kleine stukjes verdeeld.

Denk ik geleefd ik ik ben bij de pan en ik ben bij de poes en de kinderen moeten naar school en zwemmen en god weet het en dan je man zus en zo en je bent in honderden stukjes.

En dan dan denk je opeens wel weer van nou dat dat wil ik helemaal niet dus je zou je zwalkt op en neer.

En dat had zij dus ook heel sterk en dan riep ze opeens weer tegen mijn vader van moeten kinderen.

Poppenhuis leven en het poppenhuis u weet niet of jij dat nog weet dat was een toen een beroemd toneelstuk van ibsen.

Het wordt nog wel eens gespeeld hebben wij eigenlijk dat conflict in die tijd dat was heel progressief heel voorlijk van die man.

Al aan de orde werd gesteld een vrouw die gewoon kapot gaat en dat in zo'n klein huisje opgesloten zitten en die dan ook uiteindelijk wegloopt nora en het poppenhuis heet dat en dat riep mijn moeder altijd en dan dacht ik van ja.

Bedoeld eigenlijk meer als kind begreep ik niet maar ze had steeds die drang toch om dan op een gegeven moment uit de weg te vluchten.

Deze soms ook en misschien heb ik daar ook wel die drang van om te reizen en steeds weg te willen.

Maar ja zij zat.

Toch in een ander patroon was een andere tijd en ik heb het ongelooflijke voorrecht gehad dat de man te woont gestimuleerd heeft mijn.

De wandeling van tien minuten en we zijn bij de zee hè ja daar ligt ie dus heel trouw ligt daar altijd op mij te wachten is is een keer weg maar ze hier heel vlak heel rustig vandaag geen wind.

Soms in de winter is prachtig hè dan staan die golven heel hoog die branding komt dan bijna tegen daarna.

Ga je daar vaak naartoe tegenwoordig wat minder omdat de hond dood is en de kinderen natuurlijk volwassen maar vroeger dagelijks met mist regen eis ik heb zelfs meegemaakt dat die hillen.

Branding bevroren was een hele strenge winter dat was geloof ik in pakweg is van drieënzestig klinkt heel strenge winter kun je benen over de voor de branding lopen.

Wie is heel gedwee zie je wel zei de tegen gewone aan zee.

En nou ja erik had natuurlijk vlak bij de theater dat is gewoon tien minuutjes die kant op ook vlak bij zee scheveningen en ja dit was geworden.

Van de natuurlijk een heerlijke buurt en er was een huis vrij dus toeval toch maar niet speciaal dat je zegt van ik wil bij serie nee dat heb ik me heb ik me toen niet zo gerealiseerd ik vond het alleen ongelofelijk om zo buiten te zijn ik kwam van een bovenhuis.

Ik heb m'n hele leven op een bovenhuis in amsterdam gewoon erik en ik dus ook de eerste zeven jaar van ons huwelijk en ja ik had het niet meer dat je zo naar buiten kon lopen en dat je in de ruimte terechtkwam.

En ook in mijn tuin je hebt misschien die hele oude appelboom gezien op sterven na dood is maar dat was de boom waar voor waarom ik dit huis zou hebben ik dat was voor mij het symbool van buiten van landelijkheid.

Ik herinner me nog dat ik de eerste dagen gewoon daar in het gras liggen daar onder hen naar boven keek en dacht van dat ik dit mag hebben hè niet te geloven appels zijn die bladeren ja.

Dat verlangen was er altijd wel maar ja ik heb al die jaren altijd een bovenhuis woont zonder balkonnetje zonder iets.

Maar het is heel belangrijk voor om het het leed wij ook wat je ziet het goeie en nog ontstaat.

Ja het is toch één van de themas van mijn werk denk ik ondergronds die overal aanwezig is dus de schoonheid van de natuur de oneindige gevarieerd.

De ja de als je alleen al in je tuin dus vogels trekvogels ziet binnenkomen en daar het één en ander uit het gras pulken.

Ja ik kan er uren naar kijken dat is mijn grootste plezier en de natuur maar ja anderzijds keerzijde van de medaille grootste verdriet omdat er zoveel zijn.

Maar heerlijkste vind ik kom op die weer te lopen nu zijn ze er niet en soms dan zitten ze vol met zeevogels hè allerlei soorten meeuwen.

En het strand plevier.

De nu niet kan dan zijn ze daar bezig waren er een paar dure lopen een paar ja maar soms zitten ze daar op dit punt van de pier allemaal bij elkaar en pikken daar mosselen en alle kleine kreeftjes en dan kan je heel rustig als je langzaam loopt ga je dichtbij komen a.

Mmm.

Ja.

Driftig te zwaaien klaar dus ik vroeg me af wanneer je wat fotos ging maken want zo lekker weer is het ook weer niet in hoor maar dat is goed voor je een beetje frisse lucht helpen prikken verkouden rob dus.

'k wou over fotos ik heb al een heel aardige jullie samen ja als jullie samen het strand op lopen dan neem ik nou nog een stel verdienen ze alleen maar die heeft flink de pas aangenomen.

Maar ja die loopt tot meer zoals altijd want het lopend met trouwens wel een mooie vrouw vind je niet zo met het blonde al wat grijze haar krullen weet je wel aardig om te fotograferen lijkt me.

Dat tot heeft wel wat fout is eigenlijk.

Ja heb ik ook gevraagd maar dat wil ze eigenlijk liever niet zeggen want ja zo leuk vindt ze het niet hoe dat ouder worden was noemt zich zestig zestig zestigplussers daar hou ik me zo al heel wat boeken op de brussel toch één ja dat dit vroeger is dood daarin is het overlijden van haar ouders.

Beschreven heel mooi trouwens net als de vrouw met de waarin een vrouw in een die niet mogen.

Ik heb ik heb wel wat reisboeken van gelezen volgens maar mexico in ja het ja zit heel veel gereisd en past nog trouwen zul je ze ook iets anders gedaan ze heeft een toneelstuk geschreven dat in première is gegaan dat heet schreef me in 't zand.

Dat ging over in susteren ja we mogen de zaak wil zeggen dat ze al heel lang bezig.

Wanneer ben je begonnen met schrijven heel jonge eigenlijk van dat ik kon schrijven.

Ik dicteerde mijn mijn lieve moeder waarvan je dat portret en dus nu ziet en ze kijkt ons nog goedkeurend en glimlachend aan die dicteerde ik dus mijn eerste romans zeg maar.

Schreef zij alles op en ze vond dat prachtig enige gedichtjes en dingetjes en.

En toen op de lagere school dat heb ik geloof ik nog de eerste roman en dat moest mijn broer en mijn oudste broer moest dat illustreren en zo ging dat dat ging en op hun elfde heb ik m'n eerste echte publicaties gehad want toen schreef ik in het handelsblad.

En dat was een pagina voor kinderen en dan kon je dan verhalen in sturen maar ze dachten gewoon dat ik een volwassen iemand was want ik heb laatst nog een afrekening gevonden aan de heer van dylan men vijf gulden per aflevering kreeg je en dat was mijn debuut.

Eigenlijk je moeder stimuleerde je daarin in het schrijven.

Ja aanvankelijk wel ze vond het in het begin ontzettend leuk en schiep een hele creatieve sfeer eigenlijk dat denk ik dat ik aan haar te danken heb dat ik daaruit gepunte.

Toen het dus ouder werd en toch wel naar uitzag dat ik door wilde gaan en dat in ieder geval in de kunst wilde toen sloeg de schrik er toch wel om.

't hart en ze zei ja je moet erop wat gewoon kunnen verdienen en het is zeer teleurstellend dus toen heeft ze de min of meer afgeraden en ik moest iets praktisch leren.

Ik dus ook gedaan was dat logopediste ben ik doe geworden en pretty.

Nee helemaal niet nee ik denk dat ik tot de cursus werd toegelaten omdat ik netjes praten nou maar ik ik vind ik moet eerlijk zeggen dat is niet zo gelukkig greep geweest een erg veel heb ik er niet meer gedaan en ik heb nog wel eens een kleinigheidje mee verdient hoor en dat was in ons.

Arme huwelijken tussen eer.

En mij toe pas begonnen hadden we geen cent erik zat nog op de toneelschool dus toen heb ik best nog wel wat verdien.

De en dat had dan had ze al mijn moeder toch nog ergens gelijk van dat ze zei 'k zie je nou mij toch iets je kan toch zingt mee verdienen.

Je eerste boek dus toendertijd hoe trots was je.

Het al meteen te laten zien.

Nou dat herinner ik me niet zo die trots nee nee.

Dat weet ik niet wel zien ja zeker zeker ja maar ik stuur ik had toch dat was ook natuurlijk het moeilijke hè je hebt je bent dan zo dicht hè je bent zo voor want je staat zo dicht bij iemand dat me dat ook wel weer hinderde.

Ja en hoe hun urn.

Ik heb het eerder ik heb het dus aan aan het tijdschrift gestuurd en een vriend en ik had eerder met tien mensen contact erover dan dan met haar en datzelfde gevoel van gêne had zei ook dat was heel heel gek we konden niet goed over dat werk spreken ik denk dat dat komt.

Omdat zij een bepaald idee had van mij zo en zo was ik of zou ik zijn en en het was zo anders dan ze verwachten dat heeft ze ook wel eens een paar keer laten blijken bij verschillende boeken dat dus verbaasd was en dit was ook boekje.

Iedereen was wel een beetje verbaasd dat heet de ontmoeting met de andere en iedereen dacht van nou dat zou was soort liefdesgeschiedenis zijn want wijsheid nou jong meisje één van de twintig waar schrijft hij over hè.

Ik zie ze nog zo'n beetje twingo oog of gnuiven en ik had toen een vriendje die ook dacht van al dat geschrijf hè dat zal wat wezen liefdesgeschiedenis en dat was helemaal niet zo ging over twee jongens.

De ene figuur was harmonieus was blijmoedig gezond en de andere was een beschadigd mens.

En die ontmoetten elkaar ergens aan de lege kust wij nog oude bunkers zijn van de oorlog die waren hier toentertijd allemaal nog hier in scheveningen en in zeeland en.

Nou ja hoe dan ook dat is de botsing van die twee figuren en dat hun hele verleden komt dan naar boven daar ging dat boek over en dat was eigenlijk een heel vreemd boek natuurlijk in hun ogen gezien.

Oh.

En dus toen allemaal vlot gegaan ik heb gewoon geluk gehad ik heb sterk meteen uitgegeven en ik kreeg tussen eervolle vermelding bij de reina prinsen geerligsprijs en dat rolde zo vanzelf en toen kreeg ik ook al heel gauw kreeg ik kijken voor tweede jaar dat was geluk al voor het tweede.

Ja voor de tweede novelle kreeg ik een reisbeurs nou.

De goden hadden het niet mooier kunnen doen iemand die zo dol is op reizen die gaat men reisbeurs die buiten de grenzen van nederland moest opmaken.

Dus vaarwel hè vaarwel moedertjelief zoals dat liedje het ouwe liedje mijn moedertje vaarwel dat zongen we altijd voegen broertjes ja.

Het wonderlijke ook weer ik was dol op mijn moeder en ook wel op het hele gezin maar ik was zo gelukkig als ik weg kon gaan ook weer hè vrijheid.

Het idee dat van het goed doen.

We laten wat je wilt doen en laten wat je wil jezelf zoeken avonturen beleven andere werelden zien.

Verruimen hè ik ik dacht als ik hier moet blijven die die muren die vallen bovenop maar ik ik moet weg ik moet weg die die twee kanten van die aan de ene kant zo dol zijn op warmte hè kinderen mensen om je heen zeilen ja gezelligheid.

En dan toch weer steeds weer die drang om daar uit te breken omdat het te benauwend is te bekrompen.

Zijn er dan twee personen in twee personen in dat zegt erik ook altijd die zegt ja maar dat komt omdat je zelfs schizofreen bent als ik dan wel een schizofrene mensen beschrijven of zo zegt ja maar jij bent schizofreen ligt het dan maar dat zal wel zo zijn.

En het uitzicht de ene keer sterker dan.

De ene keer sterker dan de andere keer en ach tuurlijk veel mensen hebben meerdere personen in zich maar.

Misschien bij een scheppende vrouw sterker nog omdat ze het zo moet verdedigen omdat ze zo hè die twee kanten in evenwicht moet houden ze een heel moeilijk werken is toch een weegschaal hè.

Wat wij nu niet meer met de kinderen nu natuurlijk thuis en zijn maar vroeger ja.

Maar jij wilde dit wel graag harvey wilde inschrijven maar hij wilde ook graag gezien het is nooit gehad nooit overwogen van kijk als ik dus echt een groot schrijfster wil worden dan zou ik dat alles moeten wegcijferen en ik moet alleen met een bezig zijn.

Bijvoorbeeld nee je hebt natuurlijk golven in je bestaan hè de je hebt tuurlijk momenten dat je dat wel denkt en andere momenten weer dat je vrouw ziet zo vreemd.

Die heeft dan toch op een gegeven moment van die die.

Die gevoelens hè die naar boven komen dat je dat dan toch wil voor iets kleins zorg en dat komt waarschijnlijk zo van eva af van zo ver weg dat zit in je genen.

En en dat is een probleem dat je daar dan toch op een gegeven moment behoefte aan voelt en daaraan gehoor geeft en ja.

Dan heb je je zelf niet gemakkelijk gemaakt hoewel ik denk je blijft zo betrokken bij het leven eigenlijk als je een kind hebt leef je het hele leven opnieuw kleinkind is de kleine kunstenaar hè de.

De kleine avonturier voor een kind is het net zo spannend om bijvoorbeeld voor de eerste keer een blokje om te gaan in de wijk als voor mij om om naar parijs of naar new york te gaan hè bedoel.

Je leeft dat helemaal waarmee je ziet voor het eerst zie je een vlinder of zie je de zee.

De de nou dat zeg geweldige momenten dat je je kind voor het eerst geconfronteerd met de zee bijvoorbeeld dus je leeft alles nieuw.

Je blijft jong je ziet dan weer hun problemen als ze opgroeien verandering in de tijd andere problemen die jij niet gehad hebt en die zijn nu weer hebben zijn ik ongelooflijk interessant.

Je hebt je kinderen geadopteerd en dat zat zelf kon krijgen ja je ik ergens dat je echt een heel traumatische ervaringen hebt gehad toen in griekenland buitenbaarmoederlijke zwangerschap heet dat ja bijna doodgebloed was en dat zijn dingen die dus niet niet licht vergeten.

Nee dat was zo'n ongelofelijke ingreep in m'n hele bestaan het eerst ja ik wist helemaal niet wat het was ik wist helemaal niet wat ik had ook en het werd zo vreemd behandeld d'r was daar ook niets te verstaan geen ziekenhuis.

Dus tot een gruwelijk verhaal hoor ik werd gewoon opengesneden op tafel dick zijzelf van snijden maar hopen want ik ga dood zei ik dus.

Doe doet na een vakantie in griekenland met erik pas getrouwd.

En ja.

Toen heb ik ook niet beseft dat door de buitengewoon slechte behandeling niet meer mogelijk zou zijn om een kind te krijgen want toen het later naar athene bij gebracht daar eric heeft dus gezorgd dat ik dan toch wegleggen gebracht in een klein bootje hè want er was geen.

Verkeer was een vrachtschip dat kon niet in de haven dus ik moest met een roeibootje nadat vrachtschip werd in het ruim gezet tussen de kisten met meloenen en zo ben ik naar athene gebracht waar ik was eigenlijk was ik meer dood dan levend horen en die chirurg die zei ook nou.

Het was niet bestaan maar ze konden zich niet voorstellen dat ik het had overleefd.

En dat is toch waarschijnlijk wel een psychische kwestie geweest dat ik me ongelooflijk ingespannen om leven te blijven.

Toen ik opeens besefte eerst besefte ik het niet dat ik dat ik het raam ging men toen opeens heel helder drong het tot me door van nou.

Dat is dan nu eigenlijk het einde en toen vond ik dat zo jammer van m'n leven hè toen dacht ik van nou negenentwintig en ik wil zo veel samen met erik te gek hè dat dat dat moet niet.

Zo opeens en terwijl ik vrijwel geen krachten had bijna ik kon geen pink meer verroeren en het was ook allemaal vreemde droom maar toen dacht ik maar één ding van klein vonkje dat zag ik ook vormen zoals je in je droom soms of vonkjes ziet bewegen.

Dat is m'n leven en die moet vasthouden vasthouden moet zien dat ik aan de overkant van de zee kon en dan zal het allemaal goedkomen en dat hebben we bewust leeft heel bewust voortdurend vastgehouden.

Steeds denken geen enkele overtollige beweging maken al hun krachten sparen rondom het vonkje.

Is en dat vond 'k dus hè dat het zo niet uitgeblazen kan worden bij wijze van spreken en ja ik denk dat dat gewerkt heeft want ze zei ook ja dit is een en een een aandoening een waar je eigenlijk met gillende sirene onmiddellijk mee naar een ziekenhuis moet.

En ik heb daar dagen gelegen en ik word ik had bijna geen bloed meer.

Een beetje water wat gaat er dan nog wel een fysiologisch zout.

Dat komt dan nog iets anders hadden ze niets hadden geen bloedtransfusie of gewoon niet af.

Voer te worden omdat er gewoon het omstandigheden waren niet en die dokter was ook heel merkwaardig die heeft niet gezegd ze moet nu onmiddellijk weggebracht worden die die heeft die heeft waarschijnlijk gedacht het is reddeloos.

En heeft zich heel vreemd gedragen en erik heeft toen gezegd die plotseling ook met een schok tot bewustzijn kwam van dit loopt helemaal mis die heeft erop aangedrongen dat het wel zou gebeuren.

Maar goed dat is allemaal tuurlijk zo lang geleden en toch ja heel bepalende ingrepen in je lot.

Het heeft alles te maken natuurlijk ook met de adoptie van deze griekse kinderen wij hielden van griekenland toch al kwamen daar veel hielden van de mensen ja ik had zo veel als ik dan kinderen wil adopteren dan van die grond die aarde griekse hebben.

Wat een mis die zegt hij ze allemaal wat gas terug te nemen.

Dat zou verstandig zijn hé boeiende dame trouwens ja maar ik moest gewoon verschrikkelijk smaak van het huis op.

Ja kijk echt nog jaren zestig werd met vier rieten tegels op de vloer geen centrale verwarming.

En wat dacht je van die en en daar wat kleine kamertje waar schrijft.

Want ze heeft tegenwoordig een atelierruimte in de binnenstad.

Maar goed ik uit die auto doe nou toch graan toch.

Nee maar nu publiceert nogal veertig jaar maar de meeste boeken heeft ze dacht ik toch na de dood van mijn ouders schelen.

Ja dat klopt ouders hulpbehoevend waar zoveel tijd voor erop ja vader was dement en had ze ook nog de kinderen en zes is het ook wel weer even nadenken en ja dat ging zo het klinkt een beetje droef zeggen maar dat dat dat mijn ouders dood zijn.

Zo kreeg ik een gevoel van bevrijding en meer tijd.

Ze komen pas tot bloei na de dood van haar ouders hebben met naar haar moeder.

Het gekke is dat ze tuurlijk.

De volle bloei eigenlijk niet eens heeft meegemaakt want zoals zeg na haar dood heb ik veel meer geschreven.

Veel sneller is die productie gewoon verdubbeld verdriedubbeld de ezel ezel droom van voor een kop allerlei reisboeken gevorkte beest enzovoort dus.

Daarvoor ging het toch betrekkelijk moeizaam.

En ja k die die reisboeken uit amerika ze wel heel heel goed heel leuk en toch was er iets misschien zou durven zeggen jaloezie ja.

Dat was iets tussen ons waardoor het nooit helemaal op dat vlak helemaal goed kwam ja dat wordt uit nee het gekke is nu denk ik zo vaak.

Ik zou dit willen vragen en dit willen zeggen en dat je toch op de op dat moment en ik ben natuurlijk van een generatie waarop je misschien niet zoveel sprak als jullie nu weer met je met je ouders en ook ik met mijn kinderen hebben denk ik van wij zijn eigenlijk veel intiemer dan ik ooit met m'n ouders was.

En dan heeft dan mis je gewoon een aantal aspecten.

Dan denk ik van waarom hebben we dat toen niet is heel indringend over gepraat over dit of dat en ook in met name ook het vrouw zijn en het schrijven.

Maar zij heeft er heel erg onder geleden en.

Ja konden toch ja ik denk dat ze toch wel jaloers was mijn wat wat wat waar heb je aan haar.

En ook zo heel veel van het verleden willen weten van van huwelijk de liefde dus ze heeft ook wel in door huwelijk liefdes gehad.

En dat bleef natuurlijk altijd wat ontsluierd hè bleef altijd wat ja.

Ze leken heel spontaan iemand met schat aan grote scènes en en prachtige verhalen en zo maar eigenlijk denk ik nu achteraf ik heb de kern toch gemist althans door de.

Terug wilde verdriet om om om minnaars of mannen of door zijn als vrouw in boetiek dat waren toch dingen bij ze niet graag over sprak ze niet het wel een beetje merken en ik merk het ook wel dat ze de dood van van een bepaald iemand verschrikkelijk aan begrepen dat.

Dat wist ik wel maar dat was een bepaald harnas je omheen dat deed je niet hè hield je dochter daarbuiten en ze wenste ook voor mij niet een.

Een het klinkt een beetje overdreven maar een frivool leveren zoals zij in het begin toch wel gehad dan ja ze ook daarvan net als van dat schrijven dacht van oh wie wat een leiden.

Zij was een klein beetje een figuur van couperus een soort eline vieren met smakken neer smakken en dan weer vreselijk verliefd en op en neer op en neer op en neer met dat probeerde ze steeds te beteugelen want dat vond ze niet horen bij de.

Opvoeding natuurlijk dus dat moeten wij dan toch niet merken of zo min mogelijk en dat gaf een vreemde spanning aan alles.

Maar is het wel op in gedichten bijvoorbeeld je het uit kunt halen gedicht is er een gedicht wat je zou willen voorlezen van haar.

Ja dat dat even iets doen dadelijk even zoeken of boven.

En.

Hier kom je in mijn oude werkkamertje hier zat ik in dit kleine hokje toen de kinderen nog thuis waren dus je ziet het heel klein heel primitief toch romantisch hè klein koekoek.

Ook z'n raampje of hoe noem je goed hier staat de koffer.

Mag van mijn vader geweest leert onverwoestbaar en hier zitten dan nog een heleboel.

Gedichten en ook fotos van mijn moeder in het geheim koffertje geheime koffertje hun publicaties witte schip en kijk eens even wat er allemaal aan aan gedicht inzitten ja.

Het zijn maar enkele dubbel van heel prachtig in die zijn nooit uit en voor een deel niet is dit wel hier zie je dit boek het witte schimmel des tussen een bundel van haar in waarom meer vrouwen zaten drie en maar kijk allemaal.

Ja toch dagboek komt wel en zie je al met de handgeschreven met de handgeschreven maar heel erg onleesbaar daarom zie ik er verschrikkelijk tegenop om dat nog eens door te werken en ik moet het ik moet het geven aan.

Nee het letterkundig museum dat lijkt me het beste een aantal van deze dingen zijn ook nog brieven van nijhoff.

Mmm zacht moeten begraven bij die onder mij dan nog als jonge vrouw is.

Ja ik denk dat dat een beetje ingewikkeld we zitten hier heb je de.

Dat zie je wel dat die smachtende blik zat heel wonderlijke violette ogen en hier is ze met annie salomons der keer heb je het ook na zie je de oude meester.

Ja ontzettend leuk dus dat moet ik echt gaan hier staatsmijn moeder met die grote hoed op ziet een kokette vrouw.

Goed zal ik maar iets.

Moeder vlees of het lelijk of mooi is het zijn deze flanken het is deze schoot waaruit geboren werd dit rozerood of zij lelijk of mooi is zij heeft gebloed druppels langs benen.

Ze heeft gevoed melk op de tepels en het was goed of het mooi was of lelijk en is gaan groeien uit heldere stoeien kwam haar en pezen en de keel of het mooi was of lelijk.

Het moederbedrijf het vlees is gans slinken.

De tempel gesloten de poorten.

Dicht jo de wit.

Dit boek op deze koffer zit je daar vaak in te kijken.

Nee hoor ik heb het jaren heb ik 'm dicht gehouden omdat ik het eigenlijk toch ja ook dat verleden heden verleden wou ik kwijt mijn moeder had een te grote invloed gehad en.

Dus tien jaar lang is die koffer dicht gebleven en juist de laatste tijd heb ik gedacht van ik wil die gedichten weer eens bekijken misschien wil ik ze uitgeven laten uitgeven en ik diep fotos die moeten naar het letterkundig museum.

En je kan het nu ook makkelijker aan zeker ja toen was het nog te dichtbij toen was te dicht bij je moeder had al die jaren toch een vrij grote invloed op een bepaalde manier.

Ja en een claim maar ook hè ik bedoel ze eist maar altijd op ze was altijd in nood en dan moest ik optreden en ook toch dat ik verantwoording moest afleggen van dat ik d n ja ik vind je niet.

Heel complexe verhouding want aan de ene kant hadden we een een bijzondere warme innige relatie met name ook over die gedichten en ook of er überhaupt gedicht.

En en mooie boeken maar ja het was alsof ik.

Mezelf kon worden voordat zij dood was of ik moest weg zijn als ik toen ik in engeland woonde en een amerikaan had ik het gevoel van oh ik ben vrij.

Ik ben ik ben inez van dullemen en he ben ja dat was wonderlijke gewaarwording vond ik mijn identiteit eigenlijk.

Het tempo is filerijden komt er ook niet uit.

Nou belachelijk lang veels te lang normaalgesproken rijden in een goed tenue van den haag wil en nou zijn we al meer dan anderhalf uur onderweg hebben de zaak was bij u terecht maar ja wat wil je met de zullen wel zo je ouders op mekaar knalt.

Ja dat denk ik ook effe kijken misschien roepen ze zon op de radio.

Ja dat denk ik niet.

Dat hebben we luisteren.

Als man en zo en ik wilde toch laten zien dat het ook gegadigden iemand was hier al.

En ook die vrouw alles grijpt in elkaar zo en dat zal meer opgaan voor ja deze personen.

Absoluut.

En ik hoop dat u een leuke prijs aanrakingen met die allebei een spaanse man mag mee heb ik begrepen.

Dat is het verhaal van prijs je moest vreselijk lachen het is wel heel leuk dat zo'n zo'n spontaan een leuk feest.

Het is dat de vorige keer ook heel heel heel heel grondig en.

Maar gewoon wist je dat.

Ja ja dat wist ik maar ach wat bijt elkaar helemaal niet zo geestig duwen met zoveel interviews over haar manier van schrijven die hadden bijns prijs weet je wel en van mij was.

Veel meer ja de aanleiding welke prijs om met haar te praten maar ik wist toch de laten liggen herinnert veel meer over haar verhouding met haar moeder.

Ja toch vind ik het wel gek hoor prijs voor de vrouwelijke stem in de literatuur dan zou ik toch ook gebruikt voor de.

Ja het is altijd wat met jou de anna bijns prijs is in het leven bijvoorbeeld laten zien dat vrouwen toch op een andere manier schrijvende mannen en vanuit de vrouw gezien en beleeft dat mag best wel eens gewoon een reden worden als ze niet gewoon worden tot moeten we een paar topje opgericht worden na een dag met jouw mening tegenover die meiden let jij niet maar op de weg.

Ja hoor moeder en die mist is volgens mij ook geen dat is ernstig want hoe langer hoe erger met al het verkeer het is maar goed dat we niet met twee benen zijn zij heeft toch een auto aan de kant gekomen dat milieu wel zeer aan het hart.

Wat een zeer grote zorgen baart want.

De in het leven hè de fraaie tegen aan aan planten en dieren dat maakt het bestaan zo rijk aan aan aan dieren weer af hoe de mens is en hoe al die.

Ongelooflijke verschijnt ja structuren manieren van leven vernuftig in elkaar gezet soms dat je denkt van hoe is het in godsnaam mogelijk hoe kan een spin dat bekje weven.

Hoe kan die bloem zo net zo daarbij aantrekken en ja dat zijn zulke wonderen als je daarin gaat verdiepen en als dat verdwijnt dan verdwijnt er een.

Grote rijkdom van de aarde wordt alles grauw.

En het gaat hard het gaat hard.

En kijk maar naar de ja.

Panos bijvoorbeeld maar ja je ziet het in alle kunst natuur is de grote inspiratiebron een ook toch.

De last denk ik met de kosmos hè dat gene wat ons verbindt wat het veel groter maakt wat ons verbindt met dat wat onder de de water spiegel is wat boven de wolken is dat ver weg is.

Ja wat met ons die cirkel die die cyclus loopt van sterven en geboren worden en groeien en dood.

Ja zit vast en wordt aangetast.

Ja.

Ja daar ben ik al wel een jaar of vijfentwintig denk ik ben ik daar heel erg mee bezig dieren spelen een grote rol in mijn boeken ik weet niet of je de ezel droom hebt gelezen.

Dat is een hele aardige boek meest ontspannen licht te boek misschien dat ik geschreven heb dat gaat over ons huis in frankrijk en het was een oude man ja daar kon je nou zo goed zien in in die korte spannend tijd wij hebben dat huis nu nog ging.

Twintig jaar hoe de natuur achteruit is gegaan toen we daar kwamen.

Dat was in die ouwe wynne die was helemaal bevolkt u woont daar woonde slangen en d'r wonen op zolder en muizen en een steenmarter en en dan als je dan lag op zolder dan hoorde je piep en gebonk en geschater een van al die beesten nou het was.

En maar ja daar kom je daar en je wil dat toch dicht hebben hier wil geen lekkage in wil niet wil niet dat je maakt het schoongemaakte dicht en langzaam maar zeker verdwijnen al die dieren maar ook gewoon in de directe omgeving verdwijnen ze want je vernietigt hun leven.

Domein dus veel minder slangen.

Ja de steenmarter de de boer bij ons in de buurt woont heeft de steenmarter doodgemaakt die heeft de vos doodgemaakt ja dan is er weer iets plat gereden op de weg en zo zie ik ze allemaal verdwijnen.

Vind je ook dat er te weinig aandacht voor is de verhouding.

D'r is nu wel wat aandacht maar het is erg laat gekomen en het gaat allemaal nog veel te langzaam.

Ik vind dat het veel harder en sneller zou moet aangepakt worden nou ja het is natuurlijk duidelijk dat als je de dierenwereld echt vernietigd dan vernietig je ook de de plantenwereld en vernietig je de planeet dus het hangt allemaal samen.

Een of enorm enorm m'n hele.

Kanzi kan bedorven zijn als ik de de steen eigenlijk niet gezien heb of als ik de salamanders als een paar salamanders doodgereden op het patsy liggen.

Dan dan denk ik meen salamanders want ik heb ze daar zelf hebben we daar hebben ze gered een keer uit boven van den berg waar ze in de put gevallen hebben ze bij ons uitgezet in een klein brommertje en daar hebben ze jarenlang het heel goed gedaan met een komt nu meer verkeer.

En dan zie je zo plat liggen maar zo van die.

Verdroogde gemummificeerde lijkjes en ik ken ze nog want ik ken hun vlekken allemaal hebben verschillende zijn zwart zijn roetzwart met gele vlekken vuursalamanders zijn het en die komen bij vochtig weer bij donkere schemerig weer komen ze tevoorschijn.

Prachtige voorwereldlijke langzaam kruipende beestjes en die ja dan denk ik servers zeg ik tegen ze loop niet op het pad maar ze zoeken had dat pad op te lopen ze gemakkelijk.

En dan gebeurt er iets.

En ja dan zijn dagenlang is is zit het in me en.

Men kan ik het niet kwijt ja echt één van de grootste verdrietig die ik eigenlijk heb dat ik denk van oh zoveel moois gaat weg en ja het zal mijn tijd om nog wel uit duren maar de voor de kinderen en de kleinkinderen.

Komen ze terecht waar komen ze terecht we hebben gewoon die planeet opgesoupeerd door ze mooi.

Indiaans gezegde dat zegt we hebben de aarde niet geërfd van onze voorouders maar in bruikleen van onze kinderen zo mooie.

Die had al helemaal een ecologisch besef van dat je heel voorzichtig moet zijn dat je alles terug moest geven dat je nooit roekeloos iets mocht doden of vernietigen.

Het reizen is zon groot.

Het item in mijn leven de confrontatie voortdurend weer hè met iets anders waardoor je je eigen persoon je eigen cultuur vooral ook op de helling gaat je gedrag als codes de alles wat we hier hebben wat is dat waard.

Dat vraag je je dan voortdurend assen.

Het is het waard om al die materiële welvaart te hebben die dingen.

Ik heb soms ook vreselijke hekel aan dingen weet je dat denk ik van ja kijk dit zijn nou liever boeken dat gaat die tegeltjes gaan ook nog maar voor de rest zou ik echt zo veel weg willen hebben het liefst zou ik met heel weinig willen kunnen maar je moet het ook kunnen leven.

En.

Nou ja als je weg bent als je dus rijst en je ziet daar dan in afrika een mensen in een heel klein strooien je leven ja op een zo andere manier.

Tuurlijk best ook met noden en met honger met dood verdriet ziekte maar toch zo meer verbonden met de kosmos hè met de natuur en de kosmos die zijn daar helemaal één in ik herinner me dat ik 'm.

Aan het turkana meer was in noord kenia en bij een heel primitieve stam die dus aan het meer zo van die leem je half leem het was riekt wat aan elkaar gekleefd was met leem.

Zo'n klein hutje en dat ik daar die in die hutjes ging en zo'n bijna uitgewiste man zag een heel oude man die daar lag en toch waarschijnlijk wel.

Op sterven na dood maar zo mooi zoals je wel vogels ook ziet liggen hè zo'n skelet dat teruggaat in de grond hele.

Heel vredig aan de ene kant en dat meer daar vlak bij en die over die opening van dat hutje en dan denk je ja zo is het misschien toch mooier gemakkelijker om dood te gaan met.

Met niets en met alleen die die.

Die natuur om je heen en die man die lag daar heel rustig zachtjes ademend en ja die gleed zo weg prachtig.

Ik denk dat dat schrijven en dat hele zijn dat daarmee samenhangt een soort geheime functie is en dat kan ik heel moeilijk uit te leggen hoe dat in z'n werk gaat en ik wil dat ook eigenlijk niet omdat het helemaal van mij is 't is.

Mijn het geheim functioneren mijn ja.

Dat is op een chemisch proces bijna zou ik zeggen in je ziel en in je psyche de komt iets op gang en dat wil je dan voor woorden ik ben een mens van eb en vloed.

Als je nou toch vraagt hoe ik ben wel ja duidelijk eb en vloed iemand die die stiel kan zijn ook.

Depressief door al deze toestanden waar we het over gehad hebben en plotseling ook weer heel uitbundig en vooral ja vooral natuurlijk avontuurlijk aangelegd.

Ik het avontuur is natuurlijk toch één van de mooiste stimulansen prikkels hè om alles nieuw te zien ja toch als je als je in een anderland komt je krijgt een soort.

Shock behandeling je wordt wakker en alles zie je nieuw je plaatst het anders je plaatsje zelf anders in het beeld van je leven.

Ik ben dus de reizigster in in eerste instantie ben ik de reizigster en dat geldt ook voor mijn reizen hier ter plekke was ik hier zit en ik schrijf een boek een reis ik top.

Mmm inwendig.

In mijn dromen in een hinderlaag fantasie en alles wat je op je bent altijd op pad.