Damokles

Even na middernacht welkom bij de kro via radio één en twee.

Een constante spanning al was het alleen maar omdat het verhaal niet is afgelopen.

Is er is zoveel gebeurd en eigenlijk kun je niet goed met het verwerken beginnen omdat er nog geen eind aan zit in weten nog niet eens of ze hier mag blijven.

Voor haar hangt het zwaard van damocles nog altijd boven de hoofd en dat van de kinderen.

Tussen de grijstinten van baan en in het verdwijnend contrast van de late schemering zoekt waar duizend gevangenen in beeld en geluid.

Damokles reportage op de radio een nieuwslicht op de gebeurtenissen deze week.

Een kind te tv.

Dit jaar en een.

Wat zit er in.

Kaarten met stempelen.

Ja.

We hebben nu ongeveer een half uur.

Met man.

Zij is nog steeds richt zich op de wekelijkse melding te melden krijgt ze elke keer op een groene kaart een stempeltje dat geldig is voor één week.

Gaat u altijd mee over het algemeen ga ik mee die jan heeft er in het verleden nogal wat problemen gehad met de gemeente met de gemeente waar ouders wonen.

En sindsdien durft zij en wij eigenlijk ook niet haar alleen te laten gaan omdat we nooit weten wat wat het resultaat zal zijn haar verloofde.

Ze heeft een hele drukke baan en kan niet altijd een dag vrij nemen want van de plaats waar ze nu woont en beperkt is vrij ver als ze met de trein gaat en er is iemand die haar.

In de gemeente daar waar ze stempelt opwacht dan is dat voor haar drieënhalf uur heen reizen en drie en een half uur terug tot zeven uur reizen voor een stempeltje en als ik tijd heb om mee te gaan dan ga ik haar met de auto ophalen maar in totaal haar ophalen en terugbrengen toen van alles bij elkaar tot vier uur reizen.

Na een hele dag sta ik elke week het is een hele dagtaak maar we durven gewoon het risico niet te nemen.

Ze zien ja alles wat er in het verleden gebeurd.

Je als je als je het in jan.

Staat hier links op de foto die staat naast een moeder daarnaast dus in het midden staat de vader.

Een neef nog dit is dit ja de.

De eerste van de drie broers van lyon naar opa en oma tweede zusje.

Tweede broertje en die aan het jongste zusje zit daar nog in de buik die ietsje gezwollen is.

William kijkt een beetje tot ver weg is met haar gedachten lian is is vrij ver weg hier met de gedachte het is een foto is genomen eigenlijk net voordat de vader naar nederland vertrok.

Het mooiste is wat je ook deze foto kan zien is dat deze foto genomen is net voor de culturele revolutie maar wel al dat je heel duidelijk de invloed van van mao ziet.

En.

China negentien negenenzestig.

Op de grote foto starende familieleden ernstig in de lens alleen opa lacht een beetje zo'n grote handen rusten ongeduldig op zijn knieën alsof hij de fotograaf heeft aangespoord haast te maken schiet een beetje op want we hebben niet de hele dag.

Drie jan staat links van haar moeder ze buigt wat naar het midden om goed in beeld te komen in haar vlechten vrolijke strikjes ze verraden dat de verplichte soberheid van mao.

Nog niet alles beheerst liams vader staat kaarsrecht de mond strak an sofie in gedachten de vlucht van zijn gezin naar nederland over.

Bereidt het meisje met de vrolijke vlechtjes zou achterblijven.

Ik kwam vaak in het gezin ik begreep de taal en ik voelde een enorme spanning in het gezin die merkte heel duidelijk d'r was iets d'r was iets fout.

Ze hebben mij uiteindelijk vertelt van nou dat en dat is het geval we proberen onze dochter.

Met de kinderen en haar man naar nederland te krijgen dat ze hier politiek asiel aan kunnen vragen moment dat zij het land ontvluchten was net na.

Het gebeuren op het plein van de hemelse vrede de controles waren vijf scherp bij de bij de vliegvelden en ze waren zo enorm bang.

Dat ja als ze allemaal gepakt zouden worden dat de mannen heeft gezegd van dat zij met de kinderen eerst zou gaan dat hij zich wel zou redden omdat ze ieder geval moest proberen dat dat één van hen het land uit zou komen is één van hun in staat zou zijn om ergens anders te kunnen werken om.

Alles aan de chinese regering te kunnen betalen wat zij zouden eisen voor het in leven laten van de familie.

Dus zijn vertrok.

Zij vertrok zij is met de kinderen hier in nederland aangekomen.

En hij.

En hij ja we weten niet precies wat er met hem gebeurd is het internationale rode kruis heeft hem nog proberen te zoeken.

Ja.

Niet het is een zwart gat.

O.

Ja.

We hoeven de kinderen niet mee met en.

Het jongetje in ieder geval nog niet die is acht jaar en het dochtertje is nu inmiddels dertien jaar die heeft vanaf de twaalfde jaar heeft die officieel gesproken wel stempel stemplicht.

Maar daar is van vrijgesteld want dat zou haar elke dag elke week dus ook weer een dag van schoolkosten en ja die tijd zouden ze niet kunnen missen dat ten eerste.

En de tweede reden waarom zij vrijgesteld is van stemt lezen omdat zij het psychisch niet meer aankan ze heeft nu al zoveel jaren ellende meegemaakt dat zij niet meer in staat is om om nog meer te nemen.

En zij heeft een tijd in china heel bewust meegemaakt hè en de vlucht naar nederland zij heeft dat heel bewust meegemaakt dat merk je ook aan maar ze is ook toen ze in negenentachtig in nederland aankwamen gelijk onder psychoten psychotherapeutische behandeling gekomen.

Dat is trouwens nog nog steeds ook de moeder het zoontje tegenwoordig niet meer heeft sinds die een nieuwe vader heeft de erg veel met nieuwe vader optrekt is die ja eigenlijk helemaal daar bovenop gekomen.

Die heeft geen flauw idee waar hij morgen niemand weet heeft ie nog hebben ze nog contact gehad na ze elkaar.

Als lianne heeft geen contact meer met hem gehad zij heeft een vader heeft meen ik in februari negentien negentig nog één keer telefonisch contact met hem gehad.

Volgens de woorden van de vader was volledig in paniek volledig overstuur en hij kon alleen maar uitbrengen dat die heel veel problemen had.

Met de chinese regering en ja dat is dat is het laatst contact dat ooit is geweest dan was die toen nog in china.

Nou hij had het erover dat hij zal proberen italië te bereiken ze of die nu in nederland was of in frankrijk of joost mag weten waar niemand weet het.

Het enige wat liander broer heeft gedaan omdat ze dus ja de vader toch dacht begrepen te hebben uit het telefoongesprek dat hij zou proberen italie te bereiken is dat de broer de tweede broer van die een hele maand.

Door italië heeft gereden dus bovenaan in italië is begonnen.

Bij elke stad elk dorp je alles wat hij tegenkwam met fotos met met een brief waar zijn handschrift in stond met de foto van liander bij niet elk restaurant elk atelier tje wat ie kon vinden is die langsgegaan om te vragen of iemand hem gezien al na een maand.

Is die daar is ie gestopt en hij heeft nog wel overal fotos achtergelaten maar daar is nooit enige reactie op.

U u u u.

Mmm.

U u u u u.

U u u.

Maar het is pas sinds negentien negenenzeventig echt bekendgemaakt in negentien tachtig zijn ze met de uitvoerder van begon en.

Ja ze hadden 't eigenlijk niet zo serieus genomen dus we hadden gedacht van ja goed moeten een certificaat halen om om een kind te krijgen.

Wie had het niet te serieus genomen leanne namen lianne en haar man die die denkt van nou je gaat gewoon een certificaat halen maar eigenlijk had niemand zich in die tijd gerealiseerd dat je.

Een certificaat aan ging vragen want tot er een quotum aan verbonden was staat er maar een x aantal vrouwen.

Een certificaat zouden krijgen per jaar.

Per jaar per stad of dorp per stad per dorp per werk eenheid dat dat is elk jaar is dat verschillend en dat is nu nog nog en daar is best wel veel filmmateriaal ook over te krijgen dat je de vrouw ziet.

Op de dag dat het bekendgemaakt wordt dat dan het het hele dorp of of de hele stad uitloopt om op de muur van de fabriek te gaan kijken van wie mag er dit jaar een kind maken die is uitverkoren wat hadden eindelijk een bezopen situatie.

Maar had zij zij hadden geen vergunning om een kind te krijgen.

Zij hadden geen vergunning om om dat kind te krijgen en toch kwam het toch kwam het.

Zij zijn lian dan maar de man was toch ook wel bij nodig om zwanger te raken.

Is zwanger geraakt en ze dacht van nou ja goed van zo'n certificaat dat lukt wel.

Nou als er in die tijd beginjaren tachtig één tachtig was het nog niet zo'n zo'n heksen dat er echt op de mensen gejaagd werd wat was ook ook voor de voor de partijleden voor hoofd van de zoals allemaal toch een beetje nieuw.

Ja de thee te liep toch door hen omgeeft realiseert die dan w zich toch omdat de in negentien één uur wachten voor de is te werk eenheid werken eenheid die op straat komt deze het werkeenheden allemaal georganiseerd door de allemaal georganiseerd door de regering die moet dus ja volledig sociale controle uitvoeren.

Op de mens dat houdt dus in van met wie ze omgaan wat ze doen.

Wat ze in huis hebben maar zelfs zo erg dat ook de dus kaarten bij worden gehouden van vrouwen van welk voorbehoedmiddel gebruiken ze wat is de eerste en wat is de laatste dag van de menstruatie zijn zowel op of niet op de controle geweest wat was de uitslag van het röntgenonderzoek wat ze elke maand moeten ondergaan.

Dus de dan wij of d'r dan weet je hoe spreek je dat dan je weer die wist dat lian illegaal zwanger was.

De dan die wist het die dus liam onder behoorlijke druk gezet om zich te laten aborteren nou dat heeft liam.

Werkelijk in alle toonaarden geweigerd het als een maand of acht en half man achtenhalf dat ze zwanger was toen is er zelfs op de werk dus vastgehouden opgesloten in een kamer ze mocht niet naar huis toe.

Mocht er niet uit mocht niet werken ze mocht alleen in die kamer zitten als kreeg ze nu en dan wat eten waren nog een paar andere vrouwen bij en allemaal werden ze onder druk gezet om.

Abortus te laten plegen.

Ali had toen al zoiets van ja dit kind is acht en een halve maand ben ik zwanger het kind beweegt te hebben al naamwoorden als de meisjes worden hebben er al naam voor als de jonge wordt ja voor liam was het was het al een levend iets het was al haar kin.

Want daar heeft vastgezeten te druk nam enorme toe ja en haar man die ja ze wil dit kind zo ontzettend graag die is gaan gaan zoeken gaan zoeken en zoeken tot hij een echtpaar heeft gevonden dat wel een vergunning had maar het niet gelukt was om zwanger te raken.

En.

Die vergunning heeft ie en dan wel niet van die mensen zelf.

Maar zo geregeld dat dan word je dan die vergunning terug genomen heeft van die mensen en hem dan voor een bedrag mee dat iets van van tienduizend chinese dollars was hoeveel is dat was ongeveer tweeduizend vijfhonderd gulden.

Nou in die tijd was het gemiddelde salaris in die buurt vijftig gulden per per jaar.

Ze kan nagaan welk bedrag dat is geweest.

Papa en mama saddam dat je patienten wordt niemand is zien jongen wordt door die fase van de is de tijd lichaam caos niet paar meelwormen je.

Je lazio totdat hij.

Wanneer men zo'n elf februari negentien drieëntachtig jasje lieve papa en mama het is alweer een tijdje geleden dat ik jullie brief heb ontvangen.

Dat ik er nu pas op antwoord is omdat we hier iets vreselijks meemaken hoe het begon in augustus toen bleek dat ik over tijd was.

Lee kang en ik waren aan de ene kant heel blij aan de andere kant toch ook bang zijn de laatste tijd zo veel vrouwen die tegen hun wil worden geaborteerd niet alleen van hun tweede kind maar ook zelfs van het eerste kind als ze daar geen vergunning voor hebben.

Het maakt niet uit hoe lang een vrouw wel zwanger is abortussen in de achtste of negende maand zelfs tijdens de geboorte zijn aan de orde van de dag.

Het is een ware gekte aan het worden alles draait tegenwoordig om het geboortebeperking beleid iedereen controleert weer iedereen ik had gedacht dat dit soort situaties na de dood van mao niet meer voor zou komen op.

Na de geboorte van het eerste kind van van lyon en haar man hebben ze een verklaring moeten tekenen dat ze bij één kind zouden houden als de verklaring tekent dan verplicht je eigenlijk ook tot het gebruik van voorbehoedmiddelen aan dat kan zijn de pil.

Geweld spiraaltje atleet lilian niet helemaal gezond om gelijk met een spiraaltje te beginnen gelijk na de bevalling.

Ze is uiteindelijk toch begonnen met het te slikken van de pil omdat er gewoon erg veel ja rare dingen gebeurden steeds meer om zich heen gedwongen abortussen.

De mensen met heel veel ellende ze is de pil gaan slikken maar haar lichaam accepteert dat de pil gewoon niet in china is er een rode wordt een pil voorgeschreven wordt niet gekeken of een vrouw wel of niet geschikt is voor de pil of welke pil ze zou moeten hebben d'r zijn ook geen controles wordt je krijgt gewoon een pil voorgeschreven.

Jan kreeg last van hoofdpijn duizeligheid misselijkheid en de voeten begonnen wat op te zwemmen met vooral met werk in de fabriek waar ze altijd moest staan.

Het is vanuit haar werk meegesleurd letterlijk meegesleurd naar de arts mans gingen ervan uit omdat ze misselijk was dat ze weer zwanger was daar had ze een zover ik begrepen een hele sympathieke arts die heeft haar gezocht die heeft gewoon gezegd van ja luister eens je kan niet tegen de pil je bloeddruk is veel te hoog.

Je kan er beter mee stoppen.

Ja later is lilian zwanger geraakt van een tweede kind en aangezien zijn de stad woonde had ze dus geen recht op het op een tweede kind ook niet om een een aanvraag daarvoor in te dienen.

Als op het platteland had gewoond was er een kans dat ze hun tweede kind had gemogen mensen.

Die op het platteland wonen en van een minderheidsgroep zijn die hebben soms werd is de kans als het eerste kind gehandicapt is of een dochter is om na vier jaar en tweede aanvraag in te dienen.

Maar goed léon wonen dus in de stad ze had net een dochter gekregen wat gebeurde toen ze weer in verwachting bleek toen is weer in verwachting bleek.

Ja is gewoon opgepakt meegenomen naar de dokter meis een zwangerschaps- controle gekregen dat bleek positief te zijn en ter plekke is gelijk het kind met geaborteerd.

Lichaam geworteld je a.

Tja uit angst voor een abortus hebben besloten het aan niemand te vertellen wie kan is bij de zwangerschap ze controle gaan zeggen dat ik weer last had van een te hoge bloeddruk dat werd geaccepteerd.

Ik was op m'n werk wel vaak misselijk en collegas zullen het wel aan het afdelingshoofd hebben verteld we kregen in elk geval bezoek van het bureau voor family planning.

Ze vroegen of ik weer zwanger was ik ontkende maar werd toch meegenomen naar het ziekenhuis de dokter die daar was kende ik niet.

Hij deed een zwangerschapstest.

Voor ik de uitslag te horen kreeg patrick op een tafel gelegd ik was verstijfd van angst.

Hun kleren werden van mijn onderlichaam gehaald erger dan de vernederende situatie waarin ik me bevond was met paniek en wordt het een vreemd apparaat uit onze baby uit mijn lichaam gezogen pie ik werd behandeld als een crimineel.

Ik heb toch niks fout gedaan het enige dat we wilden was dat ons kind in leven bleef hij of zij hebben ons kind vermoord wordt niet wij zijn de criminelen wij hebben toch nog nooit iemand kwaad gedaan wordt waarom is dit gebeurd.

Jongeren wordt is het voor de chinese regering dan echt onmogelijk zich als geciviliseerde mensen te gedragen.

Het liefst zo liam gauthier van.

Ze is vrij gesloten maar soms dan meestal 's nachts dan barst het ineens los en dan kan ze uren doorgaan uren praten.

Het probleem is dat de helft dan in chinees gaat in de volgen nee nee nee nog niet helemaal niet dus bovendien spreekt ze twee.

Taal is chinees tussen erik die allebei onder de knie hebt dan dan zijn we nog even verder gaat het nederlands frans door mekaar maar dat kan ik dan wel wel aardig vol was echt geemotioneerd raakt dan ja dan dan heeft ze eigenlijk tegen de taal niet meer onder controle.

Hoe vertelt ze dan over 's nachts nou dat.

Deels in tranen altijd sterk geemotioneerd eigenlijk als los komt.

Als d'r over kan praten en dan dan is het alsof je even de deksel van een snelkookpan affiche om borrel te tijd zit soms helemaal geen verband in dan niet uit het uit de vroege jeugd en dan weer iets het latere periode en dat dat schommelt zo snel door mekaar.

Zeg maar haar manier om het heel langzamerhand te gaan verwerken denk ik hoop ik op in de nacht.

De de acht zitten de de.

Ook kok ten mensen.

Ze is weer zwanger twee jaar later weer zwanger arafat gevraagd dat en.

Maand of vijf en half kunnen verbergen ik met.

We hebben zelfs nog met smeert maandverband en hebben ze nog een tijd dwaalspoor gebracht je maar het is toch tijdens een een nachtelijke razzia opgepakt en is geaborteerd ook weer tegen haar wil het hoogst.

Ik heb haar voor een een prik.

Ik vragen wat de wordt is staat niemand nee wordt.

Wakkerworden dan dat ik maar een kind dat wordt gemaakt.

Mmm.

Maar die tweede abortus is lilian eigenlijk omdat geestelijke volledig kapot was in april vijfentachtig naar nederland gekomen voor.

Kans zien beide ouders voor een periode van drie maanden en die is toen met drie maanden verlengt het is hier zes maanden geweest met 'r dochtertje gewoon weer een beetje op krachten te komen beetje geestelijken.

Er ervan te herstellen maar ook het ja de man zat nog in china en ja die mist zo ontzettend dat ze gewoon teruggegaan is naar china om bij de man te zijn want ze had op in in vijfentachtig had ze absoluut nog niet het idee.

Om zich in nederland te vestigen.

Ze is weer teruggegaan is na zes maanden teruggegaan naar china daar heeft ze door een bevriende arts het spiraaltje laten verwijderen.

Toen heeft de eerste is ze weer langs de röntgen controle gegaan om te laten zien of duidelijk te bewijzen dat spiraaltje plaatsen.

Daarna heeft ze het spiraaltje laten verwijderen lian is vrij vrij vruchtbaar en vrijwel gelijk was ze weer zwanger en uiteindelijk keesen in juni is bevallen van pompon op het platteland in een klein schuurtje.

En.

Het is vervallen oud en ligt afgelegen een kronkelweggetjes lijdt door de bergen naar waar eens een voordeur zat nu gaapt daar alleen een donker gat in de muur.

In een hoek van het schuurtje de contouren van een paar gestalte drie vrouwen één van hen op een matje tegen de muur de andere twee buigen zich over haar heen de vrouw links heeft een hand op het voorhoofd van de liggende vrouw gelegd.

Verder niets.

Het zonlicht weerkaatst op de buitenmuur die uit brokkelig zandsteen is opgebouwd de rand van het dak is naar beneden gezakt op de grond een stapelstenen de draden van een spinnenweb in een hoek van de deuropening glinsteren in de zon.

En.

Een klein.

Mijn mijn kind dat weet een kind vader bij iemand thuis nee intussen mag niet te bij iemand thuis maar de kleine huizen normaal in die maand rond.

En waarom mag het nou eenmaal thuis.

Dat ze u in china ja gewoon die maand in dit.

'k bevalen kan kan niet bij iemand thuis of voor bij eigent geurstoffen bij zeker ongerust.

Naar zijn traditie dit had dit en ging dat goed de bevalling.

Gevaarlijk waren.

Vanmorgen om tot avond.

Urenlange u tussen.

Heel veel dochter bij mij alleen.

En doordat de maan tante en andere geholpen.

Elk kind ga een tante en een andere vrouw jan.

Kan niet praat ik baan baan van.

Praten ah aan de mensen.

Want zo min mogelijk mensen mochten niet weten wat hun tweede kind had niets alsof witte.

Oh.

Oh oh.

Mmm.

Een week in coma en ik v ik en dus je bent eraan gewend.

En.

Snel gaan en vandaag ging het redelijk vlot maar ik denk dat het ook wel te maken had met het feit dat u daarbij was dat ze daar erg van schrok en u brengt mevrouw nu weer terug naar huis.

Verblijfplaats ik breng de nu weer terug naar de verblijfplaats en waar ik er volgende week weer opgehaald maar om om weer te gaan stemmen.

En verblijfplaats is geheime verblijfplaatsen is geheim en niet.

Voor de nederlandse overheid de nederlandse overheid weten wat haar.

Blijf plaats momenteel is maar voor de ja we kunnen niet zeggen dat chinese.

Overheid is omdat je dan gelijk in beschuldigende vinger in een bepaalde richting wijst maar laten we het zo zeggen dat de chinezen die haar lastigvallen heel erg het accent van.

Peking hebben het peking accent is eigenlijk het accent dat gesproken wordt door de chinezen hier in nederland die voor de chinese regering werken en ze heeft natuurlijk talent gehad dat er een zoontje afgelopen november al een keer van de school.

Het woord is teruggebracht is met de waarschuwing dat ze dit keer met bergen wezen winkelen maar dat volgende keer het niet meer terug.

Meer terug zou komen en dat zij op moet houden met met praten zij mag dus niet vertellen over het eenkindbeleid wat of de uitvoering van het eenkindbeleid momenteel in china ze hebben gezegd dat is een ook in dreigtelefoontjes die ze regelmatig ontvangt van.

Het is een interne aangelegenheid en daar hebben andere landen niets mee te maken en elke keer als lilian dan zegt van ja maar het gebeurt met tien tot dertien miljoen vrouwen per jaar die tegen hun wil in worden geaborteerd en gesteriliseerd.

Is het enige antwoord van dat is onze eigen zaak dat in in de interne politiek en daar hebben andere landen zich niet mee te bemoeien en jij bent een chinees staatsburger en je moet je aan de chinese wet onderwerpen.

U heeft geen flauw idee wie het was die haar zoontje een middag mee uit winkelen heeft genomen.

Het is moeilijk te zeggen maar ik denk dat de enige chinese groepering die erbij gebaat is dat jan haar mond houdt de chinese overheid is want ik denk dat het een na een restauranthouder een van een chinees restaurant in nederland weinig kan schelen of lian wel of niet.

Het eenkindbeleid in china praat maar dat waren zeker chinezen het waren zeker chinezen meerdere en die dag was.

Maar de dreigtelefoontjes die regelmatig zijn worden door verschillende mensen gepleegd.

Probleem is alleen van daar is ook de hulp van de nederlandse politie bijeengeroepen dat de telefoontjes vaak vijf ik altijd uit telefooncel worden gepleegd en net te kort zijn om na te kunnen gaan waar vandaan gebeld wordt maar het is wel elke keer onmiskenbaar het accent van.

Van peking dus het zijn professionele en.

En dat zou best kunnen dat is ze zijn altijd heel gericht jan is natuurlijk werkzaam voor de federatie voor een democratisch china dat is een daar is ook lid van dat is een verboden chinese politieke partijverboden dus door de chinese overheid en.

Ja zegt spreekt veel symposia geeft lezingen schrijft veel want ja het is en blijft een schrijfster spreken heeft ze wat meer moeite mee maar ze schrijft gewoon heel erg makkelijk en erg veel.

Ergens in november hadden we wel het idee dat het wellicht iets kon worden en zijn we op veertien februari de trouwdag van mijn ouders zijn we zijn we verloofd.

Veertien februari van dit jaar van dit jaar ja maar maar hoe is het dan gegaan want leanne sprak geen ook nog heel slecht nederlands in die tijd en je spreekt geen chinees.

Nee maar we spreken allebei redelijk frans.

Dus en natuurlijk de meest komische vergissingen en miscommunicatie is nog steeds overigens zeker als het op het gebied van gevoelens is dan kun je het al.

Taal miskleunen dat dat is echt komt komt voor steeds minder maar ja dat dat soms minder en en soms is het ook echt hilarisch is heel komisch.

Kunt u zich het allereerste moment herinneren dat juist wel.

Nou komen de eerste moment herinneren lekker bijna niet zag het is een nog een stukje kleiner dan ik.

Niet zoiets als van liefde op het eerste gezicht of van god wat heb ik een medelijden ik moet daar iets voor doen.

Het is ja je je leert elkaar steeds beter kennen en en het is natuurlijk vreemd iemand die.

Qua persoonlijkheid maar ook qua qua opvoeding en cultuur overleeft door niks te zeggen.

En dat zie je ook heel sterk aan dan pomp om ze is de jongste die.

Praat helemaal binnensmonds maar enigszins kan dan zegt die wel wat omdat iets moet zeggen maar aow is verstaat en ja daar in eerste instantie heb je daar ja heel moeilijk contact mee niet alleen vanwege de taal maar.

Ja ook vanwege de de angst om iets te veel te zeggen of om het verkeerde te zeggen en dat duurt echt het is dat we elkaar vrij veel gezien hebben anders dan dan kom je d'r gewoon niet toe om om elkaar te leren waarderen zeg maar.

Eigenlijk leerde ik eerste de kinderen waarderen omdat je daar sneller contact mee hebt en pas na verloop van tijd kwam kwam liam om de hoek zeg maar dat je soms denkt van hé ze praat was ja heel apart.

Want zij zijn ook bang voor mannen.

Ja china is hoewel dat op papier niet zo is maar in praktijk een een een een macho maatschappij typische macho maatschappij mannen maken de dienst uit d'r zit veel agressie in zeg maar.

Het hoofd van de dan wij het hoofd van de geboorte comité in haar dorp.

Het waren mannen en de doktoren waren mannen.

Degene die haar gesteriliseerd hebben dat waren dan vier leerling verpleegsters.

Maar zij stonden onder aanvoering van een man een de politieagenten die jaren gearresteerd hebben dat waren mannen.

Zij heeft heeft heel veel te lijden gehad van mannen meer dan van vrouwen veel meer en dat dat raak je nooit meer kwijt natuurlijk.

Niet.

Mmm.

Mmm.

Oh.

Ik vind erbij en dat ik.

Ik hou van veel mensen thuis plaat al wat doen.

Het of dansen al gauw van de kinderen was het peloton ja oké vindt ze een kind glooiing in en.

Is een kind alleen is dan eenzaam ja dus daarom dacht u ik wil graag een tweede kind.

Is.

Een meer mijn kind dus ik kind en hoe oud zijn uw kinderen.

Kinderen dan de maandag het daar gaat ie india aan zon.

Acht jaar uw dochter dertien zo'n acht en kunnen ze goed samen opschieten kunnen zo goed samen spelen ja maar m'n geld van spelen en uw dochter.

Want dan gaat de halte van kijken altijd zei hij het de hele dag op televisiekijken en gehalte van aan en.

En.

Mmm.

Ik heb begonnen met dat deel één van.

En om te beginnen en nu heb ik nog en nu ben ik aan een deel vijf dus je bent al aardig wat lessen verder ja.

Vind je het leuk om om in nederland te wonen hier kan ik naar muziekles.

En waar hij komt niet waar is dat dan in china en kon je dat niet op na problemen met geld.

Weet je nog dat je broertje werd geboren vage boog kan je nog herinneren 't moment was ie niet passen bij waar was jij toen.

Ik was thuis en mijn moeder was weet ik niet.

En toen kwam ze terug en toen had je een broodje en.

Maar honderdste nog werken tussen m'n broer thomas naar iemand toe of omta plein blijven.

Iemand moest wel nou op mijn en mijn moeder moest werken dus ik ga er niet veel van gezien.

Ik heb niet echt een met mijn broertje woont nadien wanneer hij terug naar huis gegaan is teruggekomen was al drie vier of zo.

Voor je het leuk om een broodje te hebben.

Denk je leuk maar probleem fregat.

Ik denk dat ik te veel gezien en te veel ervaren heb en dat ik denk ook dat dat één van de redenen is of mede de reden is waarom ik nu heel actief en voor de federatie voor een democratisch china het naam specialisatie voor het eenkindbeleid.

U bent met met de zus van mevrouw hoe een china gegaan vijf jaar geleden.

Zijn vijf jaar geleden naar china gegaan om ja eigenlijk bewijsmateriaal te halen dat pompon leeft dat die daadwerkelijk dus bestaat.

Zodat hij nederland weer erkend zou kunnen worden door de regering zodat hier in nederland erkend zou kunnen worden want ja hij is natuurlijk geen behoort geboortebewijs heeft geen paspoort heeft niks.

Hij bestaat gewoon niet is dat gelukt in eerste instantie wel totdat wij met de getuigenverklaring opgepakt zijn en zelf daar verwoordt zijn gearresteerd zijn.

Het gaat niet in je kouwe kleren zitten als je geschopt getrapt geslagen wordt met een stok geslagen wordt alleen om het feit dat je een klein stukje papier bij je hebt waarin staat wat een jongetje dat je zelf goed kent dat die daadwerkelijk leeft dat gaat allemaal alle begrip te boven.

Daar kan je meer over.

Stap je zegt nog van het het het zal allemaal wel meevallen maar op onze terugreis in shanghai werd er dus gezegd van ik moest naar het hotel voor buitenlanders de ik mocht dus niet in het gebied komen.

Wat eigenlijk dan ook weer afgesloten is voor buitenlanders.

Nou we hebben ons aan de regels gehouden in die zin dat zodra we in de taxi zaten hebben we met geld gewoon de taxichauffeur omgekocht om uiteindelijk toch op de plaats van bestemming aan te komen dat was bij de schoonouders van de neef van van liam waar.

Lian is destijds ook al twee maanden ondergedoken had gezeten in shanghai tijdens de zwangerschap van haar tweede kind.

En daar hebben we gewoon 's avonds het was een soort u vormige vormen guis blok.

Dan moet ik er wel bij zeggen dat in die tijd was in negentien negenentachtig net na het bloedbad plein van de hemelse vrede dat de situatie gewoon heel erg gespannen was in in china.

Waren ze savonds zaten we in dit huis in ferrier ferrier een huis kon noemen en.

We werden eigenlijk op gescheeld opgeschrikt door een door een door door gegil maar maar niet dat je zegt van een een gil van van mensen die die die ergens om juichen of om giechelen of dat er iets gebeurt maar en en geel.

Zo zo koud zo vol doodsangst dat ging gewoon door merg.

Been en chinezen die hier die zijn toch vrij sensatie gerichte en iedereen liep naar buiten renden naar buiten ik werd werd tegengehouden.

Met met angst in hun ogen van laat je alsjeblieft niet zien blijf binnen zegt nee ik doe niks.

Maar ja zo nieuwsgierig was dat ik toch van aard ben.

Ben ik toch achter het raam gekropen stukje het doek dat als gordijn fungeerde opzij gedaan.

Daar was inmiddels al menigte gevormd daar werd een kleinkind die gewoon nauwelijks kon lopen.

Meegevoerd naar het pleintje op de knietjes gezet.

En krijgen we al vanachter de kogels door het hoofd geschoten.

Mmm.

Ik voel me zo schuldig dat ik dat ik niks gedaan heb.

Maar in het.

Je ziet daar lopen met zo'n kleinkind je verwacht niet dat dat zo iets onmenselijk.

Onmenselijk überhaupt gedaan kon worden op het het van binnen iets doen doen knappen.

En voor mij is dat moment geweest dat koste wat het kost hoeveel energie het ook kost pompon en zijn moeder nooit nooit terug mogen naar china want het is een land.

Zelfs dieren slachten elkaar onderling niet af.

Hier gaat alle begrip te.

En.

Een villa in een moderne woonwijk een groot venster op het raam naar de woonkamer lillian en haar vriend zitten tegenover elkaar aan de grote tafel in de hoek een ouderwetse naaimachine hier en daar gebruiksvoorwerpen uit het oosten een theepot.

Koekjestrommel en de afstandsbediening van het computerspel van pompen om de piano en de fijne vingertjes van elise die boven de toetsen zweven lian en haar nieuwe nederlandse vriend.

Er zitten tegenover elkaar aan de grote tafel het avondblad tussen hen in vanuit het raam in de achterkamer valt ligt op het tafelkleed winterse ligt met een streepje zon.

En.

Constant spanning al is het alleen maar omdat het verhaal niet is afgelopen.

Is is zoveel gebeurd en eigenlijk kun je niet goed met het verwerken beginnen omdat er nog geen eind aan zit in weten nog niet eens of ze hier mag blijven.

Voor haar hangt het zwaard van damocles nog altijd boven de hoofd en dat van de kinderen.

Is het eind in zicht.

Nou of dat ik ja kon zeggen ik hoop het maar ik weet niet zeker.

Ik moet er niet aan denken wat er gebeurt als zij zij teruggestuurd wordt naar china met de publiciteit die ze al gehad heeft hangt er vast een aantal jaren werken aan boven het hoofd gemiddeld genomen overleeft iemand dat drie jaar.

Pom heeft niet eens een geboorte- bewijs bestaat voor de chinese overheid.

Geen ik weet niet wat er met hem gebeurd is teruggestuurd wordt op haupt wie zorgt er voor de kinderen.

En als dat dan allemaal maar goed afloopt dan gaat ge chinese overheid weer door met het afpersen van van de mensen die hier om haar geven.

Zelfs al al eerder gebeurd is.

Niet iemand in nederland zich daar echt echter voorstellingsvermogen van van heeft voorstelling van gemaakt.

Ik denk dat het het verlossende woord pas komt als een verblijfsvergunning is en die daarna kan beginnen zegt waarom heet het het het verwerkingsproces want nu.

Is iedere dag een trauma op zich iedere dag weer die diezelfde angst komt geen eind aan.

Die angst is zo verschrikkelijk tastbaar.

Hij kan kan heel duidelijk zien aan aan jan dat ze gewoon nooit en jeugd heeft gehad is wel kind geweest maar ze heeft nooit de jeugd gehad is echt helemaal onder dat wat regime van van oud toen is ze is opgegroeid in hoe kunt u dat zien.

Dat kan je zien dat nu ze een gezin vormen die die geborgenheid er is nog wel steeds angst maar toch ja ze heeft ons natuurlijk toch nemen.

Een stuk bescherming 's nachts zo ligt niet meer alleen ze heeft iemand naast zich in bed ze voelt zich beschermd en je werk nu dat ze als nu en dan heel sterk even dat kind ziet als iets ziet van speelgoed en ze willen het opruimen van pompoen.

Dat je ziet dat ze zelf even mee gaat zitten spelen moet je dan aan doen en ze kijkt opnam dan zie je gewoon in je ogen.

Een kind en een kind wat ze dus in zich draagt daar wat eigenlijk gewoon had tot nu toe nooit heeft mogen leven.

Goedemiddag elite met erica van damocles is jouw moeder ook thuis haha want ze had gebeld naar de studio en ik moest even terugbellen valt weet je ook waarom.

Ja we hebben bereikt zegt geen verblijfsvergunning.

Wat hebben jullie een verblijfsvergunning.

Ja nou gefeliciteerd dank u wel en het wat heb je gedaan toen je het hoorde huilen jij ook en je moeder ja en wat deed je broertje pompen.

Bolhuis beleid vrienden lag.

En u blijven jullie in nederland woont en moeder en pompen nou heel erg gefeliciteerd hè doe je de groeten aan je moeder en je broertje ja oké daag.

Damokles werd deze week gemaakt door erica monnink techniek peter van de hoge stemmen frits bloemink mariël fiolet eindredactie trudy wil een borg.

U kunt een cassette van dit programma bestellen door vijftien gulden over te maken op girorekening tweeëndertig tweeëntwintig één nul nul.

Girorekening dertig tweeëntwintig één nul nul ten name van kro cassette service in hilversum onder vermelding van damocles tweeëntwintig november.

Om één uur radionieuwsdienst.