Damokles

'Oom' agent in WO II

Hoe het zonnig in het noorden wolkenvelden en het wordt ongeveer elf graden dit was het nieuws. Een nieuwslicht mensen en gebeurtenissen. Liepen hier zo'n worden voor de peek cloppenburg wie voor peking. Bij het grens bataljon grenadiers en jagers en daar werd ik sergeant capitulatie alsnog. Om zo laat moest melden zo kwam ik in angsten. Mandy gewaagd hebben dat nietsdoen maar ik genoeg om zo te zien blijkbaar of niet nodig. Ja de nee ja feiten wel maar ze kwamen allemaal via de secretarissen generaal. Maar het feit blijft natuurlijk dat uiteindelijk de de. Ik kan me voorstellen dat u in een soort gewetensconflict raakt. Inventaris op te nemen en daarvan rapport in te leveren. Wij hadden opdracht om elk radiotoestel wat intact was af te leveren bij de sirenes en bestaan. Het is een ordinaire had natuurlijk nooit doen. Dat is je zoon van een hele hoge politiefunctionaris was je echt echt naar. Naar socialistisch getinte mensen laat ik het zo maar zeggen. Tot het opgeven werd vierenveertig werd opgeheven maar wat ik daar heb ik wel gedacht ik heb een. Maar u werkt op dat moment de feiten voor. Je zit er waren op dat moment kwam het even zo een vlaag door wetenschappers. Of ik jou signaleert dat mijn zaak zo zoals hier en daar is echt voordewind ten voeten uit. Ik heb dat nog want ik heb een mogelijkheid om daarheen te gaan dan zit ik de en inzicht de. Nee dat was ook een een school en een. Ben je een meeloper zou liggen. Als ik in m'n eentje staat op een in de meerderheid dan begin ik weer. Dat hebben ze gemaakt met u wel maar niet ontvangen. Hoeveel mensen kwamen we op de persconferentie af. Pop liggen en toen stond ik daar bij een muur mogen omhoog te kijken.

Transcriptie: 'Oom' agent in WO II

Hoe het zonnig in het noorden wolkenvelden en het wordt ongeveer elf graden dit was het nieuws.

Oh.

Even na middernacht welkom bij de kro via radio één en twee ook deze nacht tot drie uur kunt u terecht bij het caro nacht pastoraat en het telefoonnummer is nul drie twee nul.

Twee vijf zeven vier nul nul nul drie twee nul twee vijf zeven vier nul nul.

Mmm.

Ik heb dus nooit dingen moeten doen die tegen het belang van eijck kwam iemand ik heb een plaats bezet die eigenlijk de oude en had kunnen zijn.

Oh.

En tussen de grijstinten van waan en werkelijkheid in het verdwijnend contrast van de late schemering zoekt de waarheid naar haar zelfportret gevangen in beeld en geluid.

Damokles kro roos radiodocumentaire.

Een nieuwslicht mensen en gebeurtenissen.

Oh oom agent in wereldoorlog twee.

Mmm.

Nou.

Nee nee nee ho nou.

Het was een bijzondere dag daar waren voor het eerst goed na de oorlog na hun want de een heleboel hadden waren dus opgepakt.

Bij bij die op mij die oorlogsdagen en het was de enige eerste keer geloof ik dat ze doen allemaal eens bij elkaar kwamen om die overwinning te vieren dat we de z waren en das zeggen aan de.

We aan het volk kon de vertonen maar het was meer aan elkaar wennen aan het volk natuurlijk hè want er was geen volk d'r was geen.

Maar waarom moest daarbij zijn nou ik was toen nog een zongen een opleiding als agent van politie.

En toen werden ze meenemen en een heleboel politiemensen op op straat hebben die daar een beetje toezicht hielden op de te verwachten problemen omdat er allemaal wa mensen op de dam gingen defileren zo min mogelijk gewone mensen bij hebben.

En toen dachten ze we hebben nou zo'n tweehonderdeenendertig.

En die allemaal uit de militaire dienst kwamen daar was ik ook bij en zo moesten wij toen voor de eerste keer dat bij de politie waren in amsterdam moesten wij dus met een ouwehoeren.

Hoe mee en dan nou ja ik had zo'n band om weet ik wel daar stond de politie en die moesten we daarom doen als het nodig.

Was en de de rechercheur die daarbij was die pensioen oudere leek mij nou want die was nog erg jong ik was toen waar geen veertig pas tweeëntwintig jaar hebben.

En waar stond was om santa doordat grote raad waar nu er reuzenrad staan.

Doen was niet overal voor de deur nog niet te vergelijken met nu stonden het was zwart helemaal zwart van die zwartrokken.

Liepen hier zo'n worden voor de peek cloppenburg wie voor peking.

En wij liepen kleine stukje hier met tweehonderddertig mensen die misschien nog wat meer horen alleen maar van mezelf natuurlijk maar je kan er kwam dus niet zomaar aan de overkant.

Daar stond ongeveer die auto met blussen.

En daar werd het defilé afgenomen van die wa marcheert nada van die kan naar die kant op want die kan op.

Daar werd het defilé afgenomen las onverstaanbaar hè ik somber verschrikkelijk natuurlijk op de daar was ook niet ergens toch indrukwekkend als opa van de weg en ik had alleen maar oog voor gepeste.

Dat hij vroeger duurt het nog zo dat wie gelooft er misschien nog wel langer op die we kwamen niet verder dan hier.

Terwijl we daar ook veel kinderen komen staat heen en weer liepen stuk juli kochten beweren.

Zo werden wij op een anderhalf uur of zo dat weet ik niet meer precies en toen.

We gingen weg en ik keek nog even daar.

Op dat punt en toen ja dat was natuurlijk reuze dom van ons maar.

Ja ik wil toch m'n hartklachten kennelijk en toen midden tussen die luie en toen toen begon ik opmerkingen te maken landverraders enzovoort ja toen was natuur waren de rapen gaar dus was gelijk knokken geblazen en ik was ook niet zo klein kleine jongen.

En dat maar ja dat was zo'n enorm over mag bovendien wat bleek die andere later bleek een een kampioen boksen te zijn dus dat moest het afleggen.

Er werd eindelijk hier op de op de dam was het gele bord.

Recht recht voor peking kloppenburg rechthoek in een gevecht verplaatste zich een beetje.

Dat weet ik nog wel een je rollebollen natuurlijk aan toe kwamen we dus de de de de weg oversteken maar moet dat stukje daar terecht hè dus een aziaat oversteekt ik weet niet of het toen ook zullen merken het wel toen ze toen daar waar nu die auto die tram naar die veertien net rijdt daar en.

Daar was de consternatie en de politie was de reguliere koeien in de warmoesstraat die was hier ook toe knokken waarin ik wat ik vasthouden heupwiegende natuurlijk en ik zat onder het bloed en toen.

Kwam de politie en die arresteerde ons tegen de maar ook ja maar ze wist niet dat ik van de religie was.

Dus het eerste wat ik zei was ik ben een collega politici werd aangevallen of iets dergelijks.

En nou ja toen met de dus naar het bureau gebracht en ik werd de met de nodige want ik had de toch een legitimatiebewijs geloof ik ja het was een was een collega dus we hebben we naar de warmoesstraat bracht.

En die ik collega s van die wa man ja die vond dat helemaal niet zo leuk maar toen had ik er nog wel iets in te brengen in een half jaar later was dat een hele groep mensen en toen zijn we de warmste aangekomen zijn we dus verhoord.

Procesverbaal opgemaakt en dat is later dus voor de rechter geweest toen is veroordeeld.

En.

De is op school gehad toen u ook in apeldoorn de officiersopleiding is de zogenaamde germaanse goed ingevoerd in de bekende rechterarm.

Dat deed u dus ook meer in me allemaal mooi cadeau doen maar als we daar geen moeite mee dan dat.

Ali.

Een in een op het terrein waar ze allemaal doen.

Je zit daar toch in een bepaald systeem wat er wat hebben wij nu voor een show van de dat het frans goed en die elkaar nog wel even doorgaan.

Ja maar laten we eerlijk zijn die fransen goede vermeende erg bijsmaak dan de dan de.

Maar maar over een paar jaar is die andere die moet 'k zou dan.

De communisten.

Nou ik heb dan liever naast ja zo triest aan een communist.

Maar ik kan er niet aan onttrekken want d'r waren in het begin toen dat waren al de nederlandse officieren uit nijmegen die hadden de kans gekregen om te en toen kwam die geen zin.

Dat dan zien we niks in want het ik heb daar niet.

Naast gestaan maar ik heb wel gezien dat ze dan van het gymnastieklokaal daarin moesten naar en die minder maar 'k heb d'r.

Dus die man die was je ook flink begint nieuwsuur naar het oostfront gestuurd weer niet simpel doch.

Maar dat wist u ook die germaanse goed niet zou brengen dat u dan problemen zou krijgen jazeker natuurlijk logisch maar dan kan je ook afvragen wat de volgende stap zou zijn uit de middeleeuwen de zorg.

Mmm.

En ik zag een paar mensen in het dorp lopen die waren dus via militaire dienst waren die dus hè een neef van mij die was ook vier militair diverse.

Misschien komen en en schiedam ik dacht ja dat lijkt me wel wat dat lijkt me wel dat lijkt een mooi.

En toen ben ik dus een oproep voor militaire dienst en toen dat vertellen dat ik dat toen daar heb ik geen beroep gedaan op termijn broederschap met broeden diens en toen werd ik opgeroepen voor militaire dienst voor de werkelijke dienst dat was toen zes maanden.

En toen kwam ik via breda en bergen op zoom kwam ik dus en opleiding en na dertien maanden en ik moest doen weer opnieuw beginnen toen werden dus sergeant.

Mooi hè.

Ik was dus nummer erin geslaagd voor die opleiding en toen ze toen kon je dus semi beroeps worden dus de verbanden octet tekenen van zes jaar en na zes jaar dan was de overheid was verplicht om je een burger betrekking te geven.

Die mooie burger betrekken die wij graag wou en toen.

Ik zou natuurlijk blijf ik.

Maar toen mocht ik niet toen toen ik mocht niet blijven want ik had geen mühl diploma dus toen die opleiding achter de rug was toen ik er samen examen gedaan voor eerst voor korporaal laten voor sergeant.

Toen werd ik naar dertien maanden werd ik zoals dat heette gedemobiliseerd en toen kon ik naar huis reed niet of je begrijpt wat dat betekent.

En zo'n gemeenschap uitgemaakt gemaakt hebt hè echt gemaakt hebt en je bent dan valt en was in een diep gat gevallen want ik was niet meer molenaar ik moesten we in het land zijn m'n vader ga maar saai zegt je in alles wat je verdient mag je zelf houden.

En m'n vader op school gezeten nu vertel ik iets wat ik toen dus niet wist mijn vader die had op school gezeten met met meneer de graaf hè dit was een adellijke geslacht en die meneer die kwam zo nu en dan nog in het dorp bij ons en die was vice admiraal bij de.

En den haag je toen is ie naar die man toegegaan en zei nou ja ik heb een probleem jongen die heeft nou echt z'n best gedaan en wat heeft u mij nooit verteld door is er nou laat die jongen maar bij me komen.

En toen ging ik naar die man toe die wou mij wat van mij weten wie ik was en hoe mijn instelling was die zit.

De waar twee dan ik zeg nou ik kan me niet schelen en die bij de wielen komt zeg nou dan ga ik fietsen dan kan mama niet schelen ik wil hier weg en ik ik veel wat wat bereik ik wil niet naar het land ik wil zijn.

Wat gaan doen nou ik zou kijken ook voor je doen kan de volgende dag lag er een telegram brachten ze een telegram bij ons ik moest me melden in eindhoven.

Bij het grens bataljon grenadiers en jagers en daar werd ik sergeant capitulatie alsnog.

Maar hij vindt dat de politie terechtkomen wij waren in den haag en daar hebben we dus de capitulatie meegemaakt.

Daar moesten we al onze wapens op een hoop gooi ik weet dat we daar een wij willen nog een paar pistolen en houden maar wij moesten met de lijsten bij van van de de de de officieren die wisten precies wat jij hebt die steun gaat het pistool een pistool en je je hebt een mitrailleur dat moesten allemaal weg.

Dat keurig werd dat dat moest allemaal kloppen.

En ik had graag willen achterhouden ik wist nog niet voor om het is altijd makkelijk natuurlijk hè ja zo zit ik in elkaar dan hè en ingeleverd.

En toen ging is de opbouw diensten oprichten en toen konden we blijven bij die ons ook die nog steeds militair op dat moment ja ik was natuurlijk bruce semi beroeps.

En toen het direct daarna af toen al waarschijnlijk toe werden dus de militairen en apart geroepen en het was namelijk zo dat die capitulatie dus de semi- beroeps die pas na zes jaar werden ontheven van hun.

Contract kon die zich opgeven voor de betrekking die ze uiteindelijk later zou hebben gekregen dus voor de politie voor de marechaussee voor douane enzovoort maar je mocht niet kiezen.

En toen kwam ik aan dat tafeltje ook en toen zei ik ik wil alleen maar bij de politie in amsterdam.

En toen zei ze ja maar u mag niet kiezen ik zeg neem er anders wil ik niet dat ik gok dood nou dat hebben ze genoteerd en toen kreeg ik bericht van de amsterdamse politie.

Dat ik.

Aangenomen was bij de amsterdamse politie er negentien augustus negentien veertig.

Om zo laat moest melden zo kwam ik in angsten.

Politie opleidings bataljon is voor de ander een nog onbekende instelling het is zien van de eerste gevolgen van de dood.

Voeding kan drie organisaties als de hele nederlandse politie voorheen ontvingen de politiemannen hun eerste opleiding aan particulieren politiescholen op cursus en welke door hogere politiepersoneel werden gegeven zodat van uniformiteit in de opleiding geen sprake.

En werkelijk en plaatsing van betrokkenen ook nimmer van zeker twaalf thans is het anders geworden en weet.

In studeerde begin niet verboden om je moeilijk loyaliteitsverklaring tekenen dat weigerde ik en daarna remmen.

Vader kan je practicum maken want die oorlog duurde niet lang gedacht is is de afgelopen weken veel dat als vier vijf jaar duurt het even voor enkele gewerkt en toen was daar het afgelopen en toen zat ik thuis denk ik ja dan zit ik nou ja meneer tien.

De oude rector van de hbs in voorburg.

Zo logisch en heb ik mijn probleem geworden ligt hij zeer wel naar de marine hè ja dat gaat niet meer natuurlijk.

Maar.

Weet je wat een goed idee is ik heb wat relatie bij de marechaussee en de de tweede divisie den haag zou je dan niet willen worden bij de marechaussee ik nou daar heb ik dus ook.

Nou u ben nagedacht toen ik ga nou wat nou je in je opleiding paardrijden.

Veel sporters militair op lijkt me een is eigenlijk toch ook al een soort militair op dat deel ik je nou dat zou ik aan een goed idee willen ja en hoelang trouwen nadat ik voelde me weer groeien heerlijk.

Of hoe van commandant.

Wat heel ongebruikelijk waarvan je moet normaal een bepaalde weg behouden.

En ik werd direct bij de baas gebracht en ik had goed geleerd bij thuis over.

De gepraat.

Goed hij had voldoende indruk kon gaan en dan krijgen we later ook op de koninginnenacht komen koopman en de daar allemaal aspirant officieren van de marechaussee.

Daar zat de commandant die mijn voorspraak was.

Te praten met een zeer hoge duitsers uit zouden samen een ja ja ja ja ik krijg nou wat en toen kreeg ik onder andere.

Iedereen krijgt een ook maar weet u dat er in spanje een oorlog hebben gevoerd.

Wat was dat eigenlijk voor een oorlog vroeg die aan mij dus ik in bed duikt dat ik op school geleerd dat dat wat.

Een confrontatie tussen het nationaalsocialisme het communisme en en zo kwam ik dus als één van de allereerste.

Nederlandse jongens bij de marechaussee.

En de pap ik in schalkhaar.

Maar dan moest een zogenaamde afstamming verklaring getekend worden.

Bedoel je daarmee.

Er moest een een soort.

Mandy gewaagd hebben dat nietsdoen maar ik genoeg om zo te zien blijkbaar of niet nodig.

Als dat zo eerst amerika in ieder geval geen bal meer en als ze dan vragen dan in die omstandigheden d de chemie dat.

Mmm.

Dank u wel wanneer de opleiding met gunstig resultaat is gevolg is plaatsing bij de nederlandse politie verzekerd iedere man komt naar aanleg en geschiktheid in de functie over voorrang op de juiste plaats.

Dezer dagen werden in het bataljon na een strenge en veelzijdige zowel lichamelijke als wetenschappelijke opleiding de eerste afdeling een geëxamineerd waren wij op hoge duitse politiek autoriteiten van hun belangstelling blijk gaven.

Op een gegeven moment wordt natuurlijk duidelijk dat de duitsers er grip te krijgen op de politie of de marechaussee op na nou noem maar op een gegeven moment de orders die van bovenaf komen zijn in feite duitse orders.

Ja de nee ja feiten wel maar ze kwamen allemaal via de secretarissen generaal.

En dat vind ik dan over de procureursgeneraal waar ook allemaal nederlanders en dat liep dan over de burgemeesters en dat liep dan over de hoofdcommissarissen van politie.

Maar het feit blijft natuurlijk dat uiteindelijk de de.

Misschien wel in verwaterde vorm maar de orders die uit den haag kwamen op dat moment.

Die moest uitgevoerd maar dat waren wel duitse orders ja natuurlijk natuurlijk dat waren uiteindelijk duits zo dat was iedereen zo van bewust.

Ik kan me voorstellen dat u in een soort gewetensconflict raakt.

Daar kom je daar kom je duur ook al direct dan kom je al direct moet 'k dat uitvoeren.

Heeft u dingen moeten doen in de oorlog als politieman waarvan u dacht ik dit is niet in de haak maar doet wel weggooien.

Zat die zijn d'r zat natuurlijk.

Dat heeft elke burger hè dat op zeker ogenblik waar de opgeroepen om de winkels van joden te sluiten de winkels van joden te sluiten.

Inventaris op te nemen en daarvan rapport in te leveren.

Dan zijn ze dus wel gedaan en dat hebben gedaan ja.

En daar zal niet maar daar zal die dus zal die man me nog eeuwig dankbaar voor zijn hè dat die mij getroffen heeft en al die anderen ook.

Want het eerste wat ik gedaan heb toen ik dat hoorde met dat van de waar ik 's middags werd ik weer op het uur u dat moest doen met nog een collega wiet was weet ik niet meer dan ik dat moest doen.

Is die man opgebeld.

En dat ik die man hebben gezet ik heb opdracht gekregen om vanmiddag bij u alles te inventariseren en uw winkel te sluiten dus u ziet mij om drie uur verschijnen.

En ik heb een handvol dubbeltjes en ik heb zoveel dubbeltjes had heb ik heb ik mensen gebeld.

Dat dat vanmiddag om drie uur zou gebeuren en toen ik daar 's middags kwam.

Toen had ie een heleboel weggehaald en had ie nog lang niet alles en toen zei ik ja m'n man daar kun je niet doen dat al die spullen die moet je die moet je wegbrengen.

Heb je geen of andere nou toen heeft die man hé wat teilen want die zinken teil en had je vroeger hè en en en en nog wat andere dingen daar hebben we samen de boel alleen gedaan.

En die bij de buren gebracht en ik heb z'n kassa waar zevenentwintig zijn is dat geloof ik hè.

In beslaggenomen ik heb daar een potje van opgemaakt geloofde ik het nog heb en dat heb ik hè gestuurd zo heb ik dat afgewikkeld.

En ja daar schaam ik mij niet veel.

Nee maar ik kan me voorstellen dat u dan in feite bent u dan de slechter politieman.

Nou ik voel me niet zo hè.

Het is een dat heineken het nut van een bevel of heet.

Niet dus ik heb dus ik ben speciaal naar het hoofd hoofdkantoor hoofdbureau gehaald en de oorlog door de commissaris voordewind om.

Alle.

Radiotoestellen die niet waren geleverd in beslag te nemen.

Een procesverbaal op te maken al die mensen die een toestel hadden geleverd die stonden te boek bij de pt wij kregen dus die lijsten per straat begon bij de adelaars weg.

Nou nummer één wel de ander niet te heet ze zo die heeft dat toestand heeft die levert de druk op ons eigen drukkerij en toen zijn we begonnen had was.

Met dijken maar een rechercheur die zat voor de alhoewel lkp landelijke organisatie van knokploegen ik had daarvoor de hoe heet dit voor voeren de groep baden diana en gerrit van der veen.

Dus wij zijn begonnen we hebben overlegd eigenlijk maar eigenlijk wat ik zei nou bestuur is de atlas waar een aantal mensen en eens kijken wat er nou gebeurd dat is een een zo'n formulier gestuurd maar wij wisten waar wij wisten toen al dat het merendeel of tenminste een groot deel van die mensen die op die lijst stonden dat hadden ze niet dat ze niet gedaan onbewust.

Maar er waren geen nsb is geen duitsers bij.

Die hadden moeten inleveren dus die blijven allemaal op de pan op de op te leggen naast die mensen hè de schlemielen dus wij wisten al dat het dat een groot aantal mensen en is bezig waren en duitsers dus daar komt een groot gesodemieter mee krijgen dat we gingen ze gewoon oproepen en dan gingen ze bellen.

Ja meneer wat denkt u eigenlijk moeten hun toestel inleveren maar ik werk voor de wehrmacht ja maar dan kunt u wel zeggen maar ik heb opdracht van de van de toch hier moeten komen.

Wij hadden opdracht om elk radiotoestel wat intact was af te leveren bij de sirenes en bestaan.

Het is een ordinaire had natuurlijk nooit doen.

Naar een compleet toestel gehad want het eerste wat we deden als dat toestel kwam dat er een lampje eruit halen en dan zei ik tegen die mensen na de oorlog kunnen terughalen als d'r een rechercheur het toestel in beslag nam dat moest die doen dan maakt procesverbaal en daar stellen die dat ter beschikking van de afdeling.

Van ons.

Maar het is wat wij dan ook de was de lamp uit te halen of of of of kapotmaken maken brengen dan was je niet meer dan was ie.

Die des en een maar ja als ik als ik geen goed toestel kan niemand me kwalijk nemen met en de bestaat dan kan ik alleen gesodemieter krijgen maar alles bij elkaar misschien een dertig veertig ik heb er ook wel eens in uitgeleend aan het gezet hè.

Heinrich himmler tijdens zijn verblijf in nederland.

Op een auto die deze hier vooraan.

Dat is je zoon van een hele hoge politiefunctionaris was je echt echt naar.

Dat was de eerste lichting van schalkhaar die daar op die.

De driehonderd of zo een paar honderd jaar.

En daarvan waren volgens u hoeveel duitsgezinde.

Naar socialistisch getinte mensen laat ik het zo maar zeggen.

Nou.

Waren er zestig.

Mmm zeventig lid van de ss hè dus en de niemand en nu mee stelt ook hebben niks voor dat dat nooit wat geweest maar voor de hele.

Elkaar schat ik zo op zeventig van aldi lichtingen van een bepaalde jaargang maar dat is dus aan het eind van de hele groep hè dat toe.

Tot het opgeven werd vierenveertig werd opgeheven maar wat ik daar heb ik wel gedacht ik heb een.

Beter aan te pakken en als jij nou een die afstand vijf minder dan kan ze het niet dan ben ik nog nooit zo slecht is schitterend daar een keer mis.

Dat lukt niet en dat is een hap automatisch als ik grote met een pistool cadeau aan aan je schiet dan word je onmiddellijk herlaar die dus ouwe uit de nieuwe.

Dus je gaat tik tik tik tik tik je kan zo neergeschoten.

En dan ben je een held maar het duurt lang in een dooie held maar hoe zou je dat werd er toen op dat moment om een daad te stellen maar schreeuwen door je heen.

Maar u werkt op dat moment de feiten voor.

Ja dat zeg je zo.

Het is ook wel zo maar zo voel ik dat bied ik woon ik moest iets doen en ik kon niet niks zitten doen.

En je kan nooit twee en in het begin toen was iedereen ervan overtuigd dat die duitser absolute oremans zou winnen.

Nou tegen haar minnaar is er slechts vechten dan kan je nog de dapper doen maar ik weiger mijn leven te geven voor iets wat zinloos is dan doe ik nog niet.

Hij was ervan overtuigd dat de duitsers zouden winnen zoals iedereen was dat was het voor u een min of meer aanleiding om maar voor de duitsers te gaan werken.

Je trekt 't helemaal uit man en dat is goed dat ik dat bij de dat wou ik al een paar keer eerder zeggen hoe ben ik gekomen is dat mijn idee geweest naar zout en ja of nee.

Je hoeft geen te luisteren hè ik dacht ik ga naar de marechaussee daar de politie kunnen zeggen dat dat u dat niet wilde.

Dat wat ik daar moet in de fabriek gaan werken voor de duitsers had moeten onderduiken migranten te eten.

Wie je kan niet zomaar wordt gemist.

Ja achteraf zo makkelijk en zijn er heel veel mensen die een dan moeten we op dat moment en kunnen we schaatsen.

En waarom zou ik dat op dat moment willen doen.

Ja dat kan.

Je zit er waren op dat moment kwam het even zo een vlaag door wetenschappers.

Nou dat was dan ook niet uit maar ook van hem.

De neergezet op m'n kamer recht tegenover de kamer van voor de.

Mmm voordewind want mijn baas en hij was ook de baas van postuma dat als een adjudant zou u nog.

Daarnaast naast voordewind.

En die zei ook tegen voortdurend want hij begreep wel zo'n beetje wat wij deden want hij was heel slim.

Buitengewoon slim deze man die had voordewind al gezegd dat moet je niet doen.

Want ik was weg ik was gepakt 'k ben een paar keer waar ik was gepakt en toen zei ik tegen voordewind ik denk dat ik herkend wordt door een politieman ook dus jij moet mij signaleren want anders dan ga jij voor de bijl en het is veel belangrijker dat ik verdwijn dan dat jij verdwijnt hier.

En toen heeft de voor mij historische woorden gesproken en boosheid dan zal ik er zal ik godverdomme wel uitmaken hè.

Of ik jou signaleert dat mijn zaak zo zoals hier en daar is echt voordewind ten voeten uit.

Dus niet gesignaleerd maar hij zat er wel bij toen ze van de kwamen de fotos om doornemen.

Ze hadden mij niet herkend van de fotos want ik had een een ja was in een worsteling terecht gevecht en ik was ontsnapt maar rinus die ook had meegedaan aan de overval op de weteringschans en en.

De groep zat van frits conijn die later ook die duitsers is doodgeschoten postuur.

Maar die wist wel iets meer maar die was wel.

Loyaal en die zijn hij was geen verrader dat hij voert alleen al opdrachten uit en toen voordewind gegijzeld werd toen nam hij dus het heft in handen ging hij op de stoel zitten van foto daartoe liet hij mij weten.

Via een commissaris tussenpersoon weer dat ik had de keus of terugkomen wanneer gaan we een aanstaande maandag of hij zomaar signaleren natuurlijk.

Het was geen verrader maar dat was het dan een uiteindelijk wel.

Nee dat als je een opdracht had de opdracht om mensen die mensen die dus afwezig waren zonder toestemming dient te signaleren aan de.

Hij voerde gewoon opdracht uitgevoerde opdrachten uit ja maar er zijn meer mensen die dat gedaan hebben hè zijn meer mensen.

Ja natuurlijk komt die iemand die had ook direct had die ontslagen moeten worden en gestraft na de oorlog is logisch maar ja dan was ie niet lekker hè maar dat had gemoeten en hij werd nota bene belast met de zuivering van de amsterdamse politie.

Posten post toen heeft ie dus een brief gekregen van de raad van verzet dat als je dat zo doen dat ie dan geliquideerd zou worden hij wist niet dat die van mij kwam hij begreep het wel u niet gezien.

Het is.

Ah u bent na de opleiding in apeldoorn bent u docent geworden op schalkhaar.

Klinkt blijkbaar.

Volgens u een zodanig goede leerling dat het aan nu wel toevertrouwd was om een nieuwe nederlandse politiemannen naar nationaal socialistisch niet op te leiden.

Nee naar.

Het die er altijd was debat wat maar het de nog niet eens naar je gewoon het marcheren hè.

Maar kunnen hoe werkt een pistool hoe werkt een geweer ik gaf geen is het het doen die dat wisten dat zulk soort dingen.

Was dat docenten gaf wapen kunde of graf marcheren naar marcheren dat is hè maar wapen kunnen daar zaten jongens niklas.

Die van u leren hoe ze met een wapen om moesten gaan en die misschien wel misschien de ondergrondse mensen doodschoot joden doodschoot hè maar ja onze.

Wanneer hij was dan zijn we natuurlijk allemaal veronderstellingen die kan je natuurlijk begrijp ik wel.

In hoeverre voelden zich medeplichtig daaraan helemaal niks nul komma nul ik zo leerde dat moesten doen kunnen zeggen toe maar maar een.

Dat de ser komt transport naar duitsland waar bedankt had geen zin nee het is zo dat als je.

Dateert actrice nicht leers helemaal niet manipuleert en je gaat naar buiten je net een jachtgeweer heb ik geen nodig een karabijn ik soleerde.

Hoe te vertellen wat we weet u zeker qua jongen ik heb nooit eerder had nooit.

Het lijkt alsof als u in die periode maar gewoon door gerold bent alsof u helemaal niet nagedacht heeft en.

Ach moet ik eerlijk zijn want de dat ik heb daar niet diep over nagedacht je zit eenmaal op dat circuit en dan ga je gewoon door en dan maak ik veel verschrikkelijke dingen op het zou kunnen.

Maar uiteindelijk bent u heeft u wel een keuze gemaakt u bent naar duitsland gegaan en heeft daar een opleiding volgen.

Ik heb dat nog want ik heb een mogelijkheid om daarheen te gaan dan zit ik de en inzicht de.

De opleiding van de naar essays maatstaven.

Ja dat was de school van waar alle grote de beroemde van de van de.

Wat was de reden om naar duitsland te gaan dat was.

Kijk als je weet wat wat daarin verteld werd hè die aankondiging dan konden we zien de verworvenheden van het nationaalsocialisme in europa en waar het om ging en dat vond ik wel interessant.

De verbroedering van europese volken.

En dat feit is dat de alle nationale.

Tijd te verbergen nieuwendijk.

Ook een engelsman zat er bij frans bizet norm hebben gezet bij zweden waar nieuwe zet ik weet nog een begin van een seaways liggen rekken weer waar.

Daar is de zweed die had ook ja een een.

Dat was dus waar die verbroedering was waar ik zo om me heen zag van is een mooie gedachte nou ik ben wel voor een verenigd europa en maar ook in die in die opzet nou die ook zeg niet maar dat was toch niet eeuwig.

Oh dat wist u van tevoren ja dat zat er dik in zeker in die tijd al had u niet het gevoel dat u ook op dat moment jij denkt dat ik de hele dag zat te voelen als.

Ik over het gevoel dat u dat u een een een een keus voor de vijand maakte dat u geen per slot van rekening naar de opleiding van de.

Waffen ss wat van die fanatieke nazis waren.

Nou dat valt mee hoor weet je dat hij gewoon niet waar ik heb daar een joods feest meegemaakt en met kerstmis ik heb daar nooit zo zuipen te maken.

Als de hele school die ellende en een paar hele doodgewone jongens en als je nou goed dronken waren dan konden zeggen ook dat dat hele gedoe kon de lap tussen.

Ze gingen d'r wel wij zijn de beste militair nou dat paars ook wel.

Niettemin debat waren die waffen ss die dus naar gingen wij ook zat die dat waren wel de mensen die zichzelf aan gemeld hadden om te vechten voor de duitse zaak het het waren geen dienstplichtige militairen waren vrijwilligers.

Mmm ja ik denk het wel ja oftewel twaalf tien iedereen moest vechten in nodig maar goed dan oké wel.

Het is vrijwillig maar dat was het voor u ook nu wist dat dat u ging d'r ook vrijwillig heen en hij wist dat het dat een een en zijn opleiding was.

Ja maar niet in de zin zo ja dat papier leest aan dan dan dan negen de trein moet toch gelezen ergens.

Dus.

Ja die gebeuren irma en en dacht dat ik de hele dag zat te denken van ja zus of zo.

Nee dat was ook een een school en een.

Ik kon en dat was ook de stelling je ook kennis nemen hè van de verbroedering van europese wolken en ik stonden neus voor het grote ideaal hè van nou ja wat dan.

Zeg ik nu en was of dat zinvol was en d'r was ja druk u gezegd dat ik naar die tijd weer terug.

Maar als u het daar niet mee eens zou zijn zou ik niet gegaan zijn dus in feite ergens u door een misschien affiniteit met.

In in die tijd ja dat kan je vol te stellen waar lopen bij meelopen weer erg bij je bent toch ook een meeloper hier houdt je toch al die om denk jij dat nuttig is op wint.

Ben je een meeloper zou liggen.

We kunnen zeggen zo lust ik er nog wel een paar.

Ja ja ja daarom dus dat is.

Volgens mij ook.

Maar volgens mij zit het niet zo en nu aards als ik u even mag psychologisch mag toch gronden om tegen het zelf kan om tegen dingen in te gaan en gaat liever met de stroom mee.

Nee dat dan ik ga ik ben juist een dwarsligger altijd geweest maar het moet zinvol zijn hè en.

Als ik in m'n eentje staat op een in de meerderheid dan begin ik weer.

Dus u vond het op dat moment zinvol en opportuun om met de stroom mee te te varen.

De.

Toen ik mij op vijf mei meldde bij postuma badu heette was dat nog niet voor de die zat nog die was toen nog niet melden bij de kamer van voordewind ik wist ook niet dat die er niet zou zijn hoor.

Daar staan twee adjudanten van dijk en vriezema weten het nog en ik mag niet naar binnen zag komen meldde ja maar ik heb opdracht om niemand binnen te laten zijn dan zeg maar dat ik er ben en dat ik me melden.

Dat hebben ze gemaakt met u wel maar niet ontvangen.

Toen hebben ze ja ik wil toch wat weten de maar kwam dan toch nog de boodschappen komen niet helemaal weijerman dan het die dag ja dan moet ik toch wel even misschien uitkijken weet ik niet.

Ik mocht één minuut ben.

En ik kom binnen hij zit achter het bureau van voordewind.

En ik zeg verliest de rechercheur verliest.

Ik kon me melden en vragen wat kom je doen was het eerste wat ie zei ik zeg ik ben verliest meldde en vragen wat voor werk ik moet doen.

Hij zegt ik heb voor jou geen werk letterlijk hoor ik heb voor jou geen werk heb je anders nog iets ik zeg nee en toen ben ik weggegaan.

Toen belde mijn vrouw me al van het van van van het station of bij andere vrienden uit het verzet dj ja daar zijn die joden komen terug uit het kamp en die die kunnen krijgen goederen niet terug van mensen die van de mensen die ze waar ze de boer en bewaar een reden hebben.

Zo is het bureau terugbezorgen joodse goederen ontstaan bij de amsterdamse politie wat ik in m'n eentje deed en zo hebben tot april negentienhonderdzesenveertig daaraan gewerkt koppejan heeft er ook nog eens een poosje gezeten.

Tot april zesenveertig toe en toen liep het met.

Doe heette met de zuiveringen helemaal fout.

En toen kwamen die mensen weer terug die echt echt die jodenhaat opgaande enzovoort en toen ben ik dus heb ik besproken in onze groep jongens dat kan je niet moeten worden doen en toen ben ik naar frans goedhart pieter toegegaan en toen heb ik de ik heb hoe heette sandberg van het.

Museum en en lou de jong en van der velde die in de gemeenteraad zou daarvan die de gemeentesecretaris daar heb ik toen meer gesproken en nou toen hebben we dus die persconferentie geven op de dag van de persconferentie had pieter toen z'n hoofdartikel ook klaar en dat sloeg dan en onze bommen.

Hoeveel mensen kwamen we op de persconferentie af.

Nou ja alle kranten hebben we toen over berecht zei het dat de werden daar na jaren zijn toen vragen gesteld en de gemeenteraad daar werd kaasjager voor ter verantwoording roepen en de kamer zijn vragen gesteld is een groot gelazer geweest dat heeft er uiteindelijk toe geleid.

Dat.

De gemeente die had dat ook niet willen doen maar ze hadden weer opdracht van den haag om die mensen allemaal weer in dienst te nemen geen van den haag.

En geen geen rechte ruggen wat deden zij die gingen dus de zaken dus en kregen de krant kreeg.

De schuld denken als de persoon was want als ik wat had gehad had ik naar mijn baas moeten gaan en niet een persconferentie moeten houden.

Ja en toen kwam de tijd ik had een zo weg en op grond daarvan kort waar ik ook bonnard nodig had kon ik het vraag dus ik krijg een heleboel eten en dan je die amerikaanse.

En toen denkt dat dat een vallen weg moesten we allebei een nieuwe stap te halen en toen bij pauw en.

Een brief geschreven naar dat dat kende.

Nou dat is dan wel gebeurd maar werd daar gemaakt door een politiehond politiebureau en ik ben geweest en nu staat geworden die.

Pop liggen en toen stond ik daar bij een muur mogen omhoog te kijken.

Je zo nadenk bloedgroep of die arm tatoeage van een bloedgroep onder de al deze.

Had ik niet.

Het vergeten zei ik heb het nooit gekregen.

Ach je dat wel had dan met alle papieren opzij gelegd dan was ik absoluut zeker dat jij een lid van de ss.

Ik ga dat niet ik was nog niet klaar is kees heel simpel ik beweer ook dat dat nooit geweest ben en dat ben ik ook niet.

Vindt u het vindt u het zelf terecht dat u vastgezeten heeft na de.

Kun je niet terecht omdat ze me niet gehoord.

Als je van mag hier verdedigen kan zijn we niet gehad en toen ik eenmaal had.

Ja toen stond de binnen buiten de buiten de deur en die zei ze niet eens van sorry.

Ik moet nog thuis te komen met de tram hè je bent u na de oorlog weer teruggaan naar de politie nee nee mijn ontslag en meestal kreeg ze wel doen.

Dat eindigde toen nederland bevrijd was met het jaar daarvoor.

Kijk als een sluier van ik ben ik heb nog tegoed toe hebben hebben we nooit bij vind ik erg kinderachtig tijd.

En.

Vindt u het terecht dat mensen die in schalkhaar opgeleid zijn en bij de politie hebben gewerkt opgepakt zijn na de oorlog een vast hebben gezeten.

Ja zeer zeker ik krijg ik wil maar zeggen zijn honderdduizend.

De mensen opgepakt waarvan er misschien tienduizend waren wat noodzakelijk was.

Ik vind dat de schalkhaar stap waarbij horen bij die tienduizend.

En.

En nou zou blijken uit het proces als men daadwerkelijk werkelijk onderzoekt wat ieders groot verschil is.

Maar daarom is het zo fout geweest hè dat er nooit gezuiverd is dat men dat nooit onderzocht heeft en daarom ik heb.

Begin van de zesenveertig hebben de lans afgebroken je moet ik heb te doen.

Met al die mensen die dus net zo zijn als ieder ander geen kwade met die geen kwaad in zich hebben aan zijn hè.

En dan maar dat die mensen wel verkeerde dingen gedaan hebben hè dat weten ze en dat ze daar een boete voor hebben mogen doen.

Ze hebben nooit boete mogen doen daarover dat was dat dat dat kan niet en er zijn tal van mensen bij de politie die tot hun dood toe death hebben mee te dragen.

En dat vind ik heel erg.

Tot zover damokles met oom agent in de tweede wereldoorlog dit programma is gemaakt door angelo van schaik techniek jaap vermeer u kunt een cassette van deze uitzending bestellen voor twaalf gulden vijftig die u na ontvangst betaalt u moet schrijven naar de kro cassette servers postbus drieëntwintigduizend.

Twaalf nul twee e a in hilversum vermeld we de en telefoonnummer en uiteraard de datum van uitzending vandaag is het negentien oktober negentien negenennegentig en de titel van vandaag als oom agent in de tweede wereldoorlog.

Zo dadelijk na het nieuws van één uur en dan is de kro weer bij je terug naar het programma niemandsland te gast is dan milieudeskundige lucas reijnders.

De wereld.

Ho.

Voor de.

één uur en om eens radionieuws de chinese president jiang zemin.