Nieuw regenen de temperatuur ligt rond de negen graden dit was het nieuws. Mmm de moordenaar die domineert. Ja was ik nergens geweest ja maar toen kwam in rep en roer. En mijn vader die niet meer hoeft te zoeken en ze voor de. Die is daar gevonden met afgesneden polsen. Maar ja het is een schoolfoto aan de ze waren toen net dat jaar af. Want ik ben ook altijd een geweest in een beetje grijs maar ik heb altijd de wet ha ha. De en en dat was in die daar zo zijn er van gemaakt. Ja oktober oktober negentien twintig ja. En meedoen arbeider uit die hier die heeft gevonden en die wist ook direct te. Nou heel en politie de ja die moesten beschermd. Die kreeg twintig jaar en heeft de vijftienjarige gezeten. Het is de eerste maken en dan later dan maar. Heeft de correspondentie van de. Mogelijk gehouden om geen nare dingen aan te roeren. Maar als iemand wordt aangenomen als dominee neem ik aan dat ook zijn verleden wordt nagetrokken. En niemand eigenlijk niemand in new weenink nee ook niet nee. Weet u waar meneer goethe is opgepakt die op de boerderij of nee. Mijn moeder kijk naar buiten zo van hé. Maar verder ja alleen die ogen. Maar je kon geen klare wijn schenken en dat werd natuurlijk toch altijd wat. Misschien wel want ik ga naar de maan en zichzelf kunnen in elk geval kunnen uiten. Als dat zo zou zijn dan staan we wel voor een tragedie en natuurlijk. Oh gruwel baren mode naam vraagt cheyenne. En in een dynamisch schans als u zegt van ik ben de van schans hoe wordt er dan ook gelijk op. Nee dat gaat u zelf nog dingen uitzoeken. Oh die bedroevend ouderpaar gij die uw kind moest. Hij preekte dus maar gaf ook catechisatie op school. Dat weet ook iedereen hier in het dorp en nou ja niet iedereen vindt het wonderlijk. Hij werkt toch bijeen familie- of daar was ie net. En in andere versies van van het verhaal die die brengen u niet aan twijfelen. Ja een paar dagen jan ik vermoed eigenlijk dat aan de rechterkant een deal begon zijn inderdaad zo. A h t k piste ten val te brengen.
Transcriptie: De moordenaar die dominee werd
Nieuw regenen de temperatuur ligt rond de negen graden dit was het nieuws.
Mmm even na middernacht welkom bij de kro via radio één en twee ook deze nacht tot drie uur kunt u terecht bij het kco nacht pastoraat en het telefoonnummer is nul drie twee nul.
Twee vijf zeven vier nul nul nul drie twee nul twee vijf zeven vier nul nul.
Mmm.
Geheime niet leuk voor de met zijn gaan ze toch wel een beetje aan snuffelen maar sommige mensen omdat nogal wat een predikant die een moord pleegt janica negentien op staat.
Tussen de grijstinten van waan werkelijkheid in het verdwijnend contrast van de late schemering zoekt de waarheid naar haar zelfportret gevangen in beeld en geluid.
Damokles kro 's radiodocumentaire.
Een nieuwslicht mensen en gebeurtenissen.
Mmm de moordenaar die domineert.
En.
Mmm.
Hans.
Een programma over de moord op schans.
In je schoonvader die die samen met die scholieren in bel.
Ook komt in.
Ik hoorde van meneer schranz dat.
U altijd met feestje naar school liep.
Hij weet de wel die boerderij die in een terwijl de zijn boerderij in gezet.
Vlakbij de wonen want dat meisje gaan strand staan alleen en.
En c was twee jaar ouder als ik daar was toen in doen wij toen gingen we helemaal vanaf daar naar bern naar openbare school anderhalf uur lopen door het hele daar gaan we naartoe.
Anderhalf uur lopen anderhalf uur gedaan ja elke dag willen daar half acht helemaal donker één kwam zaten we donker weer.
Ja dat was waardoor een.
Zij waren naar macey en ik was een jonge en nog geen zoals zondags reserveer warenar smallenbroek hoor 's is daar waarmee ze een dag eerder dan spelen ja.
Spelen en dat was door tien oktober negentienhonderd eenentwintig was dat ook zo.
Hè toe als een zaal avonds donker en ja wij hoorden geschreeuw wij dat en toen was daar haar moeder die was helemaal overstuur want ze hadden haar missen waar die teruggekomen en daar hadden ze al die huizen een smaller bij langs geweest hè.
Ja was ik nergens geweest ja maar toen kwam in rep en roer.
En ik zie ze nog extra slaapkamer slaapkamerraam nog te kijken bijvoorbeeld ik allemaal zien maar met lantarens was toch een land waar de soort verloren of een.
Iedereen met met met landen met de gingen met lantarens het veld in met kaarsjes staan lantarens hè storm lantaarn van die dichter en aan kaarsjes daarin.
En mijn vader die niet meer hoeft te zoeken en ze voor de.
En door een maart die wonen daar in de buurt van meneer maat ja maar hè die heten zo juist bij die maarten.
Die is daar gevonden met afgesneden polsen.
Ja nog had meer over.
En daar zijn we deuken in in 't hoofd deuken in het hoofd bij de wel gedaan hebben.
Na een hamer bij zich ja ja dat weet ik nog niet maar dat dat zo vertelde ja.
Ik ben toen nog veertien dagen was ik vrij wat een school ja alweer consternatie natuurlijk hè u alleen ja of de hele school nee ik alleen omdat ik met haar naar school ging.
En toen heb ik nog vier en een half jaar alleen dat al gedaan dan alleen maar naar binnen als kind hè.
Donker.
Mmm.
Mmm.
Mmm.
Heeft hier een een fotoalbum van de familie schans van de families hans heen te gaan.
En heeft dat was een hele mooie ouwe ouwe foto nu tien en heeft dat ook op.
Dat is de kleinste zit op schoot mijn moeder.
De russen denk één of zo hoor ze zal ze één zijn machine van niet en hier staat u uw vader er ook op ja wie was net iets ouder ja hoeveel ouder was ie twee jaar goed was 't van vermeer die eigenlijk.
Van allemaal want arbeiders en boeren zijn ook een stelletje die want die hadden zelf een boerderij.
En met hoeveel kinderen zitten ze hier in al wat.
Twee vier zes zeven.
Zeven en was dus de jongste of is er na gisteren nog iemand die race was de laatste dus dit is één foto van feestje en dan heeft u d'r nog eentje ja u deze ja ze kijkt er niet vrolijker op die van nee.
Maar ja het is een schoolfoto aan de ze waren toen net dat jaar af.
Een jaar eerder waren ze op school op een foto gekomen toen dus en dat was ook de eerste die de was op een schoolfoto en daar staat ze midden in een groep mentoren die fotograaf die die heeft haar de d'r uit gehaald en daar is deze foto van.
Een blond meisje met een strik in het haar.
Meer en mooie truitje.
In m'n en je kunt daar goedvinden o nou ja je zou aan goed want.
Ze steekt waar ze nou wat dit betreft dat steekt schril af bij bij die school folders die ik gezien heb maar is er nog niet bij de foto die waar zij bij ons die die kan ik nog niet vinden want er zijn allemaal soort spotify zit erin.
Ja dat zal wel een duister uit je weet een duits truitje waar ze kijkt een beetje boos hè ja ja.
Dan heb je toch met met kinderen die niet altijd.
Maar daar is iets mee hè met die foto een zitting koffievlekken op en neer dat daar bent u niet blij mee nee.
En dat is nou direct.
Een toen toen schijnbaar al gebeurt haast alle alle fotos koffie dus ik ik zoek weer die die die schoolfoto een meer een foto van maken en zonder korving gelegd.
U heeft zelf ook kinderen en je hebt drie drie en die hebben ook weer allemaal kinderen ja.
Ja nou niet zoveel wij hadden de kinderen en die hebben we ook al twee paarden hebben nog drie kinderen in die is nog.
Vrij werkt ook dochters dat is één dochter en als die dat toen tien was dacht u dan extra in de.
Toen hadden we had ik dat niet zoveel tijd voor ja nou als ik want u heeft nu ook een kleindochter van van van tim is er nog net zo oud is en die ziet er ook haast net gewaaid.
Ja maar ja lijfboek opa.
Want ik ben ook altijd een geweest in een beetje grijs maar ik heb altijd de wet ha ha.
Kleindochter ziet van tien dan moet nog wel eens aan geef je denken.
Nou of andersom maar zo ja ach ja nou dat.
De lijkt er ook veel van.
T deur meisje van tien jaar gelijk met ons geen e de deelen zo bij haar in de buurt.
Daar met haar vriendinnen hele.
Schoon ook delen vogels lustig twee wielen.
Het is natuurlijk heel lang geleden maar het is een verhaal wat de familie natuurlijk altijd heeft beziggehouden of niet.
Ja in en ook in en omstreken iedereen kent.
Het verhaal van de waar de aangrijpen want hoe oud was ze de tien jaar tien jaar en acht maanden in die tijd was het natuurlijk een ontzettende schok net zoals nu.
Of ja dat de het werd de doorvertellen.
De en en dat was in die daar zo zijn er van gemaakt.
Als een liet een lied en ja dus daar daar werd.
Dan op hier en daar ten gehore gebracht door lieden.
Het kind voor ontmoet en levenslust denkt aan geen kwaad dat dra zal komen maar in de daad.
In heeft zij de.
De doemen waardoor haar doen hun.
Waar is een eind verderop aan zand weg op de hei kunnen we daar naartoe ja.
Er rijden nu van van beilen zeg maar het randje van beilen is het hè.
En nooit meer weg van dwingeloo vanavond de gemeente natuurlijk.
En hier in de omgeving is allemaal bos en weilanden.
Hoe was het dat de die is in negentien dertig jaar in de crisisjaren gepland door uw als werkverschaffing.
Dus dat bos dat was er nog niets vermoord werd.
Nee toen was dat ook allemaal hé dick van dijk want langs die die chemische boerderij daar liet die.
Ja maar als we hier zouden uitstappen kunnen we kunnen we dan naar de plek gaan waar ze gevonden is het lukt niet want dit is allemaal weilanden met en sneeuwen van sneeuw en toen het tijd was de herfst.
Ja oktober oktober negentien twintig ja.
Mmm.
Ze was in een sloot gevonden geloof ik hè ja maar er hier heeft nog op de scheiding waar nuon draad ligt niet sloot loopt dacht dat daar ongeveer geweest.
Oh.
Om.
En meedoen arbeider uit die hier die heeft gevonden en die wist ook direct te.
Wil ik al wie de dader was.
En die is in beilen is.
Die aangehouden hij had ook een een hij stond als slecht bekend durft ja en wanneer had al meerdere dingen gestolen en ja was ook een apart figuur en in was dus.
Boerenknecht in spieren en ja is op een fiets is die er was eerst in bij ons geweest en toen is die op een fiets is ie weer richting spier gegaan.
En toen toen ja om de één of andere reden is die hier de hei op gegaan en toen kwam die m'n tante en die heeft die eerst zeerste verkracht en toen is ie er vermoord.
Met het daar ging de de.
Toen moest ie weg waren nog geen bussen nog ooit worden mensen naar de gevangenis in assen moeten ze met de trein.
Nou heel en politie de ja die moesten beschermd.
Een van mij als ze echt oproer in peilen weet u wat er gebeurd is met de moordenaar achteraf.
Die kreeg twintig jaar en heeft de vijftienjarige gezeten.
Martin een waar ik me nog altijd zo verwonder toe die vrij was het z'n leven geëindigd als evangelie prediker bij emmen hè en dan zei ik was dat nog willen of hoe en wat is de rare of hè.
Het is de eerste maken en dan later dan maar.
Ja.
Hoe is dat mogelijk is dat nog gene wat gebeurd was hè lacht dat allemaal een gotspe.
Meneer u bent u bent tegenwoordig voorzitter van de vrijzinnige gemeenten in nieuwe leerlingen.
Je gaat ben vanaf drieënzeventig ben ik somber op organisten ten volle zit er een soms wat voor voor voor geweest maar dat voor liep ze op den duur de scheuten niet.
Maar die brieven ergens u bent nu in.
Het archief aan het zoeken naar de sollicitatiebrief van meneer goethe.
Ja dat is zo maar ik weet niet of je een officiele sollicitatiebrief heeft schreeuwen.
Heeft de correspondentie van de.
Mogelijk gehouden om geen nare dingen aan te roeren.
Als iemand wordt aangenomen of alle brieven hier in ja dat durf ik onder geen beding te garanderen.
Maar als iemand wordt aangenomen als dominee neem ik aan dat ook zijn verleden wordt nagetrokken.
Ja en ik neem aan dat het gesprek dat ze grote vooraf heeft gehad dat dat ook.
Daar min of meer betrekking op had maar ja ik neem neem ik aan dat men wat betreft die kwestie met de meeste voorzichtigheid te werk is gegaan en zo min mogelijk zwart op wit heeft gesteld.
Maar ja het is wel duidelijk dat je bij ons dus vanaf negentien zestig voorganger was ja en hoe die sollicitatieprocedure dus is verlopen dat.
Volgens de regels is is die aangenomen maar over de zaak ja geen frans of zoiets is er geen geen correspondentie op wat wat dan ook aanwezig op zich zo begrijpen.
Het is begrijpelijk.
Ja dat was nogal pijnlijk omdat ze wat op dit neem me niet kwalijk.
Ja wat denkt u dat het besproken is op weet u op het besproken is.
Het schijnt zo te zijn dat de hervormde kerk het het 't is niet wou.
De hervormde kerk waar de vrijzinnige kerken onderdeel van de grote kerk die wilde niet dat meneer grote dominee zou worden.
Nee nee die dat geloven we niet goed wat u dus algemeen aangenomen dat dat dat zaken niet klopten dat prozac klopt het nou dat.
De zaak met het meisje schans.
Hoe bedoelde.
Nou nam men men geloofde niet in z'n schuld de gemeente niet.
En niemand eigenlijk niemand in new weenink nee ook niet nee.
U ging ook naar de vrijzinnige gemeten naar de kerk.
Ja ja ik ben geboren in vierendertig nieuwe leerlingen en ik heb daar gewoond tot negenennegentig midden negenennegentig en in die periode tussentijd heb ik zevenentwintig.
Jaar far uitgeoefend hal daar in de bakker die hoort nogal natte ja als je zo'n onderweg men dan hoor je nog eens waar inderdaad en er waren van huis uit bij de vrijzinnige gemeente wat is dat voor kerk eigenlijk.
Ja het is een onderdeel van de hervormde kerk worden over het algemeen als we wat we maar een lichtere vorm een een een uitleg gegeven die wat bent meer tolerantie biedt over het algemeen.
In de jaren zestig gingen we ook naar de kerk en toen was dominee grote was de dominee van de vrijzinnige kerk hoeren herinnert u hem.
De heer goethe nu herinner ik mij als een een hele rustige en man die tijd nam voor zijn voor zijn mensen.
En voor zover gaan beoordelen en een ja vooral een bescheiden mens.
Maar hij wist er toch voor te zorgen dat die kerkgemeenschap weer opbloeide indertijd.
Het was zeker zo dan geurde naar nieuwelingen kwam.
Is er ook een pastorie gebouwd en wij hadden dus wel een kerk maar geen woning vroeger woonden de dominee ergens in het dorp en toen is er nog een een pastorie gebouwd waar het echtpaar bij en wenen hadden ze geen kinderen nogal wat jaren hebben gewoond.
Toch wel tot wederzijds genoegen vooral ook mevrouw was toch wel een dame die zich bezighield met de vrouwenverenigingen enzovoort en toch wel voor enige smeerolie in de machine zorgde er geen wel weer beter lopen.
Ja zonder en geurende idee dus trouw zijn huisbezoeken en zo ontstonden er toch wel een aardige band met de gemeenteleden naar mijn nummer en met u ook in uw gaat niet het idee aan de mensen op rechtuit te twijfelen.
Het was dus een een eenvoudig om aan dat was duidelijk dat zeker geen hoogvlieger ook niet wat zijn zijn vete met eraf denk ik.
En zo taxeren achteraf doet u wat intelligentie bedoeld maar het was een in die zin af dan een integere man daar waar hij dus op dat moment voor stond naar die daardoor eigenlijk met verve probeerden te verwezenlijken.
Dan is gans was hebben we zijn nou eens bier bij de boerderij waar gooit in negentien twintig boeren naderbij dat was een grote.
Het was de moordenaar van geest is gaande tenminste hij heeft daarvoor vastgezeten.
Ja maar hij was ook wel de moordenaar ik bent ervan overtuigd ja hij is d'r voor verhoor.
En hij is had bloed aan z'n arm.
M'n en been toen die toen ie opgepakt is dat dat is.
Twee uur lang geen geen twijfel over.
Weet u waar meneer goethe is opgepakt die op de boerderij of nee.
Hij is in beilen of wanneer weer teruggegaan naar buiten toe en daar daar is ie weer naar een cafe ingegaan.
Met de naam en werd zo opgepakt.
Hij was die was die alleen is die alleen gezien want hij is op gegeven moment gezien met die fiets die gestolen wassen ja was die alleen doen.
Toen was ie opgepakt is niet toen was die met vrienden bij een café of op straat.
Zei hij had niet zo'n goede naam.
En niet ja en het was een een weeskind en dus nog de was al al wat.
Mee en en toen toen is die hier boerenknecht geworden en.
Ja.
Ben je een tik.
Meegekregen als als jullie geen geen goed ouders gezinnen een d'r is van alles mis en dan dan wordt gaat met jezelf ook niet goed.
Ik heb arend reuter gekend pakweg was ik tien jaar.
En toen kwam hij op een dag bij ons langs.
Mijn moeder kijk naar buiten zo van hé.
Daar komt aangehouden na want dat kwam in zoverre wij kwamen niet zo vaak misschien één keer per jaar of zo en dan was er toch iets van een spanning bij mijn moeder van kom kennis niet naar buitengewoon binnenblijven zo van nou dan kwam ie binnen.
En wist u toen al wat voor een waarom die spanning er was.
Helemaal niets want er werd niet over gepraat waarbij je tien jaar dan praat je daar niet over maar als kind voelde ik dat heel sterk dat er iets was je kwam niet in zijn buurt gewoon maar wat daar was wist je niet.
En ik herinner mij zijn echt doordringende ogen dat was iets wat ik.
Ben dan nu vierenvijftig vijfenvijftig maar wat ik dus nooit zal vergeten naar de cicade geurde nu nog precies voor mij kan haal je dus zoals ie toen was het donkere bos haar en normaal postuur.
Maar verder ja alleen die ogen.
Mmm een open uitstraling niet schuchter maar ook niet open zeker niet nee nee nee.
Observeren meer sprak met veel niet zoals ik dat erkende nee zoals ik 'm niet eens willen ze logeren nee het bleef niet bij ons logeren nee nee nee dat is nog een verhaal wat ik van mijn moeder weet dat.
Het hij kwam uit de gevangenis toe kwam ie naar mijn ouders toe want daar was dan ook zijn tante mijn oma dus en bracht hij een bezoek maar oma zei onmiddellijk.
Hij overnacht hier niet beslist niet en hij is bij de dominee ondergebracht toen die nacht.
En dat was toen die net vrij kwam ja die vijfendertig zesendertig jaar eindelijk ja rechtstreeks uit de gevangenis ja.
Johnny dus al een een behoorlijke periode nieuwelingen was dan wennen eraan zo langzamerhand wel eens verraadt iets vertelt dat hij zou nooit in de gevangenis hebben gezeten.
Ja en dan geen geruchten hè maar het zou dat dan wel geweest zijn en waar zou dat geweest zijn en wanneer moet dat wel gewezen neus en ja de één die weet je dan te vertellen niets.
En aan de een vraag aan iets en de rechter word je dan eigenlijk nooit gewaar dus eigenlijk waar ze in die tijd zo dat je wist aan de man een verleden hard.
Maar je kon geen klare wijn schenken en dat werd natuurlijk toch altijd wat.
In de volksmond daar gezegd wat wat gekweel op en daar dan gaat er toch iets onderhuids waar wat.
Ja wat wat gisteren is een veel te groot woord maar een een ja waar rook is is vuur zal toch wel zo wezen en ja weet jij daar niks van aan.
Nu het eens aan om mij hij daar wel eens wat hoort als een half gaan bij de mensen naar een achttien maart en dan altijd even een praatje.
Maar ja je hebt natuurlijk ook geen je moest wel je klanten bedienen en beperkte zich toch dan een vluchtig praatje en daarna dan ook niet altijd de diepgang die je voor zo'n gesprek eigenlijk zou moeder hebben mij dus dat blijft toch altijd een beetje leven in het verborgene.
En ja pas veel later hoorde ik dus ook.
Ja dat we zelfs om een moord zou gaan.
En er waren ook wel mensen waar je dan wel eens wat intiemer mee was maar niet iedereen is natuurlijk zo zijn eigen klankbord borden in de wereld zijn ja zouden ook niet zo kunnen zijn.
En hij dat helemaal niet gedaan heeft aan het gebeuren ook wel eens naar bepaalde dingen.
Door iemand anders moesten worden opgeknapt en waren een zogenaamd vuile zaakjes daarvoor niet voldoende van.
Oh.
Maar wat vindt u van mensen die het in twijfel trekken tot deze meneer het zijn dat die zijn ook niet goed wijs leeg.
Nee de dader die is gepakt met met blote handen aan en de de hamer had die nog bij zijn geloof ik hè en.
Ja maar wat bij bij fouillering vonden twee messen en een hamer bij hè bij hem maar dat was al geruime tijd een paar uur dus nadat nadat hij bij het meisje gezien was ja was dat bloed op die missen die hamel van het meisje.
Ja dat weet ik niet ja dat is nou net wat voor mensen die bij het boerenwerk werden gebruikt of niet.
Dat er een beademd aankleefde dat is niet onmogelijk in een in een boeren was een kip geslacht welk jaargetijde was dit het was in de herfst is een belangrijke slag maand komen.
Het ook al gezien toen was die naar nog daar in de buurt waar ze dus hij hij is wel gezien daar.
Op een plek en ze hebben.
Ik zie het lot mij en de dus kan niet aan.
Maar het feit dat hij daarvoor bij bij bij kwam en dat er een fiets lag die gestolen was ja of die ontvreemd was ja dat zegt niet dat dat dat hij het gedaan heeft en ook niet dat hij die moord gepleegd heeft.
Die man weten gewoon over gedaan heeft ook naar naar daar al bekend.
Daar wil die bekend zo gauw mogelijk hebben.
Ja die hebben ze ook snel gekregen.
Ging dat niet te snel.
Je hebt hier een veldwachter hebben geen je hebt alles zelf verzonnen die die je hebt bijvoorbeeld ja laat maar eens even bij hem in de in de cel.
Als is bedoeld a ja ze op die manier is d'r heeft die bekentenis zo heeft ie daar te hangen.
Dus die man die pakt hem bij de strot en toen heeft die meneer grote een bekentenis afgelegd ja zo groot is als gedood.
En ja toen zat iedereen natuurlijk hè.
U twijfelt aan de schuld van meneer goethe ik heeft u 'm gekend eigenlijk zeker wat was uw indruk van van die man.
Ja ik wil ja goed ja hij was pre ja.
Mag hij was wel een vriendelijk naar mijn idee ietwat aarzelend in in de omgang maar het was de de laatste acht te wierik een crimineel of zo zou zoeken dat wel.
De de laatste keer dat ik hem sprak was dus in het ziekenhuis had er ook nog een tijdje gepraat gut ja ja ja ja hij was dan ook die had last van angina pectoris jij daar schijnt u dus ook aan gestorven te zijn.
Heeft u nooit de neiging gehad om met meneer groot dezelfde vraag.
En ja ik heb er wel eens met mijn vrouw over gepraat wij waren toen ja je mag wel zeggen nog jong waren toen nog maar pas getrouwd en bovendien ik was geen regelmatige en ja dan heb je ook niet zoveel recht van spreken.
Dan hou je daarvoor je hem bovendien waren wij in die periode nog zodanig opgevoed eigenlijk uit je dat niet door de manaf durfde vragen is misschien wel goed geweest.
Misschien wel want ik ga naar de maan en zichzelf kunnen in elk geval kunnen uiten.
En ja en dan merk je toch wel varen aan reacties van mensen als hij in de verdediging gaan of dat uit open bespreekbaar is en ja het is altijd wel leuk relatief hè geheime is altijd leuker met z'n hadden ze toch wel een beetje aan snuffelen.
Naar doordat er door de verantwoordelijke kerkbestuurders goed ja tegenwoordig noemen ze dat onder de pet houden geloof ik dan ja daar dat gaat dus niet verder.
Maar.
Sommige mensen vonden dat nogal wat predikanten die een moord pleegt janica negentien op de grens van.
Nee want hij loopt daar natuurlijk het woord van god te verkondigen en niet.
Ja daar heb ik wel veel moeite mee in die zin van hoe bestaat dat aan hoe loopt dat dan allemaal door elkaar.
Daar hebben wij ook in de familie niet over gehad en ook met mijn zus onlangs nog van hij is dan nou god wikt god beschikt hij moest dan een afnemen moest aanhalingstekens een kind ombrengen en dan de weg gaan naar de dominee dus dat is iets.
Nou ja daar kunnen wij toch niet begrijpen dat nee dat kunnen wij ook.
Doorgronden dan kan ie ik begrijp ik niet dat een mens bijvoorbeeld dat moet doen om dan zo die weg te gaan en dan moet je wel door een hel gaan denk ik.
Het is ook zo maar de reden waarom de mensen in die beweringen elk enige twijfel over hebben of hij het inderdaad wel gedaan heeft.
Ja je dan heb ik onlangs dan gehoord en daarom houdt mij er ook weer meer bezig gewoon van stel dat ik dan toch niet gedaan heeft nou ja wat is dan allemaal niet gebeurd.
Nou ja hij was het de arme weesjongetje en d'r waren twee metgezellen van bij bij hem van zeer goeden huize en hij heeft hij heeft de schuld gekregen die gedachte heeft denk ik gespeeld tja ik weet het niet.
Als dat zo zou zijn dan staan we wel voor een tragedie en natuurlijk.
En geen kleine.
Dat gebeurde wel vaker zei mijn als er dan iemand was van hoger aanzien die bijvoorbeeld zulke dingen uit halen en dat aan een zondebok gezocht verder gebeurde dan wel vaker.
Maar ja dat zal nooit bewijzen zijn en dus is er nu familie ooit getwijfeld aan zijn schuld nou zoals ik dat van mijn moeder begrepen heb is daar nooit over gesproken dus nee dat is niet aan getwijfeld.
Oh gruwel baren mode naam vraagt cheyenne.
Uw straf staat hoe de voor u klaar wij hopen van een die straf zal v.
Religie een heleboel krantenartikelen wanneer bent u daarmee begonnen met verzamelen.
Nog een jaar of drie geleden denk ik drie geleden pas ja mijn mijn opa die ben ik eerst de nagegaan want die is drieëntwintig keer verhuisd.
En ik wilde graag weten waar dat 't overal was.
Ze met de familiegeschiedenis bent u want te onderzoeken.
Toen toen ben ik hier mijn verdergegaan dan wordt dat allemaal verlopen is liggen wat kopiëren nieuws tijdingen heet dat prachtig mooi woord vredig vijftien oktober werd het slachtoffer van den vreemde lustmoord ten grave gedragen.
Dat is uit de krant.
Ja nu bewaard wordt ja dan komt mijn boek zit een gaat het bundelen wil eigenlijk het laatste.
Heb ik nou een paar nog de laatste stukjes gevonden wat was dat die overlijdensadvertenties ook.
Waar heeft u die deed.
Hele tien oktober werd tot ons diep leedwezen op gewelddadige wijze omgebracht ons lief buurmeisje geef je schans in den ouderdom won ruim tien jaar een nou daar staat dan de namen onder.
Van de buurman ja ja het zijn de.
Dus van die meneer die altijd met geest je naar school liep ja ja ja ja hoe heeft u het gehoord van in eerste instantie.
Dat leverde altijd nog en d'r hing een ook een foto van geest hing en bij opa en oma en dus ja dan werd je je werd toch altijd mee geconfronteerd.
Ze was er eigenlijk gewoon als kleinkind al verloren dus daar is het altijd geweest.
En in een dynamisch schans als u zegt van ik ben de van schans hoe wordt er dan ook gelijk op.
Gereageerd gingen beide nog hier in bel bel dan oh of van het meisje.
Moord deze waar familie ja familie in handen.
Zou ik dan geweest en zal dan natuurlijk nooit gekend.
D'r is een een boekje verschenen moord liet in drenthe waar dit.
Vooral ook in voor komt klopt en het lied is dat er ook in beschreven ja heeft u liet ooit gehoord ja mijn moeder.
Die zong het dus wel eens maar dan als kind zijnde ja was het een droevig lied maar verder had je d'r niks mee.
In hoeverre bent u nog geïnteresseerd in die hele zaak.
Nou u geïnteresseerd het het houdt mij bezig in die zin van hoe heeft het allemaal kunnen gebeuren en het zit in je familie eigenlijk is voor mij wel ver weg hoor dat.
Het is niet zo dat ik 't zou moeten weten allemaal maar 't interesseert mij laat ik het zo stellen.
Ja u bent benieuwd van hoe het zo heeft kunnen komen hè land van boerenknecht tot moordenaar wordt en weer dominee.
Ja en nog een kind vermoorden dat is dat is helemaal ja dat valt nog erger vind ik als u dan hoort dat van zijn hele formuleert.
Ja hij had.
Drie broers en twee zusjes en die zijn allemaal niet ouder geworden dan zes hij is de enige die volwassen is geworden en zijn ouders die zijn ook niet altijd zijn vader is overleden toen hij vijf was en zijn moeder werd was ook niet veel later daarna dood.
Ja misschien is hij dus echt alleen opgegroeid dat dat zou natuurlijk best kunnen.
Maar.
Ja wat wat zit in de mens als ieder karakter d'r niet voor hebt dan denk ik van dan kun je wel alleen opgroeien maar dan hoef je nog zoiets niet te doen.
Nee dat gaat u zelf nog dingen uitzoeken.
Nou mijn zussen en ik hebben het plan opgevat om toch eens kijken te kijken naar onze stamboom dat en ook wel.
Om dit allemaal een beetje zo op een rijtje te zetten die die familie dus wij dus ja dat toch wel naar aanleiding van dit wat nou de laatste.
Twee jaar dat van dat boek dus van die moord liederen is dat een beetje aan het aan de gang gezet zeg maar.
Oh die bedroevend ouderpaar gij die uw kind moest.
Vandaag dragen door zulke mogelijk de naam.
Maar de gehad zal ook uw leidde dracula dagen.
De noodhulp aan steun bij hem gaan vra.
Mevrouw hands mag ik u wat vragen liever niet u bent natuurlijk aan getrouwd wanneer hoorde u van het verhaal van.
Ja ik vind het heel moeilijk.
Wat u moeilijk.
Nou om hierin te en en en ja wanneer en in weet ik waar het.
Als je jong bent en je hebt een gezin dan denk je niet over zulke dingen zo gauw na als je wat ouder bent.
Dan heb je veel meer interesse in wat er toen gebeurd is de oude en wat er achteraf was maar de ouders vertellen daar ook helemaal niet over de weg niet over gepraat vader en moeder die praat daar nooit over en het was een ik denk dat dat wel weg drukte werd.
Mijn oma die dat was ook niet een gezellige tante dat was nog altijd die invloed en dan in mei al dat dertig jaar later maar ja dat beperkt.
Als die ook weer achteraf als een klein jongetje bent en je bent daar dan leeft dat niet maar naast je en dan denk je ja.
Is het het was geen en een ja altijd wel wat maar mmm mmm.
En.
Mmm.
Als je nou zo'n leven beschouwt dan laten we er maar vanuit gaan dat hij wel de dader was van een feit waar die voor veroordeel is dan heeft ie toch blijk gegeven van enige ruggengraat en toch zijn leven nog inhoudelijke reden.
Moet je dan ook weer waardering voor hebben hij en hij was natuur anderzijds ook niet te benijden aan predikanten en en hij was evangelist hij was voorganger was dus geen dominee die verdienen niet zoveel in die tijd.
Er hier waarschijnlijk.
Bij wijze van spreken recht en van lijf en leden zijn en niet met een een domper op de achtergrond aan moeten leven.
Aan die waarschijnlijk voor die paars en er ene gaan de nieuwe leerlingen willen zijn wij hebben wel ook wel echt dominees gaat die alle handelingen van hun vaak gelauwerd zomers en mocht een uitoefenen zoals de doop enzovoort.
Maar ook wel veel voorgangers en dat wist nogal eens een voorganger niet doen nee.
Ns uitsluitend voorbehouden aan de predikant dus meneer goethe heeft geen kinderen gedoopt nee nog niet.
Er mag wel preken zegt en hij ging dus voor in de dienst van woord en gebed zoals dat heet jouw hoe deed ie dat die goed en deed die met verve uit ging dus.
Zijn verhaal zodanig brengen dat het er bij wijze van spreken wel eerder ging.
Bij de mensen en dat dat dat zag je dus ook aan de resultaten van de van de kerk gaan zolang de heer is geweest toen was er toch een zekere bloei weer van de vereniging van vrijzinnige hervormden.
Hij preekte dus maar gaf ook catechisatie op school.
Gaf gaat organisatie op de basisschool en ook aan de jongeren in de kerk die daar prijs op stellen bovendien waren er een aantal jeugdverenigingen waar hij toch altijd wel zijn energie en zaligheid in staat om daar het nodige aan bijdragen.
Had u het idee dat hij extra aandacht besteden aan de jeugd misschien wel aan.
Misschien wel maar ik heb wel altijd het idee gehad dat ie daar zijn best voor deed maar dat zou best eens kunnen dat die toch daar geprobeerd heeft weer wat goed maar.
U hoorde natuurlijk veel als bakker over die geruchten ook geen ook niet anders naar kijken en luisteren.
Ja vooral in het begin wel ja met heeft die man nou gedaan hè.
Nou ja en als het aan enigszins helemaal bekend is daar nooit juan en eigenlijk nooit precies geweten hoe de democraat naar je hem natuurlijk dan wel je bedenkingen daarover dat is wel duidelijk maar naarmate je de maan langer leert kennen in je hand moeten natuurlijk wel eens onderweg.
Ook bij klanten en dan merkte je ook daar de de mensen.
Toch wel meer nog wel met een meegenomen waar dus de die acceptatie die heeft ie afgedwongen na het zomerreces.
Wat vindt u er eigenlijk van dat de moordenaar van georgië tot die dominee is geworden naar de.
Dat weet ook iedereen hier in het dorp en nou ja niet iedereen vindt het wonderlijk.
Ja maar ja soms loopt bewegen raar dat vindt u het tot het niet goedkeurde had moeten kunnen worden.
Niet hij heeft zijn straf uitgezeten en maar ja maar die wat ik weet dat was ook een verschoppeling die die was ook wezen en en en.
Ja die ook van van de ene kant naar de andere kant beetje geschopt misschien wel.
Nou moest je boerenknecht worden en n w h de sociale voorzieningen waren toen nog niet.
Dus moeilijk moeilijk moeilijk.
Hij werkt toch bijeen familie- of daar was ie net.
Ja toen was ook.
Die en en weet ik waar dat was heel jong hè want ik heb vandaag begrepen dat ie in haarhuis in negentien twee geboren.
Dus dan was die achttien toen hij dat heeft gedaan.
Ja maar ja goed dat is ook iemand die die is van van de naar de andere geschopt ook nog en dan word je dan wat je een mal.
Nou ja hij hij ze en daar in de gevangenis misschien wat beter gemaakt en een.
Hij heeft een godsdienst gestudeerd hè in in de gevangenis.
Ja we hadden toch wat te doen wij hem daar niks meer mee te maken en de man is dood en.
En in andere versies van van het verhaal die die brengen u niet aan twijfelen.
Nee nee nee nee nee.
En de en verder is de kous af maar nog in een die berichtgeving in al dat.
Van was dat daarnaast doe ik ik heb dus uit de krant heb ik de de verslaggeving van de rechtbanken en nou ach.
En ook nog uit verschillende ach dan moe.
Ik.
U bent voorzitter van de van de vrijzinnige gemeente één u praat nu wel met mij maar de rest van het hele bestuur weigert om met mij te praten.
Het schijnt gevoelig te liggen of wat anders waarom zouden die mensen niet met mij willen praten omdat misschien toch wat gevoelig ligt dat zij eventueel een moordenaar dominee hebben laten zijn in een dorp.
Nee nee nee nee nee zelfs als die als die schulden schuldig wordt dan had ie dus volgens zinnen principes een tweede kans moet hebben zoals gezegd is.
Nog even naar uw collega bestuursleden waarom waarom zou die niet willen praten ze hebben mij niet uitgelegd en ze hebben gewoon gezegd van ik wil niet praten.
Nee natuurlijk niet.
Nou is kan zich in de verkeerde zaken te storten grote goden kent de mensen dement ja nou ja ja men vindt het ook achterhaald later door de russen.
Maar ja ik sta d'r wat anders tegen nodig vindt als als je onschuldig dan zou dat alsnog aan het licht ligt moet worden gebracht.
Ik loop op de begraafplaats van bijlen en hier op deze begraafplaats ligt geest schans.
Begraven.
Het is een vrij oude begraafplaats staat een pak prachtig mooie bomen.
Zo even naar de plek lopen waar geef je begraven ligt.
Ze ligt helemaal achteraan hè ja ja het is het is één van de één van de eerste graven die.
Die ligt op de.
Hier is een graf een daarachter zie ik nog drie stenen.
Ja een paar dagen jan ik vermoed eigenlijk dat aan de rechterkant een deal begon zijn inderdaad zo.
En dit is de tweede rij en daar lag je dan in je dus eigenlijk waar we nu zo voorstaan en daar daar gaan we dan weer nieuwe plank net zoals ongeveer geweest is.
Ja ik laat me zien hoe zo'n plank af ik erover wil zeggen de.
Staan nog eventjes terug.
Ook daar staat zoiets hè in de vorm in de vorm.
Wat het geweest is dit is.
Geniet gewoon graniet in staat een granieten stenen van bijna anderhalve metershoog en met met een met een dakje redactie ja.
En en het graf van geest je had ook zo'n ja was een plank was daar was van hout en die is dus de nuon.
En u hoe gaat u dat regelen ja dat heb ik al geregeld aan die die heb ik gezegd.
Nou in zo'n plan moeder ongeveer wordt min vijfendertig zijn zo breed dat ieder op hun and the fall kunt u heeft een foto van hoe oud was toen.
Toe nou die foto die is gemaakt voordat overleden in.
Het zal u dan vaker gaan als je nu op z'n nauwer na een keer waar zo'n zo'n zo'n graf en zo'n plank moet moet onderhouden worden nou nee wan want de 't wordt nu heel.
Hoe hard hoog plank speciaal uitgezocht en die overleeft mij nog wel ja ja waarom wilde het zo graag naar de.
Die is er altijd geweest en dan dan moet nog zolang als ik leef moet die moet daar windparken staan.
Vind ik leuk.
Tot zo zover damokles met de moordenaar die dominee werd dit programma is gemaakt door joost wilgenhof techniek jaap vermeer kees van mechelen bespeelt het orgel van de gertrudiskerk in utrecht het boek moord liet in drenthe werd geschreven door marjan meijering en verder danken we het meertens instituut in amsterdam.
In het gemeentearchief van beilen u kunt een cassette van deze uitzending bestellen voor twaalf gulden vijftig uur na ontvangst betaalt moet schrijven naar de kro cassettes service postbus drieëntwintigduizend twaalf nul twee e a in hilversum.
Vermeld wat rest een telefoonnummer en uiteraard de datum van uitzending vandaag is het alweer één februari de titel van vandaag was de moordenaar die.
De dominee met zodadelijk na het nieuws van één uur dan is de kro bij terug met het programma niemandsland tot die tijd wantrouwend single van.
Tot één.
Is dat een.
De nieuwe om.
Ah.
Oh.
Mmm maar in.
Ik be na.
Ah nee.
In beide.
A h t k piste ten val te brengen.
Ah ah ah o l v in één keer.
Is na die en.
Ja.
Louis paul boon in het leven.
één uur en eens radionieuws de leider van de oostenrijkse.